Sayt test holatida ishlamoqda!
09 Iyun, 2025   |   13 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:05
Quyosh
04:50
Peshin
12:27
Asr
17:37
Shom
19:58
Xufton
21:36
Bismillah
09 Iyun, 2025, 13 Zulhijja, 1446

Islomda sabr va shukr masalasi

05.07.2021   2880   4 min.
Islomda sabr va shukr masalasi

Bismillahir rohmanir rohiym
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo'lsin!
Payg'ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo'lsin!

Inson bu dunyoda yashar ekan, ikki holatning birida bo'lishi taqozo qilinadi. Ne'matlar va xotirjamlik ichida bo'lganda, shukr qiladi yoki musibat va qiyinchiliklar vaqtida sabr qiladi. Shukr va sabr sohibi qaram bo'lib emas, o'ziga hokimlik hissi bilan yashaydi. Bu fazilatlar toqatli bo'lish, vazminlik, bosiqlik kabi insoniy xislatlarni o'zida jamlaydi. Bu xislatlar insonni ezgulikka, ezgulik esa komillikka etaklaydi. Shuning uchun inson etuklikka erishishi, turmushining mazmunli o'tishi, hayot ma'nosini teran tushunishi uchun sabrli va shukrli bo'lishi juda muhim sanaladi. 

Kishi nafs talabi, ko'ngil orzularini sabr orqaligina chegaralay oladi. Shu bois, hadisi sharifda sabr imonning yarmidir, deyiladi. Sabr va shukr ikki dunyo saodatining kaliti hisoblanadi. Agar har bir kishi qilayotgan ishida sabr va shukrni dastur qilsa, albatta, muvaffaqqiyatga erishadi. Zero, hadisi sharifda “musibat etganda sabr qiluvchi, berilgan ne'matlarga shukr qiluvchi, birovlarning qilmishlarini kechiruvchi, o'zi birovga zulm etkazsa, tavba qiluvchi kishilarga xotirjamlik va hidoyat ado etilur” deyiladi.

Inson har bir ishni sabr bilan olib borsa, boriga shukr, yo'g'iga qanoat qilsa maqsadiga erishadi, tinch va osuda hayot kechiradi. Insoniylik qadrini saqlash bilan birga, turli noinsoniy yo'llarga kirib ketmaydi. Inson o'z etukligiga erishishi, turmushining farovon bo'lishi, umrining mazmunli o'tishi, hayotning ma'nosini chuqurroq bilishi uchun ham bu xislatlardan nasibador bo'lishi kerak.  Shuning uchun  shukr va sabr kishi ma'naviyati xazinasining asosi bo'lib,  bunga erishish izzat va sharaf yo'li sanaladi. 

Ulug'larimiz “g'alaba sabr bilan birgadir” deyishadi. Sabr g'alaba sari etaklaydi. Inson sabr qilgani sayin haq ustida tobora muqimroq o'rnashadi. Hayot turli-tuman musibat va qiyinchiliklar bilan to'la. Kishi ular qarshisida sabot-matonat bilan turmas ekan, o'zini yo'qotib qo'yishi turgan gap. Imonning afzali-sabr va bag'rikenglikdir.

          Payg'ambarimiz alayhissalom uch xil narsaga qasamyod qiladilar: 1. Sadaqa qilgan bilan bandaning moli kamayib qolmaydi.                              2. Qaysi bir bandaga zulm bilan uning moliga xiyonat qilinsa-yu, u unga sabr aylasa, albatta Alloh taolo uning izzat va sharafini ziyoda etadi.                         3. Qaysi bir banda tilamchilik eshigini ochib qo'ysa, Alloh taolo unga faqirlik eshigini ochib qo'yadi.
                Umuman, bu hayotda inson uchun sabrdek muhim va zarur ehtiyojni topmoq mushkul. Biz toat-ibodat qilishda ham, gunoh-ma'siyatlarni tark etishda ham, balo-kulfatlarga bardosh berishda ham sabrga muhtojmiz. Shu bois, sabr barcha quvvatlardan ustun qo'yildi. Allohning sabrli bandalari sabr ziyosi ostida mangu haq yo'l sohiblariga aylanadilar. Shukr va fikr qilish sabr-qanoatning chirog'i bo'lib, halqimizda “Sabr tagi sariq oltin” degan maqol bejizga aytilmagan.

 

 

Normurod ShOIMOV,

Qashqadaryo viloyati Kitob tumani “Sevaz” jome masjidi imom-xatibi

Maqolalar
Boshqa maqolalar
Yangiliklar

Qurbon hayiti – ezgulik va bag‘rikenglik bayrami!

05.06.2025   8002   4 min.
Qurbon hayiti – ezgulik va bag‘rikenglik bayrami!

Ramazon hayiti va Qurbon hayiti  Islomning ikki ulug‘ bayramidir. Ularning har birida ulkan ma’naviy ma’nolar bo‘lib, musulmonlar hayotida alohida o‘rin tutadi. Xususan, Qurbon hayiti Islomda fidokorlik, sadoqat va bag‘rikenglik ramzi hisoblanadi.
 

