XX аср бошида Қирғизистоннинг шимоли-шарқида жойлашган Иссиқкўл вилоятининг Қоракўл шаҳрида михсиз қурилган Иброҳим ҳожи масжиди ҳанузгача меъморий кўриниши билан мамлакат аҳолиси ва меҳмонларни ҳайратга солиб келмоқда. Сабаби ушбу масжид қурилишида бирорта мих ишлатилмаган.
Ушбу меъморий ёдгорликни қуриш пайтида Хитой меъморчилиги усулларидан фойдаланилган. Маҳаллий аҳоли Иброҳим ҳожи масжидини Ҳожи Дунган масжиди деб ҳам аташади.
Ёғоч меъморчиликнинг энг яхши намуналарини ўзида мужассам этган ушбу зиёратгоҳ Қоракўл шаҳрининг рамзи ва диққатга сазовор жойига айланди. Масжид безагида гулли шакллар устунлик қилади, лекин қуш, балиқ, ҳақиқий ва ҳаёлий ҳайвонларнинг тасвирлари ҳам бор.
Қирғизистон диний туризмида муҳим ўрин эгаллайдиган бу масжид 1910 йилда чор Россияси даврида қурилган.
Маълумот учун, XIX аср охирида Дунган қочқинлари Хитойдаги босим ва зўравонликлардан қочиб Қоракўл шаҳрига кўчиб ўтган. Улар Қирғизистонда ўз жамиятини тузди ва хитойлик меъмор Чоу Сеуни Қоракўлга таклиф қилди, у масжидни уч йилда қурди. Тяншан арча, қарағай ва терак масжидда қурилиш материаллари сифатида ишлатилган. Масжид дунган халқининг етакчиларидан бири Иброҳим ҳожи ташаббуси билан барпо этилган. У Хитойдаги таъқибларга дош беролмай, Ўрта Осиёга кўчиб ўтишга мажбур бўлган.
Масжиднинг пойдевори ва тош ишлари маҳаллий ҳунармандлар томонидан, ёғоч нақшлари қисми эса хитойликлар томонидан қилинган.
Масжид 42 та устундан иборат бўлиб, бинони ўраб турган кўп босқичли ёғоч корнис узум, анор, нок ва шафтоли каби ўсимликларнинг тасвирлари билан безатилган.
Масжид томи яшил рангга бўялган, устунлар ва шифти сариқ, минораси кўк рангга бўялган. Масжид имом-хатиби Рустам Бубукейевнинг “Aнадолу” матбуот ваколатига айтишича, 1910 йилда асос солинган Иброҳим ҳожи масжиди ўзига хос меъморчилиги билан диққатни ўзига тортади. Масжид ўзининг ғайриоддий архитектураси ва тарихий мотивлари туфайли кўплаб ташриф буюрувчиларни ўзига жалб қилади, дея қўшимча қилди имом-хатиб.
ЎМИ Халқаро алоқалар бўлими
2025 йилги Ҳаж сафарида иштирок этган юртдошларимиз “Янги Ўзбекистоннинг тинчлик ва маънавият тарғиботчилари” ташаббуси доирасида фаол иш олиб бормоқдалар. Ушбу ташаббус доирасидаги навбатдаги намунавий-амалий тадбир Фарғона вилояти Данғара туманида бўлиб ўтди.
Тадбирда Ўзбекистон мусулмонлари идораси Фарғона вилояти вакили, вилоят бош имом-хатиби Убайдуллоҳ домла Абдуллаев иштирок этиб, тадбирга бошчилик қилди. “Саййид Аҳмадхон ҳожи” жоме масжидида ўтказилган йиғилишда тажрибали имом-хатиблардан иборат Ишчи гуруҳ тузилиб, устувор вазифалар белгилаб олинди.
Ишчи гуруҳ уч йўналишда фаолият олиб борди. Жумладан:
– Ҳаждан қайтган зиёратчилар маънавий-маърифий тадбирларга жалб этилди;
– 65 та оилага борилиб, маънавий суҳбат ва амалий ёрдамлар кўрсатилди;
– 9 та хонадондаги руҳий-маънавий қийинчиликлар ўрганилиб, маслаҳатлар берилди.
– Оилавий келишмовчилик сабабли нотинч бўлиб турган оилаларга суҳбат ва насиҳатлар ўтказилди. Натижада 2 та аразлашган оила яраштирилиб, 1 та ажримнинг олди олинди;
– Судланганлар, жазо муддатини ўтаётганлар ҳамда уларнинг оилалари билан мулоқот қилинди.
– Ногирон ва эҳтиёжмандлар ҳолидан хабар олиниб, моддий-маънавий кўмак кўрсатилди.
Туманнинг Таптиқсарой маҳалласида ёнғин оқибатида зарар кўрган хонадонни қайта таъмирлаш ишлари ҳомийлар ва ҳожилар кўмагида бошлаб юборилди. Бош имом-хатиб Убайдуллоҳ домла ушбу хонадонга ташриф буюриб, мулоқот қилди ҳамда тавсиялар берди.
Бундан ташқари, “Доимобод” маҳалласидан бўлган, ногиронлиги бор фуқаронинг уйига ҳам ташриф уюштирилиб, тугалланмаган уй қурилиши учун зарур қурилиш материаллари етказилди.
Пешин намозидан сўнг Ишчи гуруҳ таркибидаги иқтидорли имом-хатиблар жамоатга маъруза қилиб, тинчлик, осойишталик ва халқ фаровонлиги учун дуо қилдилар.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фарғона вилояти вакиллиги
Матбуот хизмати