Sayt test holatida ishlamoqda!
22 Iyun, 2025   |   26 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:05
Quyosh
04:50
Peshin
12:30
Asr
17:41
Shom
20:03
Xufton
21:42
Bismillah
22 Iyun, 2025, 26 Zulhijja, 1446

Oylar sultoni – Ramazon (Tanlovga)

16.05.2020   5587   3 min.
Oylar sultoni – Ramazon (Tanlovga)

Alloh taologa hamdlar bo‘lsinki, bizni yana Ramazonga yetkazdi.
Alloh taolo marhamat qilganidek, taqvodor, gunoh ishlardan qo‘rqadigan bo‘lishimiz uchun Ramazon ro‘zasi bizlarga farz qilindi. Demak, ro‘za ibodatini barcha shartlari ila, ixlos bilan ado etgan odamning taqvodor bo‘lishiga shubha yo‘q. Shu bois Ramazon mo‘minlar uchun haqiqiy bayramdir. Ramazon kelishi bilan yer yuzidagi mo‘min bandalargina emas, balki butun koinot, barcha maxluqotlar beqiyos shodlik bilan chulg‘anadi.

Sevikli Payg‘ambarimiz sallollohu alayhi vasallam aytadilar: "Ramazon oyining kirishi tufayli jannat o‘zining ziynatlarini yangilab, xilma-xil tusga kirib, tovlanib turadi".

Ya’ni hatto jannat ham bu oyni o‘zgacha qarshi oladi. Mana shunday muborak oyda qancha ezgu amallar qilib, toat-ibodatda bardavom bo‘lar ekanmiz, nafsimiz ushbu ibodatlarga ko‘nikishi shuncha oson bo‘ladi. Chunki, ro‘zador nafsini Allohning amriga bo‘ysundirib, muboh bo‘lgan ta iiy shahvatlarni ham tark qilishi bilan taqvosi ortadi, nafsi jilovlanadi.

Nafsni jilovlash taqvoning asosidir. Shubhasiz, ro‘zaning boshqa jismoniy va ma’naviy foydalari ko‘p: insonni sabrga o‘rgatadi, havoyi nafsi ustidan hokim etadi. Ro‘za qalbni yumshatadi, mehr-muruvvat tuyg‘ularini oshiradi, kishilarni nochor va o‘ksiklarning ko‘z yoshini artishga va g‘amini aritishga undaydi. Ramazon oyida yana barcha musulmon ahli intiq bo‘lib kutadigan ibodatlardan biri bu taroveh namozidir. Ammo, hozirgi vaziyatdan kelib chiqib, barchamiz uydamiz. Xo‘sh bunday vaziyatda, bu yilgi Ramazon oyida ibodatlarimizni qanday qilishimiz kerak?

1 . Avvalo bu oyda boshqa oylardan ham ko‘proq ibodat qilishga shoshamiz va o‘zimizga Alloh taoloning ushbu so‘zini shior qilib olamiz:
"Rozi bo‘lishing uchun men senga shoshdim ey, Robbim" (Toha surasi, 84-oyat).

2. Barcha guhohlarimiz uchun Alloh taologa tavba qilamiz, zikr va duolarni ko‘paytiramiz, Alloh taolodan ushbu musibatlarni aritishini so‘rab duo qilamiz.

3. Qur’oni karimni Alloh taolo qodir qilgancha o‘qiymiz, xatm qilamiz.

4. Muhtojlarga sadaqa va ehsonlar qilamiz, garchi bir dona xurmo yoxud bir qultum suv bilan bo‘lsa ham. Zero, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: "Sadaqalarning eng yaxshisi Ramazon oyida berilganidir", deganlar.

5. Ota-onamizga yanada ko‘proq yaxshilik qilishga shoshamiz, bu Alloh taologa qurbat hosil qilinadigan, u Zotga yaqinlashtiradigan ibodatlardandir.

6. Vaqtimizni ibodatdan chalg‘ituvchi narsalarga sarflamaslikka harakat qilamiz.

7. Nafl ibodatlarni ko‘paytiramiz, uyda taroveh namozlarini o‘qiymiz.

8. Yana tezda masjidlar ochilib, namozlar jamoat bilan ado qilinishiga ishonib, duolarda bardavom bo‘lamiz. Sahihi Muslimda keltirilishicha, Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilingan qudsiy hadisda Alloh taolo bunday marhamat qiladi: "Agar bandam yaxshilik qilishni niyat qilsa, men unga yaxshilik yozib qo‘yaman".