Ushbu muqaddas bayram oldidan Davlatimiz rahbarining maxsus qarorlari qabul qilinishi, Ramazon  va Qurbon hayiti sanalari dam olish kuni sifatida belgilanishi xalqimizning diniy ehtiyojlarini ta’minlash, milliy va diniy qadriyatlarni asrab-avaylash hamda ma’naviy birdamlikni mustahkamlashga xizmat qilmoqda.


Qurbon hayiti Zulhijja oyining avvalgi o‘n kunida nishonlanadi. Ulamolar ta’kidlaganidek, Zulhijjaning avvalgi o‘n kuni Allohning eng mahbub kunlaridan biri bo‘lib, bu kunlarda qilinadigan amallar, ibodatlar, xayru saxovatlar juda ham ulug‘ hisoblanadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: Alloh taolo huzurida yaxshi amallar Zulhijjaning birinchi o‘n kunida qilinadigan amallardek afzalroq amal yo‘q”, — deb marhamat qilganlar. Shunday ekan, ushbu kunlarda yaxshi amallarga shoshilish, savobli ishlarga ulgurib qolish ayni muddaodir.


Qurbon hayitining fazilatlari amallaridan biri – qurbonlik  qilish hisoblanadi. Qurbonlik, Islom dinida ahamiyati katta bo‘lgan amallardan biri bo‘lib, u Qurbon hayiti kunlarida Allohning roziligi uchun fidoiylik ifodasi o‘laroq jonliq so‘yishdir. Bu amal hazrati Ibrohim alayhissalom va payg‘ambarimiz Muhammad sollallohu alayhi vasallam sunnatlariga amal qilish, fidokorlik, sabr va taqvo kabi tushunchalarni ifoda etadi.


Qurbonlik qilish nafaqat insonning taqvosi, balki ijtimoiy mehr-oqibat, muhtojlarga g‘amxo‘rlik belgisidir. Qurbonlik go‘shti faqirlarga, qarindoshlarga, qo‘shnilarga tarqatilishi, ahillik va mehr-muhabbatni yanada mustahkamlaydi.


Qurbon hayiti — bu ahillik va mushtaraklikning ramzi bo‘lib, bu kunda musulmonlar o‘z qarindoshlari, qo‘shnilari, do‘stlarining holidan xabar oladilar, uzoqdagi yaqinlarini yo‘qlab borishga harakat qiladilar. Ayniqsa, keksa, bemor, yolg‘iz kishilar holidan xabar olish — dinimizda yuksak ajr hamda e’tiborga sazovor amal hisoblanadi.


Qurbon hayiti insonlarni bir-biriga yaqinlashtiradi, mehru shafqatni uyg‘otadi, bayram munosabati bilan ehson qilish, bolalar va keksalarni xursand qilish kabi amallar nafaqat shaxsiy savob, balki jamiyatdagi yaxshilik muhitini yanada mustahkamlaydi.


Bu kunda imkoni bor insonlar kam ta’minlangan oilalar, yetimlar, ehtiyojmandlar holidan xabar olib, ularga xursandchilik ulashsalar, bu amalning savobi beqiyosdir. Zero, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Mo‘minlarning o‘zaro do‘stliklari, rahm qilishlari va mehr ko‘rsatishlari xuddi bir jasadga o‘xshaydi. Undan bir a’zo xasta bo‘lsa, jasadning qolgani unga qo‘shilib bedor bo‘ladi va isitmalaydi”, — dedilar (Imom Muslim rivoyati).


Azizlar, ayni kunlarda yurtimizdan 15 ming nafardan ziyod yurtdoshlarimiz Islomning besh ustunidan biri bo‘lgan Haj ibodatini ado etishga taraddud ko‘rmoqdalar. Ular orasida yuzlab nuroniylar, onalarimiz, ustoz va ziyolilar bor. Bu har bir yurtdoshimizning qalbida quvonch uyg‘otadi. Ayniqsa, mamlakatimiz rahbari muhtaram Prezidentimiz O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy hazrat bilan telefon orqali muloqot qilib, hojilarimiz ahvolidan xabar olganelari, ularga muborak safarda to‘liq sharoit yaratilishi, Haj ibodatini xotirjam va mukammal ado etishlari uchun zarur ko‘mak va duolarini izhor etganlari katta voqea bo‘ldi.


Bu voqelik yurtimizda din va davlat munosabatlari yangi, barqaror va hamjihat zaminda qurilayotganidan dalolatdir. Bu – xalqimizning muqaddas qadriyatlariga hurmat, Islomning pok ta’limotiga bo‘lgan ehtirom namunasidir.


Bu kabi yuksak e’tiborlar yurtimizda din va davlat o‘rtasidagi muvozanatli munosabatning, xalqning e’tiqodi va qadriyatiga nisbatan hurmat va e’zozning amaliy namunasidir.


Muhtaram yurtdoshlar! Fursatdan foydalanib barchalaringizni iyd al-Azxo – Qurbon hayiti bilan samimiy muborakbod etaman. Yurtimiz tinchlikligi barqaror, xalqimiz totuvligi bardavom bo‘lsin, dinimiz yanada ravnaq topsin, xonadoningizdan fayzu baraka arimasin!


Qurbon hayitingiz muborak bo‘lsin! 

Ubaydulloh Abdullayev, 
Farg‘ona viloyati bosh imom-xatibi

O'zbekiston yangiliklari