Sayt test holatida ishlamoqda!
27 Noyabr, 2025   |   6 Jumadul soni, 1447

Toshkent shahri
Tong
06:01
Quyosh
07:25
Peshin
12:16
Asr
15:15
Shom
17:00
Xufton
18:17
Bismillah
27 Noyabr, 2025, 6 Jumadul soni, 1447

BOBUR VA ISLOM: “TO'RT IMOM BARHAQDUR”

24.02.2021   2094   4 min.
BOBUR VA ISLOM: “TO'RT IMOM BARHAQDUR”

“Ishorat to'rt imomg'akim, muhtadoyi dinu peshvoyi ahli ta'yinlar” degan bobda Bobur Ahli sunnat val-jamoat fiqhining to'rt imomi barhaq ekanini, chunki imom degani shari'atning ifodasi bo'lib, ulardan bu dinga ravnaq etishini, u din va shari'atda ergashiladigan zot ekanini ta'kidlab aytadi:

 

Bilki, bu to'rt imom barhaqdurur,

Kim alardin bu dinga ravnaqdurur.

Bu imomeki, shar' adosidurur,

Din ila shar' muqtadosidurur.

 

So'ng imomlar nomini sanab: “Birisi Bu Hanifai Nu'mon (ibn Sobit)dur, Yana biri shofi'iyyi purdondur, yana biri (Imom) Moliku yana (Imom) Ahmad (ibn Hanbal), qildilar jahd shar' aro behad”, deb ularning fazilatini bildiradi. Bularning har biriga ergashib, izidan borgan kishi yaxshi darajalar va  najot topishini ta'kidlaydi:

 

Tengridin bizga latifadurur,

Muqtadomiz Abu Hanifadurur.

Tengriga shukrlar deying yakson,

Qildi bizlarga ishni ul oson.

 

Ya'ni: “Allohdan bizga bir iltifot, bir lutfu karam bo'lib, ergashadigan imomimiz Abu Hanifa bo'ldi. Allohga barobar shukrlar aytingizki, u zot o'z fatvo maktabini barpo qilib, bizlarga din fiqhi ishlarini oson qildilar”. Bu sohibqiron Amir Temurdan boshlab barcha temuriylarning sof e'tiqodi ifodasidir. Bu, ayni vaqtda, Bobur sha'nida aytilgan ba'zi tuhmatlarga ham raddiyadir.

 

“HARJ QILG'ON SOYI BU GANJ ORTAR”

 

Bobur Mirzo “Mubayyan” xotimasida: «Ey Bobur, bu kitob tasnifida agarchi ranj chekkan bo'lsam-da, qo'limga shunday bir ganj-xazina kirdiki, har qanday ganjni xarj etish bilan kamayib boradi, ammo bu ma'naviy ganj – bu ilm xazinasi xarj etgan sari tobora ortib boradi», deydi:

 

Bobur, emdi, agarchi chekdim ranj,

Keldi ilgimga ushbu yanglig' ganj.

Ganj nuqsong'a xarjdin tortar,

Harj qilg'on soyi bu ganj ortar.

 

Yana aytadiki: «Barcha insonlar odatda o'z xazina-ganjini qo'lga kiritishdagi ranju mehnatini zoye' qilmasdan, olam ahlidan o'z ganji – boylik-xazinasini yashiradi. Men esa bu ganjimni oshkor etib, uni din ahliga nisor etdim», deydi.

Bobur ixlosi va ma'rifatining eng muhim belgisi shundaki, bu ish riyo uchun, shuhrat uchun, she'ru shoirlik uchun emas, balki xolis Alloh uchun va Haq rizosi uchun ekanini ta'kid bilan izhor etadi:

 

Ushbularkim dedim, bo'lung ogoh,

Bordurur borcha xolisan-lilloh.

Bu demakdin g'araz Haq erdiyu bas,

she'ru shoirliq ermas erdi havas.

 

Bobur fiqhiy masalalarning ilmiysini tahqiq etib, endi amaliysiga – bu ilmlarga amal qilishga o'zi uchun ham, kitobxon uchun ham Allohdan tavfiq – yordam so'raydi. So'ng kitob nomi haqida so'zlab: «G'ayrat shijoat ko'rsatib, jiddu jahd qilib tamomalagan bu kitobimda shari'at masalalarini ochiq bayon etganim uchun, uni «Mubayyan» – «Ochiq bayon etilgan (shar'iy mas'alalar)» deb nomlagan bo'lsam, ne ajab!» – deydi.

Maqolalar
Boshqa maqolalar

«Islom ideallari va qadriyatlari: Bir Ummat – umumiy taqdir» nomli XVI Xalqaro ilmiy-amaliy konferensiyada Diniy idoramiz vakili ishtirok etdi

26.11.2025   3241   3 min.
«Islom ideallari va qadriyatlari: Bir Ummat – umumiy taqdir» nomli XVI Xalqaro ilmiy-amaliy konferensiyada  Diniy idoramiz vakili ishtirok etdi

Rossiya musulmonlari Markaziy diniy idorasining taklifiga asosan Ufa shahrida o‘tkazilgan «Islom ideallari va qadriyatlari: Bir Ummat – umumiy taqdir» nomli XVI Xalqaro ilmiy-amaliy konferensiyada O‘zbekiston musulmonlari idorasi vakili Ibrohimjon domla Inomov ishtirok etdi.

