— Do'kondan biror narsani qo'lga olib ko'rayotganda tushib ketib, sinsa yoki buzilsa, shariatda buning javobi qanday?
— Agar xaridor biror narsani sotib olishga kelishmasdan oldin beparvolik, ehtiyotsizlik qilib, biror narsani sindirib qo'ysa yoki ochib ko'rishda qo'pollik qilib, buzib qo'ysa, to'laydi. Buning nomini fiqhda “taaddiy” deyiladi. Agar ehtiyotkorlik bilan ushlasa, ko'rsa, ochib ko'rishda qo'pollik qilmasa, shunda ham sinsa yoki buzilsa, to'lamaydi.
Agar sotuvchi narxni aytgandan so'ng oluvchi rozi bo'lsa, keyin xaridor qo'liga olib ko'rayotgan vaqtda tushib ketib, sinsa yoki biror nuqson etsa bunday holatda xaridor to'laydi.
Shuningdek, xaridor sotib olmoqchi bo'lib, narxini kelishmasidan oldin ko'rishga ijozat so'rab, qo'liga oldi yoki sotuvchi narxni aytdi-yu, lekin xaridor rozi bo'lgani yo'q. Haridor ko'rayotgan vaqtida uning beparvoligisiz yoki qo'polligisiz u narsa tushib ketsa yoki buzilib qolsa, xaridor to'lamaydi. Chunki bu vaqtda u narsa uning qo'lida omonat bo'ladi. Omonatlar taaddiysiz (beparvolik, ehtiyotsizlik, noto'g'ri iste'mol qilish, tajovuz) to'latilmaydi.
Muhammad Ayyub HOMIDOV
"AlQuran.uz" portali rahbari, O‘zbekiston musulmonlari idorasi "Qur’on va tajvidni o‘rgatish" bo‘limi boshlig‘i Ustoz Shayx Alijon qori Fayzulloh Maxdumning singlisi, "AlQuran.uz" portali xodimi Abdulloh qori Fayzulloh Maxdumning opasi, shuningdek, "AlQuran.uz" ilmiy xodimi Abdusamad qorining zavjalari vafoti munosabati bilan marhumaning yaqinlariga ta’ziya bildiramiz.
Marhuma al-Azhar universiteti talabasi bo‘lib, Osim qiroatining Hafs va Shu’ba rivoyatlari hamda "al-Muqaddima al-jazariyya", "Tuhfatul-atfol" va "al-Arba’iyn an-nabaviyya" kabi ko‘plab asarlar bo‘yicha ijoza sohibasi sifatida 20 yildan beri Qur’onga xizmat qilib kelayotgan edi. Xususan, Qur’on ta’limi yo‘lida samarali mehnat qilib, ko‘plab shogirdlarni yetishtirdi.
Shuningdek, "AlQuran" mobil ilovasidagi "Al-Fatiha online" dasturining uztozalaridan bo‘lib, ko‘plab ayollarning qiroatini to‘g‘rilashga o‘z hissasini qo‘shganini alohida e’tirof etish lozim.
Turmush o‘rtog‘i Abdusamad qori bilan birga uch nafar qiz farzandni tarbiyalab, barchalarini hofizi Qur’on qilib yetishtirdi.
Uzoq vaqt og‘ir dard bilan kurashganiga qaramay, Qur’on xizmatida bardavom bo‘ldi. Bemorlik mashaqqatlariga sabr qilib, Allohdan savob umidida ilm tarqatishdan to‘xtamadi. Shubhasiz, bu go‘zal xotima, ya’ni shahidlikning bir belgisi. Zero, hadisi sharifda bunday deyilgan: "Kim bemor holatda vafot etsa, shahid holda vafot etadi, qabr fitnasidan saqlanadi va ertayu kech jannatdan rizqi kelib turadi" (Ibn Moja rahimhulloh rivoyati).
"Muslim.uz" portali marhumaning akasi Ustoz Shayx Alijon qori Fayzulloh Maxdum va ukasi Abdulloh qori Fayzulloh Maxdumga, shuningdek, turmush o‘rtog‘i Abdusamad qori va barcha oila a’zolariga hamdardlik bildiradi.
Alloh taolo marhumaning Qur’on yo‘lida qilgan xizmatlarini qabul aylab, Barzax hayotida va oxiratda Qur’oni karim shafoati bilan mukofotlasin! Qur’on bilan jannatdagi darajalarini yuksak qilsin! Bemorlikda chekkan mashaqqatlari jannatdagi martabasining baland bo‘lishiga sababchi bo‘lsin!
Janoza marosimi ertaga seshanba 22 iyul kuni asr namozida, soat 17:45 da Ustoz Shayx Alijon qorining Jizzax viloyati G‘allaorol tumani Boylarovul qishlog‘idagi xonadonida bo‘lib o‘tadi.
Alloh taolo musibat ahliga sabri jamil ato qilsin! Qazo va qadarga rozi bo‘lishlarida Allohning o‘zi madadkor bo‘lsin!
Marhumaga quyidagi hadisda zikr qilingan ulug‘ darajalarni tilaymiz: "Qur’on sohibiga o‘qi va ko‘taril va dunyoda tartil qilganing kabi tartil qil. Albatta, sening manziling oxirgi o‘qigan oyatingdadir", deyiladi" (Abu Dovud, Termiziy va Nasoiy rahimahulloh rivoyati).