XX asr boshida Qirg'izistonning shimoli-sharqida joylashgan Issiqko'l viloyatining Qorako'l shahrida mixsiz qurilgan Ibrohim hoji masjidi hanuzgacha me'moriy ko'rinishi bilan mamlakat aholisi va mehmonlarni hayratga solib kelmoqda. Sababi ushbu masjid qurilishida birorta mix ishlatilmagan.
Ushbu me'moriy yodgorlikni qurish paytida Hitoy me'morchiligi usullaridan foydalanilgan. Mahalliy aholi Ibrohim hoji masjidini Hoji Dungan masjidi deb ham atashadi.
Yog'och me'morchilikning eng yaxshi namunalarini o'zida mujassam etgan ushbu ziyoratgoh Qorako'l shahrining ramzi va diqqatga sazovor joyiga aylandi. Masjid bezagida gulli shakllar ustunlik qiladi, lekin qush, baliq, haqiqiy va hayoliy hayvonlarning tasvirlari ham bor.
Qirg'iziston diniy turizmida muhim o'rin egallaydigan bu masjid 1910 yilda chor Rossiyasi davrida qurilgan.
Ma'lumot uchun, XIX asr oxirida Dungan qochqinlari Hitoydagi bosim va zo'ravonliklardan qochib Qorako'l shahriga ko'chib o'tgan. Ular Qirg'izistonda o'z jamiyatini tuzdi va xitoylik me'mor Chou Seuni Qorako'lga taklif qildi, u masjidni uch yilda qurdi. Tyanshan archa, qarag'ay va terak masjidda qurilish materiallari sifatida ishlatilgan. Masjid dungan xalqining etakchilaridan biri Ibrohim hoji tashabbusi bilan barpo etilgan. U Hitoydagi ta'qiblarga dosh berolmay, O'rta Osiyoga ko'chib o'tishga majbur bo'lgan.
Masjidning poydevori va tosh ishlari mahalliy hunarmandlar tomonidan, yog'och naqshlari qismi esa xitoyliklar tomonidan qilingan.
Masjid 42 ta ustundan iborat bo'lib, binoni o'rab turgan ko'p bosqichli yog'och kornis uzum, anor, nok va shaftoli kabi o'simliklarning tasvirlari bilan bezatilgan.
Masjid tomi yashil rangga bo'yalgan, ustunlar va shifti sariq, minorasi ko'k rangga bo'yalgan. Masjid imom-xatibi Rustam Bubukeyevning “Anadolu” matbuot vakolatiga aytishicha, 1910 yilda asos solingan Ibrohim hoji masjidi o'ziga xos me'morchiligi bilan diqqatni o'ziga tortadi. Masjid o'zining g'ayrioddiy arxitekturasi va tarixiy motivlari tufayli ko'plab tashrif buyuruvchilarni o'ziga jalb qiladi, deya qo'shimcha qildi imom-xatib.
O'MI Halqaro aloqalar bo'limi
Bugun, 19 sentyabr kuni O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlari juma namozini Toshkent shahri Yakkasaroy tumanidagi "Rakat" jome masjidida ado etdilar.
Muftiy hazratlari juma namozidan oldin yig‘ilgan jamoatga mav’iza qilib berdilar. Musulmonning musulmonga ehtiromi mavzusida qilingan go‘zal suhbat davomida Alloh taolo inson zotini azizu mukarram etib, borliqdagi barcha narsani insonga xizmat qildirib qo‘ygani, shunday ekan, insonlar ham o‘zaro ahl-inoq, mehr-muhabbatli, bir-birlariga doimo yordamchi bo‘lib hayot kechirishlari dinimiz amri ekani eslatib o‘tildi.
Ma’ruza asnosida Qur’oni karim va hadisi shariflar keltirib o‘tildi. Jumladan, mashhur sahobiy Abdulloh ibn Umar roziyallohu anhudan keltirilgan hadisda bunday deyiladi: “Men Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning Ka’ba atrofida tavof qilayotganlarini ko‘rdim. U zot Ka’baga qarab bunday der edilar: "Sen va sening hiding qanday ham go‘zal! Sen qanday ulug‘san va sening hurmating qanday buyuk! (Lekin) Muhammadning joni qo‘lida bo‘lgan Zotga qasamki, Alloh nazdida mo‘minning hurmati sening hurmatingdan ham ulug‘dir" (Imom Ibn Moja rivoyati).
Musulmon kishining Alloh nazdidagi hurmati mana shunday baland ekan, o‘zaro hurmat-ehtiromi ham shunga monand bo‘lishi ta’kidlandi. Manfaatli suhbat yakunida butun dunyo musulmonlari, xususan, xalqimizning o‘zaro ahil-inoqligi bundan ham ziyoda bo‘lishini so‘rab xayrli duolar qilindi.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati