XX asr boshida Qirg'izistonning shimoli-sharqida joylashgan Issiqko'l viloyatining Qorako'l shahrida mixsiz qurilgan Ibrohim hoji masjidi hanuzgacha me'moriy ko'rinishi bilan mamlakat aholisi va mehmonlarni hayratga solib kelmoqda. Sababi ushbu masjid qurilishida birorta mix ishlatilmagan.
Ushbu me'moriy yodgorlikni qurish paytida Hitoy me'morchiligi usullaridan foydalanilgan. Mahalliy aholi Ibrohim hoji masjidini Hoji Dungan masjidi deb ham atashadi.
Yog'och me'morchilikning eng yaxshi namunalarini o'zida mujassam etgan ushbu ziyoratgoh Qorako'l shahrining ramzi va diqqatga sazovor joyiga aylandi. Masjid bezagida gulli shakllar ustunlik qiladi, lekin qush, baliq, haqiqiy va hayoliy hayvonlarning tasvirlari ham bor.
Qirg'iziston diniy turizmida muhim o'rin egallaydigan bu masjid 1910 yilda chor Rossiyasi davrida qurilgan.
Ma'lumot uchun, XIX asr oxirida Dungan qochqinlari Hitoydagi bosim va zo'ravonliklardan qochib Qorako'l shahriga ko'chib o'tgan. Ular Qirg'izistonda o'z jamiyatini tuzdi va xitoylik me'mor Chou Seuni Qorako'lga taklif qildi, u masjidni uch yilda qurdi. Tyanshan archa, qarag'ay va terak masjidda qurilish materiallari sifatida ishlatilgan. Masjid dungan xalqining etakchilaridan biri Ibrohim hoji tashabbusi bilan barpo etilgan. U Hitoydagi ta'qiblarga dosh berolmay, O'rta Osiyoga ko'chib o'tishga majbur bo'lgan.
Masjidning poydevori va tosh ishlari mahalliy hunarmandlar tomonidan, yog'och naqshlari qismi esa xitoyliklar tomonidan qilingan.
Masjid 42 ta ustundan iborat bo'lib, binoni o'rab turgan ko'p bosqichli yog'och kornis uzum, anor, nok va shaftoli kabi o'simliklarning tasvirlari bilan bezatilgan.
Masjid tomi yashil rangga bo'yalgan, ustunlar va shifti sariq, minorasi ko'k rangga bo'yalgan. Masjid imom-xatibi Rustam Bubukeyevning “Anadolu” matbuot vakolatiga aytishicha, 1910 yilda asos solingan Ibrohim hoji masjidi o'ziga xos me'morchiligi bilan diqqatni o'ziga tortadi. Masjid o'zining g'ayrioddiy arxitekturasi va tarixiy motivlari tufayli ko'plab tashrif buyuruvchilarni o'ziga jalb qiladi, deya qo'shimcha qildi imom-xatib.
O'MI Halqaro aloqalar bo'limi
Qiyin vaziyatlarga tushib qolganda yordam beradigan odam bo‘lsa, bu siz uchun bebaho in’omdir. Biz ko‘pincha eng qiyin damlarda yonimizda qoladigan odamlarning borligini yoki qadrini sezmaymiz. Ular qo‘limizdan tutib, bizni qo‘llab-quvvatlab, o‘zimizga ishonmay qolsak ham, hammasi yaxshi bo‘lishiga bizni ishontirib, dalda bergan bo‘lishadi.
O‘zaro munosabatlarning haqiqiy kuchi aynan shunday paytlarda qiyin bo‘lganda namoyon bo‘ladi. Demak, muhabbat nafaqat quvonchli damlarda birga quvonish, balki har qanday sinovdan o‘tishda yelkadosh bo‘lish, matonat va g‘amxo‘rlik ko‘rsatishdir. Bu so‘z bilan o‘lchanmaydigan, balki harakatlarda namoyon bo‘ladigan haqiqiy hissiyotdir. Xo‘sh, sizning ana shunday bebaho yaqinlaringiz bormi? Bor bo‘lsa, hayotdagi mayda muammolar oldida hecham g‘am yemang. Bilsangiz, siz eng baxtiyor bandalardan ekansiz!..
Akbarshoh Rasulov