Ba'zilar dinni faqatgina badaniy ibodatdan iborat deb o'ylashadi. Holbuki, din ilm va ibodatdir. Ilmsiz din falokatdir.
O'ylab ko'ring, bir paytlar shunday kishilar chiqdiki, sahobalar ularning qilgan amallari oldida o'z amallarini oz hisoblab qolishdi. Ammo u kishilarda ibodat bo'lsada anglash yo'q edi, fiqh yo'q edi, ilm yo'q edi. Oqibat shu bo'ldiki, ular Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdan so'ng bashariyatning eng gultojlari bo'lgan sahobalar roziyallohu anhumga qarshi qilich ko'tarishdi.
Imom Molik rohimahulloh aytadilar: “Bir qavm ibodatni istashdi, ilmni zoye qilishdi. Oqibatda Muhammad alayhissalomning ummatiga qilich yalang'ochlab qarshi chiqishdi. Agar ular ilm olishganida ilm ularni bundan to'sgan bo'lar edi!”.
Hasan Basriy rohimahulloh aytadilar: “Ilmsiz amal qiladigan kishi islohdan ko'ra ko'proq fasod qiladi. Ilmni shunday talab qilingki, ibodatga zarar etmasin. Ibodatni shunday qilingki, ilmga zarar etmasin!”.
Ibodatning ko'pi ilmdan behojat qilmaydi. Din va dunyoni tushunish albatta ilmdadir!
Nabiy sollallohu alayhi vasallam: “Olimning obiddan afzalligi xuddi to'lin oyning boshqa yulduzlardan afzalligi kabidir”, deydilar.
Bugun ham musulmon ummatini qoni to'kilishida dinsizlar bilan bir qatorda ilmsiz musulmonlarning, aqidasi buzuq obidlarning ham yaxshigina hissasi bor. Zero, bir musulmonning nohaqdan qoni to'kilganidan, Alloh uchun bu dunyoning yo'q bo'lib ketishi engilroqdir!
Abdulqodir Polvonov
Bismillahir Rohmanir Rohiym
Savol: Namozdan keyin imom «Oyatal kursiy»ni boshidan o‘qiganda jamoat qolganini ichida davom ettiradimi yoki boshidan boshlaydimi? Zikrlarni aytishdachi?
Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Namozdan keyin oyatal kursiy va tasbehlarni aytish mustahab amal sanalib, ularni imom ham, jamoat ham o‘qishlari mandub, ya’ni go‘zal va savobli ish hisoblanadi. Shuning uchun imom boshlab berganidan keyin jamoatdagilar ham oyatal kursiyni boshidan o‘qiydilar.
Shuningdek, tasbehlarni 33 tadan aytadilar. Imom ularni ovoz chiqarib boshlab berishining sababi jamoatga aytiladigan zikrni eslatish uchundir.
Payg‘ambarimiz alayhissalom farz namozlardan keyin «Oyatal kursiy»ni o‘qishning fazilati haqida bunday deydilar: “Kim har bir farz namozidan keyin Oyatal kursiyni o‘qisa, keyingi namozgacha Alloh taoloning zimmasida bo‘ladi” (Imom Tabaroniy rivoyatlari).
Boshqa bir hadisi sharifda bunday deyiladi:
“Kim har bir farz namozning ortidan Oyatal kursiyni o‘qisa, uni jannatga kirishdan faqatgina o‘lim to‘sib turadi” (Imom Nasoiy rivoyati).
Namozdan keyin tasbehlarni aytish borasida Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilingan hadisda: Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Kim har namozdan keyin o‘ttiz uch marta Allohga tasbeh aytsa, o‘ttiz uch marta Allohga hamd aytsa, o‘ttiz uch marta Allohu akbar”, desa hammasi to‘qson to‘qqiz bo‘ladi. Yuzinchisida “Laa ilaha illallohu vahdahu laa shariyka lahu lahul mulku va lahul hamdu va huva ala kulli shayin qodiyr”ni aytsa, uning gunohlari dengiz ko‘piklaricha bo‘lsa ham mag‘firat qilinadi”, deyilgan (Imom Muslim rivoyati).
Shunga ko‘ra imom domla “Subhanalloh”, “Alhamdulillah”, “Allohu akbar” deyishi o‘zi uchun hisobga o‘tadi. Jamoatdagi namozxonlar 33 tadan o‘zlari aytishlari kerak bo‘ladi. Vallohu a’lam.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.