Avstraliyalik tadqiqotchilar qora sedana koronavirus infektsiyasini davolashda foydali ekanini isbotladi, deb xabar beradi daryo.uz «Korrespondent.net»ga t ayanib.
Ta'kidlanishicha, Nigella Sativa urug'lari — sedana, qora zira, Rim kashnichi asrlar davomida ko'plab kasalliklar, xususan, yallig'lanish va infektsiyani davolashda foydalanib kelingan.
Olimlarning qayd etishicha, Nigella Sativa’ning faol tarkibi bo'lgan timoxinon SARS-CoV-2 virusining oqsili tikanlariga «yopishib» olib, ularning o'pka infektsiyasini chaqirishini bloklashi mumkin.
«Shuningdek, bu koronavirus bilan kasalxonalarga yotqizilgan og'ir ahvoldagi bemorlardagi ‘tsitokin bo'roni’ni bloklay oladi», — deyiladi tadqiqotda.
Timoxinon yallig'lovchi kimyoviy vositalar — interleykinlar ajralishining oldini olib, insonning immun tizimiga ijobiy ta'sir ko'rsatadi. Shu orqali u allergik kasalliklar — astma, ekzema, artrit, skleroz va hatto tilla stafilokokni davolashda muhim rol' o'ynaydi.
Ammo uni oshqozon-ichak traktida tabiiy so'rilish yomon bo'lgan holatda ishlatmaslik kerak.
Qora sedana musulmonlar tomonidan 14-asrdan beri keng ishlatinib kelinadi. Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: «Nabiy sollallohu alayhi vasallam:
«Qora dona o'limdan boshqa har bir dardga davodir», dedilar». Ikki Shayx va Termiziy rivoyat qilishgan. Uning lafzi quyidagicha: «Sizlar mana bu qora donani lozim tutinglar. Chunki unda somdan boshqa barcha dardga shifo bor. Som o'limdir».
Ibn Abu Atiyq roziyallohu anhu bir bemorning oldiga kirdi va: «Sizlar mana bu qora donachani lozim tutinglar. Undan besh yoki olti dona olib, maydalab tuyinglar. So'ngra uning burniga zaytun yog'i bilan mana bu tarafga, mana bu tarafga tomizinglar. Oishaning menga aytishicha, u Nabiy sollallohu alayhi vasallamning:
«Albatta, mana bu qora donada somdan boshqa barcha dardga shifo bor», deganlarini eshitgan ekan», dedi.
«Som nima?» degan edim.
«O'lim», dedi» Buxoriy rivoyat qilgan.
Sharh: Ushbu hadisi shariflarda «qora dona»ni o'limdan boshqa barcha dardlarga davo ekani qayta-qayta ta'kidlanmoqda. Bu ma'noni qandoq tushunmoq kerak?
Ulamolarimiz bu savolga atroflicha javob berganlar. Ularning hamma javoblarida ham ushbu hadisi shariflarning ma'nosini sirtdan ko'ringandek tushunmaslik kerakligi ta'kidlangan.
Hattobiy:
«Bu erda umumiy gapirib, xususiyni iroda qilish qoidasi ishlatilgan. Bu erda hamma dardlar deyishdan, rutubat va balg'amdan kelib chiqadigan xastaliklar iroda qilingan», degan ekanlar.
Abu Bakr ibn Arabiy bo'lsa: «Tabiblar nazdida «qora dona»dan ko'ra asal barcha dardga davo bo'lishga yaqinroq. Shundoq bo'lsa ham ba'zi xastalikka yo'liqqan kishilar asal ichsalar ozor topadilar. Alloh taolo asalda odamlar uchun shifo bor, degan bo'lsa ham uni g'olibo ma'nosida tushunilgandan keyin «Qora dona»ni ham shunga yaqin ma'noda tushunish lozim», degan.
Boshqalar: «Nabiy sollallohu alayhi vasallam davoni xastaning holiga qarab turib vasf qilar edilar. U zotning «qora dona» haqida aytgan gaplari ma'lum kishilarga tegishli bo'lgan», deganlar.
O'zbekiston musulmonlari idorasi matbuot xizmati
Islomning barcha – beshala ruknini ham bajargan odam chinakam saodatlidir. Ayniqsa, hojilik – alohida mas’uliyat talab etadigan maqom. Bu yil yurtimizdan 15 mingdan ziyodroq fuqaro ana shunday sharafga ega bo‘ldi.
Bu yil yurtimizdan hajga borgan yurtdoshlarimiz Arafot vodiysida muftiy, Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlari boshchiliklarida yurtga qaytgach, «Yangi O‘zbekistonning tinchlik va ma’naviyat targ‘ibotchilari bo‘lamiz» degan ezgu tashabbusni ilgari surgan edilar.
Bugun, 14 iyul kuni poytaxtimizdagi «Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusuf» jome masjidi majlislar zalida poytaxtimizda faoliyat yuritayotgan imom-xatiblar, imom noiblari ishtirokida yig‘ilish o‘tkazildi.
Tadbirda O‘zbekiston Respublikasi Din ishlari bo‘yicha qo‘mitasi raisining birinchi o‘rinbosari Davronbek Maxsudov, Toshkent shahar hokimining jamoat va diniy tashkilotlar bilan aloqalar bo‘yicha o‘rinbosari Abdulvosid Xomitjonov, «Nuroniy« jamg‘armasi Toshkent shahar bo‘limi raisi Rustam Kalonov, Mahallalar uyushmasi Toshkent shahar hududiy boshqarmasi boshlig‘i Furqatxo‘ja Mahmudxo‘jayev, Toshkent shahar bosh imom-xatibi Abduqahhor domla Yunusov ishtirok etdi.
– Hojilarga katta ishonch bildirib, ular ma’naviyat targ‘ibotchilaridir, – deydi DIQ raisi birinchi o‘rinbosari Davron Maxsudov. – Hadisi sharifda: “Insonlarning Alloh taologa eng seviklisi odamlarga ko‘p manfaati yetkazadiganidir” (Imom Tabaroniy rivoyati), deyilgan. Shunday ekan, har bir hojiga o‘z hududidagi imom-xatib ko‘makchi bo‘lib, mahallama-mahalla yurib, aholiga, ayniqsa, yoshlarga pandu nasihatlar qilishlari zarur. Chunki hojilarning so‘zlari ta’sirchan bo‘ladi. Farzandlarimizning turli yot g‘oyalar ta’siriga tushib qolishining oldini olishda ularning xizmatidan foydalanishimiz kerak. Hojilarimizning sa’y-harakatlari bilan xalqimizning ma’naviyati, ma’rifati yanada oshadi.
Ana shunday ma’naviy-ma’rifiy tadbirlar orqali hojilarimiz jamiyatimizdagi mehr-oqibat muhitini yanada mustahkamlash, jaholatga qarshi ma’rifat bilan kurashish, yoshlar tarbiyasi va oilalar totuvligida ibrat bo‘lmoqdalar.