Kelajak avlod bo'lmish yoshlarda bolalik chog'idan kitobga mehr uyg'otish, mustaqil fikr va keng dunyoqarashni shakllantirish ularning hayot yo'llarida mustahkam zamin bo'ladi.
Alloh taolo O'zining irodasi, ilmi va rahmati bilan inson zotini aql-idrokli qilib yaratdi va uning er yuzida hayot kechirishi uchun lozim bo'lgan barcha sharoitlarni ham muhayyo qildi. Inson mana shu aql-idrok, ilmu odobi bilan o'zi yashab turgan jamiyatdagi boshqa insonlarga manfaat etkazishi kerak, chunki ilm o'z egasini ikki dunyo saodatiga erishtiradi.
Payg'ambarimiz Muhammad sollallohu alayh vasallamga Hiro g'orida nozil bo'lgan ilk vahiy «O'qi!» degan amr edi. Ilk vahiyning o'qishga, ilm olishga da'vat bilan boshlanishining, Alloh oxirgi dinini o'qish-yozishni bilmaydigan ummiy kishi orqali insoniyatga etkazishni iroda qilganining buyuk hikmati bor edi. Alloh taolo ilmni qiyomatgacha bandalar uchun ma'rifatga erishish, haqiqatni topish, ikki dunyo saodatiga muyassar bo'lish vositasi qildi.
Ilmsizlik esa insoniyatni tubanlikka, halokatga olib borishini bildirdi. Insonlarni ilm olishga va bu orqali Parvardigorini tanishga buyurdi. «Ilm» so'zi Qur'oni karimning sakkiz yuz o'n bir joyida turli ma'nolarda kelgan. Qur'on va sunnatda ilm insoniyatni turli axloqsizliklar, haromlar, yomon yo'l va amallardan qaytarishi zikr etilgan.
Abdulloh ibn Abbos roziyallohu anhu aytadilar: “Alloh taolo Sulaymon alayhissalomga ilm, mol-dunyo va podshohlikdan birini tanlashni buyurganda, u zot ilmni tanladilar. Natijada, ilm tufayli mol-dunyo va podshohlikka ham erishdilar”.
Payg'ambarimiz Muhammad sollallohu alayhi vasallam ilmni iymonning mevasiga qiyoslab bunday deganlar: “Iymon yalang'och bir narsa bo'lsa, uning libosi taqvo, ziynati hayo, mevasi esa ilmdir”.
Hazrat Ali karramallohu vajhahu aytadilar: “Ilm mol-dunyodan ko'ra yaxshiroqdir. Chunki ilming seni asraydi, mol-dunyoni esa sen asrashing kerak bo'ladi. Mol-dunyo sarf qilinsa kamayadi, ilm esa o'zgalarga o'rgatish bilan yana ziyoda bo'laveradi”.
Ilm talab qilish va uning yo'lida chekilgan zahmat tufayli xatolarning kechirilishi Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning: “Hamma narsalar, hatto daryodagi baliqlar ham tolibi ilmning gunohlari mag'firat qilinishini so'raydilar”, degan hadislarida o'z ifodasini topgandir.
Darhaqiqat, qaysi jamiyatda ilmga tashnalik susaysa, ilm o'rganishga e'tibor kamaysa, kishilar fikrlashdan to'xtasa yoki ularning fikri sayozlashsa, o'sha jamiyat taraqqiyotdan ortda qoladi. Eng yomoni, u ma'naviy inqirozga, halokatga yuz tutadi.
Har qanday jamiyatning olimlari, ziyolilari millatning ma'naviy dunyosi qashshoqlanmasligi, axloqining tubanlashmasligi, soxta va buzg'unchi e'tiqodlar va madaniyatlar ta'siriga tushib qolmasligiga mas'uldirlar. Agar ular bu ishda loqaydlikka yo'l qo'yishsa, shunchaki tomoshabin bo'lib qolishsa, o'sha millatning holiga voy bo'ladi.
Prezidentimizning yoshlar ma'naviyatini yuksaltirish, ularning bo'sh vaqtini mazmunli tashkil etish bo'yicha muhim vazifalarni belgilab: “Yoshlarda bolalik chog'idan kitobga mehr uyg'otish, mustaqil fikr va keng dunyoqarashni shakllantirish ularning hayot yo'llarida mustahkam zamin bo'ladi” deb alohida ta'kidladilar.
Ma'rufxon ALOHODJAYeV,
Namangan shahri “Abdulqodir qori” jome masjidi imom-xatibi
Ayoli vafot etganidan keyin eri juda mayus bo‘lib qoldi. Bir kuni uning yaqin do‘sti uni koyidi:
– Haliyam uylanmadingmi?
– Yo‘q, – dedi u.
– Nega, nahotki boshqa ayollar ichida senga yoqadigani bo‘lmasa?
– Rahmatli ayolimga o‘xshagani topilmasa kerak...
– Qo‘ysang-chi, ayollarning bari bir-biriga o‘xshaydi-ku!..
– Men zohirini aytmayapman. Ichki olamini, botinini aytyapman.
Yigit hayron bo‘lib qarab turgan do‘stiga hayotida bo‘lgan birgina voqeani gapirib berdi:
“Bir kuni ayolim jahlimni chiqardi. Qattiq urishdim va uni ota uyiga haydadim. Jimgina ketdi. Oradan bir necha kun o‘tgach, qilgan ishimdan pushaymon bo‘ldim. Aslida ayb o‘zimdan o‘tganini angladim. Ming andisha bilan qaynotamnikiga bordim. Eshik oldida biroz turib qoldim. So‘ng eshikni taqillatdim. Ayolim ochdi va meni hayratda qoldirib, xuddi oramizda hech gap o‘tmaganday, baland ovozda:
– Assalomu alaykum dadajonisi, safaringiz yaxshi o‘tdimi? – deya tabassum bilan ko‘zini qisib qo‘ydi. Unga bir nimalar demoqchi bo‘lgan edim, u meni qattiq bag‘riga bosib, bunday dedi:
– Gapirmang, ota-onamga sizni “safarga ketdilar”, dedim...
Ana shunday fahmli, oqila edi ayolim. Shuning uchun ham unga hech birini o‘xshatolmay, uylanolmay yuribman, do‘stim”.
Ha, azizlar! Alloh taolo erkakni ayol uchun, ayolni erkak uchun ne’mat qilib bergan. To‘g‘ri, ba’zilar bir-birlarining kamchiliklaridan shikoyat qilib qolishadi. Ammo hech kim benuqson emas. Mukammal ayolni ham, erkakni ham axtarmang bu dunyoda. Hikoyada kelganidek, ba’zida er uchun bir jufti halol butun dunyodagi ayollardan afzal bo‘lishi mumkin. Shunday ekan, ahli ayolimizni qadrlaylik. Zero, u ham kimningdir farzandi, bolalarimizning onasi. Eng muhimi, Allohning bizga bergan omonatidir.
Akbarshoh RASULOV