Rossiya musulmonlari Markaziy diniy idorasi, Moskva shahridagi Islom madaniyati, fan va ta’limni qo‘llab-quvvatlash jamg‘armasi va Boshqirdiston Respublikasi Rahbari huzuridagi davlat-din munosabatlari kengashi tomonlaridan tashkil etilgan anjumanda 600 dan ziyod mehmonlar qatnashdilar.

Bahrayn, Misr, Iordaniya, Tunis, Turkiya, Iroq, Eron, Hindiston, Germaniya, Amerika Qo‘shma Shtatlari, Kanada, Saudiya Arabistoni Qirolligi, Marokash, Falastin, Mo‘g‘uliston, Qirg‘iziston, Qozog‘iston, Tojikiston, Ozarbayjon, Belarus, O‘zbekiston Respublikasi va bir qator xalqaro tashkilotlar vakillari tashrif buyurdilar.

Shuningdek davlat hokimiyati organlari vakillari, ilmiy va ekspert jamoatchiligi, ta’lim muassasalari, oliygoh o‘qituvchilari va talabalari, Rossiya Federatsiyasi subyektlaridan diniy va jamoat arboblari, an’anaviy konfessiyalar diniy peshvolari hamda Islom olami universitetlari federatsiyasi va Islom ta’lim, fan va madaniyat tashkiloti (ICESCO) vakillari ishtirok etdilar.

Boshqirdiston Respublikasi Davlat Assambleyasi – Qurultoy da o‘tkazilgan Konferensiyadan ko‘zlangan maqsad – ma’naviy-axloqiy qadriyatlarni mustahkamlash, dinlararo va millatlararo tinchlik va totuvlikni rivojlantirish, Rossiya va Yevroosiyo makonidagi musulmon ummati bunyodkorlik salohiyatini oshirishga qaratilgan taklif va tashabbuslarni ishlab chiqishdan iborat.

Xalqaro konferensiya doirasida Rossiya musulmonlari Markaziy diniy idorasi raisi, Muftiy Talgat Safa Tadjuddin hazratlari O‘zbekiston musulmonlari idorasi vakili Ibrohimjon domla Inomov bilan uchrashuv o‘tkazdi.

Muftiy hazrat suhbatni o‘zi boshlab, tashrif uchun minnatdorlik izhor etib, o‘zining eng katta va iliq samimiy salomlarini, eng yaxshi tilak va xayrli duolarini O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlariga albatta yetkazishni bir necha bor ta’kidlab o‘tdi.

Rossiya musulmonlari Markaziy diniy idorasi raisi, Muftiy Talgat Safa Tadjuddin hazratlarining O‘zbekistonga, Buxoroga, O‘zbekiston xalqiga mehri o‘zgacha baland ekanligi namoyon bo‘lib turadi.

 

Uchrashuv davomida O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlarining ham salomlari Diniy idoramiz vakili tomonidan hurmat bilan yetkazildi.

XVI Xalqaro ilmiy-amaliy konferensiya so‘ngida “Rossiya musulmonlari Markaziy diniy idorasi raisi, Muftiy Talgat Safa Tadjuddin hazratlarining din va Vatan yo‘lidagi 45 yillik ma’naviy xizmatiga bag‘ishlangan tantanali tadbirlar”da O‘zbekiston musulmonlari idorasi vakili Ibrohimjon domla Inomov so‘zga chiqib, O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlarining Tabriknomalarini hurmat bilan yetkazdi.

Hamda Muftiy Talgat Safa Tadjuddin hazratlariga O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlarining nomlaridan milliy qadriyatlarimiz bo‘yicha milliy zar chopon taqdim etildi.

O‘zbekiston delegatsiyasi tomonidan ko‘rsatilgan bunday yuqori ehtirom va hurmatdan juda qattiq mamnunligini Muftiy Talgat Safa Tadjuddin hazratlari ko‘z yoshlari ila dildan mehr bilan izhor etdi.

Xizmat safari davomida Xalqaro konferensiyaga tashrif buyurgan bir qator mehmonlar bilan bo‘lgan suhbatlarda delegatsiyamiz vakili tomonidan bugungi kundagi mamlakatimizdagi qilinayotgan ishlar to‘g‘risida to‘xtalib, davlatimiz va hukumatimiz tomonlaridan yurt tinchligi, xalq farovonligi va salomatligi, dinimiz obodligi uchun behisob darajada ishlar olib borilayotganligini yoritib, bugungi kundagi mamlakatimizdagi hamma sohalarda, ayniqsa diniy sohada juda ham katta islohotlar, misli ko‘rilmagan yangiliklar to‘g‘risida xabar berib o‘tildi.

 

 

«Islom ideallari va qadriyatlari: Bir Ummat – umumiy taqdir» nomli XVI Xalqaro ilmiy-amaliy konferensiyada  Diniy idoramiz vakili ishtirok etdi «Islom ideallari va qadriyatlari: Bir Ummat – umumiy taqdir» nomli XVI Xalqaro ilmiy-amaliy konferensiyada  Diniy idoramiz vakili ishtirok etdi «Islom ideallari va qadriyatlari: Bir Ummat – umumiy taqdir» nomli XVI Xalqaro ilmiy-amaliy konferensiyada  Diniy idoramiz vakili ishtirok etdi «Islom ideallari va qadriyatlari: Bir Ummat – umumiy taqdir» nomli XVI Xalqaro ilmiy-amaliy konferensiyada  Diniy idoramiz vakili ishtirok etdi
Yangiliklar