Alloh taolo barchamizga Ramazon oyini muborak qilsin, barchamizni O‘zi rozi bo‘ladigan amallarga muvaffaq etsin!

 

Mohigul JO‘RABOYEVA,

Toshken islom instituti 1-kurs talabasi.

Ramazon-2020
Boshqa maqolalar

Hijriy yangi yilingiz muborak bo‘lsin!

20.06.2025   11792   3 min.
Hijriy yangi yilingiz muborak bo‘lsin!
2025 yilning 26 iyun kuni – yangi 1447 hijriy yil – Muharram oyi boshlanishining 1 kunidir. Ashuro kuni 2025 yilning 5 iyul, shanba kuniga to‘g‘ri keladi.

Muharram oyi qanday oy?
Muharram oyi – musulmonlar taqvimining birinchi oyidir. Bu oy Alloh taolo urush, qon to‘kishni harom qilgan (Zulhijja, Zulqa’da, Muharram, Rajab) to‘rt oyning biri bo‘lib, uning o‘ninchi kuni ya’ni, ashuro kuni alohida fazilatlarga ega.


Ashuro qanday kun?
Bu kun haqida Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Bu shunday yaxshi kundirki, bu kunda Alloh Bani Isroilni dushmanlaridan qutqargan. Shu bois Muso alayhissalom bu kunda ro‘za tutgan. Men Musoga ko‘proq (yaqin bo‘lishga) haqliroqman”, dedilar va u kunda ro‘za tutib, odamlarni ham uning ro‘zasini tutishga buyurdilar” (Imom Buxoriy rivoyati).


Ashuro kuni ro‘za tutish o‘tgan bir yillik gunohlarga kafforat bo‘ladi.
Bu haqda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Ashuro kunining ro‘zasi – Allohdan umid qilamanki – bir yil oldingi gunohlarga kafforat bo‘ladi”, deganlar (Imom Muslim rivoyati).


Bu kun yaqinlarga kengchilik qilish, bir yillik kengchilikka sabab bo‘ladi.
Abu Sa’d roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Nabiy sollallohu alayhi vasallam: “Kim Ashuro kuni ahli ayoliga kenglik yaratsa, Alloh unga yil bo‘yi kenglik yaratadi”, dedilar (Imom Bayhaqiy rivoyati).

Sufyon ibn Uyayna rahmatullohi alayh: “Bu hadisni oltmish yil tajriba qildim va faqatgina yaxshilik ko‘rdim”, deganlar.


Ashuro kunini Rasululloh sollallohu alayhi vasallam qanday o‘tkazardilar?
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bu kunni o‘tkazib yubormaslik uchun qattiq harakat qilardilar, uning savobiga erishish uchun bu kunning kelishini intiqlik bilan kutardilar. Bu haqda Ibn Abbos roziyallohu anhu aytadilar: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallamni Ashuro kuni ro‘zasini Ramazon oyi ro‘zasini kutib sog‘ingandek, boshqa kun va oy ro‘zasini kutganlarini ko‘rmadim” (Imom Buxoriy, Imom Muslim rivoyati).


Abdulloh ibn Abbos roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Ashuro kuni ro‘zasini tutib, odamlarni ham bu kunning ro‘zasini tutishga buyurganlarida, sahobalar: “Yo, Rasululloh! Bu kun yahudiy va nasroniylar ulug‘laydigan kun-ku!” deyishdi. Shunda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Alloh xohlasa kelasi yil to‘qqizinchi kuni ham tutamiz”, dedilar. Ammo, kelasi yil kelmasidan Rasululloh sollallohu alayhi vasallam vafot etdilar (Imom Muslim rivoyati).

Ulamolarimiz Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning ushbu niyatlariga e’tiboran, Ashuro kuniga qo‘shib bir kun oldingi yoki bir kun keyingi kunda ham ro‘za tutmoq afzal deydilar.

Alloh taolo ushbu oyning fazilatlaridan barcha mo‘min-musulmonlarni to‘liq bahramand etsin. O‘zining roziligini topadigan amallarda bardavom qilsin.

Davron NURMUHAMMAD