Sayt test holatida ishlamoqda!
06 Iyul, 2025   |   11 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:13
Quyosh
04:56
Peshin
12:33
Asr
17:42
Shom
20:03
Xufton
21:39
Bismillah
06 Iyul, 2025, 11 Muharram, 1447

O'lganlarga atab Qur'on qiroat qilishning hukmi

19.08.2021   1486   3 min.
O'lganlarga atab Qur'on qiroat qilishning hukmi

Albatta, Qur'on tilovati eng afzal ibodatlardan bo'lib, u bilan musulmon banda Robbiga yaqin bo'ladi. Qur'on qiroati insonga manfaatli bo'lib, xoh vafotidan keyin bo'lsin, xoh manzilida yoki uyida bo'lsin, xoh janozadan keyin yoki oldin bo'lsin yoki qabr oldida bo'lsin, bu narsa shar'iy hukmda joiz hisoblanadi va Allohning fazli bilan mayyitning qabrida azobdan engillashishiga sabab bo'ladi. Bu haqda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam xabar berib, o'liklarga vafotidan keyin Qur'on qiroat qilishga undaganlar. Ul zot: «Biror mayyitga «Yaasiyn» surasi o'qilsa, engillik bo'ladi», deb aytganlar. Albatta, ushbu qiroatda tilovat odoblariga amal qilib, harflarni o'z maxrajidan chiqarish kerak.

Hanafiy mazhabidagilar mayyitga ham, tiriklarga ham Qur'on qiroatining savobi etib borishi joizligini aytishgan. «Hidoya», «Badoi'», «Bahr» va boshqa kitoblarda bu haqda aytilgan.

Shuningdek, Shofe'iy mazhabi ulamolari ham qiroatning savobi, agar o'quvchi Allohdan so'rasa, mayyitga etib borishini aytishgan.

  Ibn Abu Zayd «Risola» kitobida Ibn Farhundan rivoyat qilib aytishlaricha, Molikiy mazhabi imomlari ham mayyitga qiroat savobi etishini naql qilishgan.

  Hanbaliy faqihlaridan Ibn Qudoma «Mug'niy» kitobida: «Mayyit barcha qurbat bo'luvchi narsalardan manfaat olganidek, Qur'on qiroatidan ham manfaat oladi. Demak, inson qanday qurbat qilsa ham, savobini mayyitga bag'ishlasa, Allohning izni bilan manfaat oladi», degan.

Ibn Qudoma Ma'qal ibn Yasordan qilgan rivoyatlarida Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «O'liklaringizga «yaasiyn» surasini o'qinglar», deb aytganlar.

Hulosa qilib aytadigan bo'lsak, Qur'on tilovati mayyitga, xoh u mayyit qabrda bo'lsin yoki undan uzoqda bo'lsin, joizdir. Allohning izni bilan savobi mayyitga etib boradi. Hususan, qori qiroati savobini mayyitga bag'ishlasa».

Ammo buning yagona sharti bor: qori (qiroat qiluvchi) xolisan-lilloh tilovat qilishi va har qanday tama'dan xoliy bo'lishi kerak. Haq yoki boshqa bir manfaatlar evaziga xatmi Qur'on buyurishning va buyurtma asosida tilovat qilishning na o'likka, na tirikka savobi bor.

 

Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusuf rahimahullohning

"Ixtiloflar, sabablar, echimlar" nomli kitobidan olindi

Maqolalar
Boshqa maqolalar

“Safarga ketdilar...”

04.07.2025   14829   2 min.
“Safarga ketdilar...”

Ayoli vafot etganidan keyin eri juda mayus bo‘lib qoldi. Bir kuni uning yaqin do‘sti uni koyidi:

– Haliyam uylanmadingmi?

– Yo‘q, – dedi u.

– Nega, nahotki boshqa ayollar ichida senga yoqadigani bo‘lmasa?

– Rahmatli ayolimga o‘xshagani topilmasa kerak...

– Qo‘ysang-chi, ayollarning bari bir-biriga o‘xshaydi-ku!..

– Men zohirini aytmayapman. Ichki olamini, botinini aytyapman.

Yigit hayron bo‘lib qarab turgan do‘stiga hayotida bo‘lgan birgina voqeani gapirib berdi:

“Bir kuni ayolim jahlimni chiqardi. Qattiq urishdim va uni ota uyiga haydadim. Jimgina ketdi. Oradan bir necha kun o‘tgach, qilgan ishimdan pushaymon bo‘ldim. Aslida ayb o‘zimdan o‘tganini angladim. Ming andisha bilan qaynotamnikiga bordim. Eshik oldida biroz turib qoldim. So‘ng eshikni taqillatdim. Ayolim ochdi va meni hayratda qoldirib, xuddi oramizda hech gap o‘tmaganday, baland ovozda:

– Assalomu alaykum dadajonisi, safaringiz yaxshi o‘tdimi? – deya tabassum bilan ko‘zini qisib qo‘ydi. Unga bir nimalar demoqchi bo‘lgan edim, u meni qattiq bag‘riga bosib, bunday dedi:

– Gapirmang, ota-onamga sizni “safarga ketdilar”, dedim...

Ana shunday fahmli, oqila edi ayolim. Shuning uchun ham unga hech birini o‘xshatolmay, uylanolmay yuribman, do‘stim”.

Ha, azizlar! Alloh taolo erkakni ayol uchun, ayolni erkak uchun ne’mat qilib bergan. To‘g‘ri, ba’zilar bir-birlarining kamchiliklaridan shikoyat qilib qolishadi. Ammo hech kim benuqson emas. Mukammal ayolni ham, erkakni ham axtarmang bu dunyoda. Hikoyada kelganidek, ba’zida er uchun bir jufti halol butun dunyodagi ayollardan afzal bo‘lishi mumkin. Shunday ekan, ahli ayolimizni qadrlaylik. Zero, u ham kimningdir farzandi, bolalarimizning onasi. Eng muhimi, Allohning bizga bergan omonatidir.

Akbarshoh RASULOV