— Ba'zan biror qiyinchiliklarga duch kelsak, taqdirdan nolib qolamiz: “Nega bunday bo'ldi?”, “Gunohim nima?”, deb yig'laymiz. Bir kishi bunday gaplarni aytib yig'lasa, gunoh bo'ladi, iymonidan ayriladi, deb aytdi. Shu gap to'g'ri-mi?
— Aslida, qadar, ya'ni Alloh tomonidan tayin qilingan yaxshilik va yomonlik, musibat va rahmat, xursandchilik va xafalik, o'lim va hayot, kufr va iymon, boylik va kambag'allik, hidoyat va zalolat hamda boshqa hamma narsalar Alloh taoloning maxluqotlardagi siridir. Haloyiqning taqdirlari Alloh tomonidan belgilanadi. Bu taqdirning hikmatini Allohdan boshqa hech kim bilmaydi.
Qadarga iymon keltirish — insonga keladigan yoki oxiratda bo'ladigan har bir narsa Allohning taqdiri, ilmi, irodasi va belgilashi bilan bo'lishiga iymon keltirishdan iboratdir. U narsadan muqarrab (Allohga yaqin kishi) farishta ham, yuborilgan nabiy ham xabardor emas. U narsaga nazar solishdan, fikr qilishdan va vasvasadan nihoyatda ehtiyot bo'ling. Chunki Alloh taolo qadar ilmini O'z bandalaridan o'rab qo'ygandir.
Har bir mo'minga bu masalada qalbiga tushgan vasvasani daf qilish lozim bo'ladi.
Muhammad Ayyub HOMIDOV
Bismillahir Rohmanir Rohiym
Savol: Namozdan keyin imom «Oyatal kursiy»ni boshidan o‘qiganda jamoat qolganini ichida davom ettiradimi yoki boshidan boshlaydimi? Zikrlarni aytishdachi?
Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Namozdan keyin oyatal kursiy va tasbehlarni aytish mustahab amal sanalib, ularni imom ham, jamoat ham o‘qishlari mandub, ya’ni go‘zal va savobli ish hisoblanadi. Shuning uchun imom boshlab berganidan keyin jamoatdagilar ham oyatal kursiyni boshidan o‘qiydilar.
Shuningdek, tasbehlarni 33 tadan aytadilar. Imom ularni ovoz chiqarib boshlab berishining sababi jamoatga aytiladigan zikrni eslatish uchundir.
Payg‘ambarimiz alayhissalom farz namozlardan keyin «Oyatal kursiy»ni o‘qishning fazilati haqida bunday deydilar: “Kim har bir farz namozidan keyin Oyatal kursiyni o‘qisa, keyingi namozgacha Alloh taoloning zimmasida bo‘ladi” (Imom Tabaroniy rivoyatlari).
Boshqa bir hadisi sharifda bunday deyiladi:
“Kim har bir farz namozning ortidan Oyatal kursiyni o‘qisa, uni jannatga kirishdan faqatgina o‘lim to‘sib turadi” (Imom Nasoiy rivoyati).
Namozdan keyin tasbehlarni aytish borasida Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilingan hadisda: Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Kim har namozdan keyin o‘ttiz uch marta Allohga tasbeh aytsa, o‘ttiz uch marta Allohga hamd aytsa, o‘ttiz uch marta Allohu akbar”, desa hammasi to‘qson to‘qqiz bo‘ladi. Yuzinchisida “Laa ilaha illallohu vahdahu laa shariyka lahu lahul mulku va lahul hamdu va huva ala kulli shayin qodiyr”ni aytsa, uning gunohlari dengiz ko‘piklaricha bo‘lsa ham mag‘firat qilinadi”, deyilgan (Imom Muslim rivoyati).
Shunga ko‘ra imom domla “Subhanalloh”, “Alhamdulillah”, “Allohu akbar” deyishi o‘zi uchun hisobga o‘tadi. Jamoatdagi namozxonlar 33 tadan o‘zlari aytishlari kerak bo‘ladi. Vallohu a’lam.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.