Ispaniyaning etakchi onlayn nashri "Ejecutivos" Migel' De Servantes nomidagi Ispaniya madaniyat uyushmasi rahbari Fernando Lens va iqtisodiy masalalar bo'yicha ekspert, xalqaro sharhlovchi Eduardo Guaylupolarning "Abadiy O'zbekiston: Ipak yo'lidagi globallashuv"maqolasini chop etdi, deb xabar beradi "Dunyo" axborot agentligi.
"O'zbekistonning tarixiy shaharlari: Samarqand, Buxoro va Hivadan o'tgan Ipak yo'li tinchlik, bilim va farovonlik yo'li bo'lib, savdo-sotiq, madaniyatlarning shakllanishi va xalqlarning birlashuvi orqali rivojlangan. Shuning uchun O'zbekistonning ushbu yo'nalishining globalizatsiya markazi sifatida katta ahamiyati bor. O'zbekiston dunyodagi uchinchi yirik oltin ishlab chiqaruvchi va oltinchi yirik paxta ishlab chiqaruvchi va eksport qiluvchi ("oq oltin"deb ham ataladi). Gaz, mis va boshqa mahsulotlar ham eksport qilinadi", deya yozadi nashr.
Mualliflar maqolani mamlakat poytaxti yoshi 2 200 yil bo'lgan 2,5 million aholisi bor Toshkent shahri bilan boshlaydi. Unda jumladan bunday deyiladi:
– 70 gektar maydonni o'z ichiga olgan Hazrat Imom majmuasi XVI asrda qurilgan va 1997 yilda qayta qurilgan Qaffol Shoshiy, Imom Buxoriy Islom instituti XVI asr maqbarasidan iborat. Uning fasadida mozaika va Qur'on yozuvlarini ko'rish mumkin. XVI asrga mansub Baroqxon madrasalari ham shu erda joylashgan. Bu erda mehmonlarga turli xil mahsulotlarni taklif etadigan bir nechta hunarmandchilik do'konlari bor.
Mo'yi muborak madrasasida Halifa Usmon yozgan va musulmonlar tomonidan dunyodagi eng qadimiy hisoblangan Qur'on mavjud.
Uchta masjid bor: Namozgoh (1845-1867), Tilla Shayx (1856-1857). Va nihoyat, 2007 yilda qurilgan va XVI asr masjidlari uslubini saqlab qolgan Hazrat Imom masjidi. Balandligi 53 metr bo'lgan ikkita minoraga ega.
O'z tarixi davomida madaniyatga berilgan bu ahamiyat Toshkentni 2007 yilda ISESCO tomonidan Islom madaniyati poytaxti deb e'lon qilinishiga sabab bo'ldi.
O'zbekiston musulmonlari idorasi matbuot xizmati
Savol: Men tush ko‘rdim va uyg‘onib Ibni Sirinning "Tushlar ta’biri" kitobini ko‘rsam yomonroq chiqdi va siqilib qoldim. Tush ta’biri masalalariga musulmon inson qanday qarashi kerak?
Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Avvalo shuni aytishimiz kerakki, Ibn Siriyn rahimahullohga nisbat berilgan “Tushlar ta’biri” kitobi u zotga tegishli emas. Shuning uchun bu kitobni u zotga nisbat berib bo‘lmaydi. Dinimizga ko‘ra tushlar uch xil bo‘ladi:
– Alloh taolo tomonidan bo‘lgan, tahorat bilan yotilganda, tongga yaqin ko‘riladigan, solih tushlar.
– Shaytondan bo‘lgan, aniq esda qolmaydigan, kayfiyatni tushiradigan, alahsirashga o‘xshash yomon tushlar.
– Kasbiga yoki qiziqqan narsasiga taalluqli tushlar.
Dinimizda tush ko‘rganda nima qilish kerakligi borasida aniq tavsiyalar kelgan. Agar rost tushlar shariatga mos kelsa, amal qilish mumkin, agar zid kelsa, qat’iy amal qilinmaydi. Yomon tush ko‘rgan kishi tushini birovga aytmasligi va tushning yomonligidan Alloh taolodan panoh so‘rashi kerak. Bu haqida Abdulloh ibn Qatoda roziyallohu anhu otasidan rivoyat qilgan hadisda Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam: “Rost tush Allohdan, yomon tush shaytondan. Birortangiz qo‘rqinchli tush ko‘rsa, chap tomoniga tuflab qo‘ysin va tushning yomonligidan (Allohdan) panoh so‘rasin. Shunda yomon tush zarar qilmaydi”, deganlar (Imom Buxoriy rivoyati).
Ya’ni yomon tush ko‘rgan kishi chap tomonga yengilgina tuflab: “Robbim! Ko‘rgan tushimni yomonligidan panoh so‘rayman”, deb qo‘yadi.
Ba’zi ulamolar imkon bo‘lsa o‘rnidan turib, tahorat olib, ikki rakat nafl namoz o‘qigani hamda biroz sadaqa qilib qo‘ygani yana ham yaxshi, deyishgan.
Shuningdek, tush inson taqdirini belgilamaydi. Tushga ortiqcha baho berib, uni hayot mezoniga aylantirish to‘g‘ri emas. Biz dinimiz ko‘rsatmalariga og‘ishmay amal qilsak, ham moddiy, ham ruhiy tarafdan sog‘lom, irodamiz mustahkam bo‘ladi. Vallohu a’lam!
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.