Sayt test holatida ishlamoqda!
05 Iyul, 2025   |   10 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:12
Quyosh
04:56
Peshin
12:33
Asr
17:42
Shom
20:03
Xufton
21:39
Bismillah
05 Iyul, 2025, 10 Muharram, 1447

O'lganlarga atab Qur'on qiroat qilishning hukmi

19.08.2021   1461   3 min.
O'lganlarga atab Qur'on qiroat qilishning hukmi

Albatta, Qur'on tilovati eng afzal ibodatlardan bo'lib, u bilan musulmon banda Robbiga yaqin bo'ladi. Qur'on qiroati insonga manfaatli bo'lib, xoh vafotidan keyin bo'lsin, xoh manzilida yoki uyida bo'lsin, xoh janozadan keyin yoki oldin bo'lsin yoki qabr oldida bo'lsin, bu narsa shar'iy hukmda joiz hisoblanadi va Allohning fazli bilan mayyitning qabrida azobdan engillashishiga sabab bo'ladi. Bu haqda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam xabar berib, o'liklarga vafotidan keyin Qur'on qiroat qilishga undaganlar. Ul zot: «Biror mayyitga «Yaasiyn» surasi o'qilsa, engillik bo'ladi», deb aytganlar. Albatta, ushbu qiroatda tilovat odoblariga amal qilib, harflarni o'z maxrajidan chiqarish kerak.

Hanafiy mazhabidagilar mayyitga ham, tiriklarga ham Qur'on qiroatining savobi etib borishi joizligini aytishgan. «Hidoya», «Badoi'», «Bahr» va boshqa kitoblarda bu haqda aytilgan.

Shuningdek, Shofe'iy mazhabi ulamolari ham qiroatning savobi, agar o'quvchi Allohdan so'rasa, mayyitga etib borishini aytishgan.

  Ibn Abu Zayd «Risola» kitobida Ibn Farhundan rivoyat qilib aytishlaricha, Molikiy mazhabi imomlari ham mayyitga qiroat savobi etishini naql qilishgan.

  Hanbaliy faqihlaridan Ibn Qudoma «Mug'niy» kitobida: «Mayyit barcha qurbat bo'luvchi narsalardan manfaat olganidek, Qur'on qiroatidan ham manfaat oladi. Demak, inson qanday qurbat qilsa ham, savobini mayyitga bag'ishlasa, Allohning izni bilan manfaat oladi», degan.

Ibn Qudoma Ma'qal ibn Yasordan qilgan rivoyatlarida Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «O'liklaringizga «yaasiyn» surasini o'qinglar», deb aytganlar.

Hulosa qilib aytadigan bo'lsak, Qur'on tilovati mayyitga, xoh u mayyit qabrda bo'lsin yoki undan uzoqda bo'lsin, joizdir. Allohning izni bilan savobi mayyitga etib boradi. Hususan, qori qiroati savobini mayyitga bag'ishlasa».

Ammo buning yagona sharti bor: qori (qiroat qiluvchi) xolisan-lilloh tilovat qilishi va har qanday tama'dan xoliy bo'lishi kerak. Haq yoki boshqa bir manfaatlar evaziga xatmi Qur'on buyurishning va buyurtma asosida tilovat qilishning na o'likka, na tirikka savobi bor.

 

Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusuf rahimahullohning

"Ixtiloflar, sabablar, echimlar" nomli kitobidan olindi

Maqolalar
Boshqa maqolalar
Maqolalar

Imom Moturidiyning Hanafiy mazhabini yoyishdagi o‘rni

04.07.2025   2605   1 min.
Imom Moturidiyning Hanafiy mazhabini yoyishdagi o‘rni

Imom Abul Mu’in Nasafiy rahmatullohi alayh "Tabsiratul adilla" asarlarida Xuroson va Mavoraunnahr aholisi hanafiylikni Imomi A’zam rahmatullohi alayhning yetakchi shogirdi Imom Muhammad ibn Hasan Shayboniy, uning shogirdi Abu Suraymon Juzjoniy, uning do‘sti Shayx Abu Bakr Ahmad, Shayx Is'hoq Sobih Juzjoniy, Imom Abu Bakr Juzjoniy, Imom Abu Nasr Ahmad ibn Abbos Iyodiy Ansoriy va Imom Moturidiy silsilasi orqali o‘rgangan deb keltiradi. Imom Nasafiyning ta’kidlashlaricha bu olimlar ilk davrdan boshlab Movarounnahrning barcha hududlarida hamda Xurosonning Marv va Balx shaharlarida hanafiylik mazhabini yoyishda jonbozlik ko‘rsatishgan.

Imom Moturidiy rahimahulloh Imom Abu Hanifa rahmatullohi alayhning e’tiqodiy qarashlarini yaxshi o‘zlashtirishdan tashqari mintaqamizda hanafiylik tarqalishida muhim hissa qo‘shganlar.

Kosonsoy tuman "Buzrukho‘ja" jome masjidi imom-xatibi

Sodiqjon Abdurahmanov

Manba: @Softalimotlar

MAQOLA