Sayt test holatida ishlamoqda!
21 Iyul, 2025   |   26 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:30
Quyosh
05:08
Peshin
12:34
Asr
17:38
Shom
19:55
Xufton
21:25
Bismillah
21 Iyul, 2025, 26 Muharram, 1447

Qanday qilib sabrli bo'lish mumkin?

27.09.2021   1479   3 min.
Qanday qilib sabrli bo'lish mumkin?

Dinimiz Islomda sabrga targ'ib qilingan ekan, sabrli bo'lish, ushbu maqtalgan sifat sohibiga aylanish yo'l-yo'riqlari ham ko'rsatilgan. Zero Alloh bir dardni tushirsa, uning davosini ham nozil qiladi. U Zot bandalarni bir ishga buyursa, unga etishish uchun vositalarni ham joriy qiladi. Sabrli bo'lishga xizmat qiladigan omillardan biri bu ilmdir. Jumladan, sabrli bo'lish uchun sabr fazilatini to'liq anglab etib, sabrlilarga Alloh tarafidan beriladigan mukofot va darajalarni, sabrsizlik oqibatida kelib chiqadigan yomon oqibatlarni, gunoh-ma'siyat, afsus-nadomat va qabihliklarni xayolga keltirish kerak. Agar banda shu ishni qilsa, uning qalbida sabrga nisbatan xohish, iroda, qat'iyat va asl insoniylik ruhi paydo bo'ladi. Shunda uning mashaqqatlari rohatga, hayotning achchiq sinovlari lazzatga aylanadi.

Boshga tushgan musibat va qo'ldan ketgan narsalarga sabr qila olish uchun dunyo hayoti o'tkinchi, Alloh dargohida uning biron qadri yo'q ekanini eslash kifoya.

Ibodatlarga sabr qilish uchun o'sha ibodat fazilati, uni tark qilish oqibatlarini yaxshi bilib olish kerak bo'ladi.

Sabr insonning fitriy fazilati bo'lib, bu unga bolalikdan xos bo'ladi. Hayotda ko'rib turganimizdek, ba'zilar sabrli, yana ba'zilar besabr bo'ladilar. Lekin shu bilan birga sabrni o'ziga odat qilish, uni nafsga singdirib borish mumkin. Aks holda shariatda sabrga targ'ib qilinmagan bo'lardi.

Kishi besabr bo'lsa, u o'zini sekin-asta sabrga o'rgatib borsa bo'ladi. Bunda bandaning xohish va harakati muhim sanaladi. Sabr fazilatini egallash mumkin ekani nabaviy hadisda bayon qilingan. Imom Buxoriy rivoyat qilgan hadisda Rasululloh sollallohu alayhi va sallam: “Kim sabrli bo'lishga harakat qilsa, Alloh uni sabrli qilib qo'yadi”, deganlar. Ushbu hadisdan ma'lum bo'ladiki, banda nafsini sabrga o'rgatishi mumkin. Zero kim biron narsani ko'p takrorlasa va unga odatlansa, o'sha ish bora-bora banda uchun qiyin bo'lmay qoladi. Sabr ham xuddi shunday. Kishi ibodat, musibat va harom ishlarga sabrli bo'lishga harakat qilgan sari uning uchun sabr odatiy holga aylanib qoladi. Keyinchalik u ibodatlarni qiynalmay xushu' bilan bajarishi, musibatlarga sabr qila olishi, harom ishlardan tiyilishi mumkin.

 

Odilxon qori Yunusxon o'g'lining

Jannat kalitikitobidan olindi

 

 

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Yomon tush ko‘rganda nima qilinadi?

16.07.2025   7278   2 min.
Yomon tush ko‘rganda nima qilinadi?

Savol: Men tush ko‘rdim va uyg‘onib Ibni Sirinning "Tushlar ta’biri" kitobini ko‘rsam yomonroq chiqdi va siqilib qoldim. Tush ta’biri masalalariga musulmon inson qanday qarashi kerak?

Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Avvalo shuni aytishimiz kerakki, Ibn Siriyn rahimahullohga nisbat berilgan “Tushlar ta’biri” kitobi u zotga tegishli emas. Shuning uchun bu kitobni u zotga nisbat berib bo‘lmaydi. Dinimizga ko‘ra tushlar uch xil bo‘ladi:
– Alloh taolo tomonidan bo‘lgan, tahorat bilan yotilganda, tongga yaqin ko‘riladigan, solih tushlar.
– Shaytondan bo‘lgan, aniq esda qolmaydigan, kayfiyatni tushiradigan, alahsirashga o‘xshash yomon tushlar.
– Kasbiga yoki qiziqqan narsasiga taalluqli tushlar.

Dinimizda tush ko‘rganda nima qilish kerakligi borasida aniq tavsiyalar kelgan. Agar rost tushlar shariatga mos kelsa, amal qilish mumkin, agar zid kelsa, qat’iy amal qilinmaydi. Yomon tush ko‘rgan kishi tushini birovga aytmasligi va tushning yomonligidan Alloh taolodan panoh so‘rashi kerak. Bu haqida Abdulloh ibn Qatoda roziyallohu anhu otasidan rivoyat qilgan hadisda Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam: “Rost tush Allohdan, yomon tush shaytondan. Birortangiz qo‘rqinchli tush ko‘rsa, chap tomoniga tuflab qo‘ysin va tushning yomonligidan (Allohdan) panoh so‘rasin. Shunda yomon tush zarar qilmaydi”, deganlar (Imom Buxoriy rivoyati).
Ya’ni yomon tush ko‘rgan kishi chap tomonga yengilgina tuflab: “Robbim! Ko‘rgan tushimni yomonligidan panoh so‘rayman”, deb qo‘yadi.

Ba’zi ulamolar imkon bo‘lsa o‘rnidan turib, tahorat olib, ikki rakat nafl namoz o‘qigani hamda biroz sadaqa qilib qo‘ygani yana ham yaxshi, deyishgan.
Shuningdek, tush inson taqdirini belgilamaydi. Tushga ortiqcha baho berib, uni hayot mezoniga aylantirish to‘g‘ri emas. Biz dinimiz ko‘rsatmalariga og‘ishmay amal qilsak, ham moddiy, ham ruhiy tarafdan sog‘lom, irodamiz mustahkam bo‘ladi. Vallohu a’lam!

O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.