Dinimizda rostgo‘ylik yuksak insoniy fazilatlardan hisoblanadi. Rostgo‘ylik, ahdga vafo va omonatdorlik jamiyat hayotida muhim o‘rin tutadi. Rostgo‘ylik yo‘q joyda o‘zaro ishonch va sadoqat yo‘qoladi. Agar bunday xislatlar hayotimizdan yo‘qolib boraversa, o‘zaro ishonchsizlik kuchayib, insonlar orasiga adovat urug‘ini tashlaydi. Natijada jamiyatda turli hil muammolar yuzaga keladi. Jamiyat taraqqiyot yo‘lidan ilgarilab borishi uchun uni tashkil etuvchi fuqarolar o‘zaro ishonch bilan, bir-birini qo‘llab-quvvatlab yashashi lozim. Bu xislatlar hayotning bir maromda davom etishini ta’minlaydi desak, aslo mubolag‘a bo‘lmaydi.
Alloh subhanahu va taolo insoniyatga yuborgan payg‘ambarlarning xulqlarida ko‘zga tashlanib turadigan ulug‘ hislatlardan biri rostgo‘ylik va sadoqat edi. Aksincha, yolg‘onchilik, ishonchsizlik va xiyonat kabi illatlar payg‘ambarlarga yot bo‘lgan.
Alloh taolo: “Ey mo‘minlar, Allohdan qo‘rqingiz va iymonlarida rostgo‘y bo‘lgan zotlar bilan birga bo‘lingiz”, deb marhamat qiladi. Demak, mo‘min-musulmonlar, avvalo Alloh taolodan qo‘rqishga, so‘ngra iymonida rostgo‘y insonlar bilan birga bo‘lishga buyurilmoqda.
Ibn Mas’ud roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Rostgo‘ylik yaxshilikka olib boradi. Yaxshilik esa jannatga olib boradi. Kishi rost so‘zlab yuradi. Hattoki, Alloh huzurida siddiq (rostgo‘y) deb yoziladi. Yolg‘onchilik yomonlikka olib boradi. Yomonlik esa do‘zaxga olib boradi. Kishi yolg‘on so‘zlab yuradi. Hattoki, Alloh huzurida kazzob (yolg‘onchi) deb yoziladi”, dedilar (Muttafaqun alayhi).
Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam bu hadisi shariflarida rostgo‘ylik va yolg‘onchilikning o‘rtasini ajratib berib, har birining olib boradigan manzilini ham ta’kidlab keltirmoqdalar. Har bir mo‘min-musulmon Robbisining huzurida siddiq (rostgo‘y) deb yozilmoqligi uchun yolg‘onchilikdek dinimizda katta gunoh bo‘lgan ishlardan o‘zini saqlamoqligi lozim ekan.
Rostgo‘ylik va sadoqat jamiyat uchun ham juda zarur. Qaysi jamiyatda ahdga vafo, sadoqat va rostgo‘ylik keng yoyilsa, ana shu jamiyat isloh topib, fuqarolar o‘rtasida o‘zaro ishonch ortadi, mehr-oqibat kuchayadi, oldi-berdi va savdo-sotiq ishlarida xiyonat va aldamchilik barham topadi.
Alloh subhanahu va taolo barchalarimizni gunoh ishlardan o‘zi saqlab, dunyo va oxiratimizga manfaatli bo‘ladigan amallarga yo‘llasin amin.
M.Muhammadjonov,
Uchko‘prik tumani “Kushki turkon” masjidi imom-noibi
Manbalar asosida tayyorlandi
#Maqola #Ixtilof #G‘uluv
Islomda "g‘uluv" din ilmini anglashda haddan oshishdir. Alloh taolo bunday ogohlantiradi: "Ayting: "Ey ahli kitoblar! Diningizda haddan oshmangiz va oldindan adashgan va ko‘plarni adashtirgan hamda to‘g‘ri yo‘ldan chalg‘iganlarning havoyi nafslariga ergashmangiz!" (Moida surasi, 77-oyat).
Rasululloh alayhissalom "Alloh taolo shariatda ziyoda chuqur ketuvchilar halok bo‘ldilar", deb uch marta aytishlarida, dinda haddan tashqari ziyodalik qilish insonni halok qilish bilan teng ekanligidan ogohlantirmoqdalar.
Dinda g‘uluvga ketish musulmon jamiyatlarida ixtilof va guruhbozlikka, fitnaga va oxir-oqibat aqidaning buzilishiga olib keladi. Islom tarixida xavorij, mo‘tazila va boshqa oqim va toifalarning vujudga kelishi ham, asosan, dinda g‘uluvga ketish natijasida sodir bo‘lgan.
Ayni vaqtda, g‘uluvga berilganlar dinni o‘ta og‘ir va mashaqqatli tushuntirganlari bois odamlar to‘g‘ri yo‘ldan adashib, undan bezib qoladilar. Dinda g‘uluvga ketish haqida so‘z yuritilganda aqidaparast oqimlarning aqidaviy masalalarda g‘uluvga ketganlari va ularning xatolari hamda bu e’tiqodlari sof islomiy ta’limotlarga naqadar zid ekanini eslamasdan iloji yo‘q.
G‘uluvga ketish, sarkashlik, itoatsizlik, manmansirash kabi illatlardan xoli bo‘lgan o‘tmish ajdodlarimiz dinimizni asrab-avaylab, bizgacha yetkazdilar. Shunday ekan, dinning musaffoligini asrash va uni kelajak avlodga asl xolicha yetkazish bizning vazifamizdir.
Abdug‘offor Hakimov, Mingbuloq tumani "Qo‘sh qishloq" jome masjidi imom-xatibi