Sayt test holatida ishlamoqda!
16 Iyul, 2025   |   21 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:24
Quyosh
05:04
Peshin
12:34
Asr
17:40
Shom
19:58
Xufton
21:31
Bismillah
16 Iyul, 2025, 21 Muharram, 1447

Ramazondagi eng afzal amallar

26.04.2020   3753   4 min.
Ramazondagi eng afzal amallar

Ramazon oyi

Muborak Ramazon oyi Alloh taoloning nazdida yilning eng afzal oyidir. Bu oy musulmonlar uchun hasanotlarini, savoblarini ko‘paytirish mavsumidir. Ramazonning ro‘zasi balog‘atga yetgan, aqlli musulmonning zimmasida farzdir. Ushbu ro‘zani tutmaslik Alloh taolo ruxsat bergan kishilargagina mumkindir. Ular bemor bilan musofirdir. Ularning ro‘za tutmasligiga ruxsat bo‘lishi uchun bemorning kasali kuchayishi, tuzalishi ortga surilishi yoki o‘lim xavfi yuzaga kelishi kerak. Musofirga esa agar ro‘za tutsa, safar asnosida mashaqqat bo‘lib, safari og‘irlashishi kerak. Agar mazkur holatlar bo‘lmasa, bemor ham, musofir ham ro‘za tutadi.

Alloh taolo Karim Zotdir. Ro‘za uchun beradigan savobi ulkan bo‘lib, miqdori qanchaligini O‘zidan boshqa hech kim bilmaydi.

Shunday ulug‘ oyda qilinadigan buyuk amallarni quyida keltirib o‘tamiz:

Ro‘za

Sahih ro‘za musulmonning bu oyda ado etadigan eng afzal amallaridan biridir. Ro‘za – niyat bilan taom, ichimlik va jimo’dan tiyilishdir. Bundan tashqari yolg‘on gapirishdan, g‘iybatdan, chaqimchilikdan, haromga nazar solishdan, harom narsalarga quloq solishdan va barcha yomon illatlardan tiyilish ham kiradi. Ro‘zador odam ko‘zini va qulog‘ini, tilini, umuman, barcha a’zolarini haromdan tiyish shartdir. Hadislarda ro‘zador odam gunohlardan tiyilmasa, a’zolarini haromdan tiymasa, unga faqat och qolish va chanqashgina qolishi aytilgan.

Qur’oni Karim qiroati

Musulmon kishi Ramazon oyida Qur’oni Karim tilovati bilan vaqtini o‘tkazishi eng afzal amallardandir. Qori o‘qigan har bir harf uchun hasana oladi. Bir hasana o‘ntaga ko‘paytirib beriladi. Ro‘zador kishi uxlab, televizor ko‘rib, behuda gap-so‘zlar bilan vaqtini o‘tkazish o‘rniga Qur’on qiroatiga berilishi, uni yodlash, ma’nolarini tadabbur qilish bilan vaqtini o‘tkazishi lozimdir. Zero, Ramazon Qur’on nozil bo‘lgan oydir.

Sadaqa

Oddiy kunlarda sadaqa qilish Alloh taologa mahbub amallardan biridir. Ramazonda esa bu amalning savobi yanada ko‘payadi. Sadaqaning turlari ko‘p. Masalan, faqirlarga taom berish, mol bilan sadaqa qilish, libos sadaqa qilish yoki kimning nimaga ehtiyoji bo‘lsa, o‘sha narsani sadaqa qilish. Ayniqsa, saharlik va iftorlikda yegulik topishga qiynaladigan kambag‘allarga taom va boshqa yeguliklar sadaqa qilish yoki shuning pulini berish ayni muddaodir.

Qiyomul layl

Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Ramazon oyida tahajjud namozini aslo qoldirmas edilar. Chunki bu oyda qilingan nafl ibodatga boshqa oylardagi farz ibodatning savobi beriladi. Masjidlarda taroveh namozini imom bilan birga jamoat bo‘lib ado etgan kishi ham kechani bedor o‘tkazgan hisoblanadi. U zot alayhissalom bu oyning oxirgi o‘n kunlarida masjidda e’tikof o‘tirardilar. Chunki, oxirgi o‘n kunlikda ming oydan yaxshiroq bo‘lgan qadr kechasi bordir. Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam o‘z ummatlarini bu oyning kechalarini ibodat ila bedor o‘tkazishga targ‘ib qilganlar.

Umra

Ramazon oyida umra qilish haj qilganlik savobiga teng deyiladi. Kim bu oyda umra qilishga imkoni bo‘lsa, umra qilsin, zero bunda katta ajr bordir.

Allohning zikri

Allohni zikr qilish ulug‘ amaldir. Zikr deganda Allohni “Subhanalloh”, “Alhamdulillah”, “Laa ilaaha illalloh”, “Allohu akbar”, “Astag‘firulloh” kabi lafzlar bilan yoki namoz o‘qib, Qur’on tilovat qilib zikr qilishga aytiladi. Shu amallarni Ramazon oyida qilish esa savobning ko‘payishiga sabab bo‘ladi. Og‘iz ochish paytida ko‘p duo qilishga urinish kerak. Bu paytda qilingan duo ijobat bo‘lishi xabarlarda aytilgan.

Silai rahm

Silai rahm – qarindoshlar bilan aloqani bog‘lashdir. Bu amal oddiy kunlarda ham juda savobli, insonning umri, rizqi barakali bo‘lishi sabab bo‘ladi. Ammo shu amalni Ramazon oyida bajarilsa, savobi ham, umrga, rizqqa keladigan baraka ham ziyoda bo‘ladi.

  

Manba:  mawdoo3.com

Ramazon-2020
Boshqa maqolalar

Majburlab erga berish durustmi?

11.07.2025   5854   1 min.
Majburlab erga berish durustmi?

Bismillahir Rohmanir Rohiym

Savol: Ota-onam meni majburlab erga bermoqchi, bola bilan ko‘rishdim va ko‘nglim g‘ash bo‘lib qoldi. Keyin istixora o‘qishni boshladim va baribir ko‘nglim yumshamadi. Uydagilarga tushuntirdim, lekin meni eshitishmayapti. Men qanday yo‘l tutsam bo‘ladi?

Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Dinimizda xotin-qizlarni majburlab erga berishdan man qilingan. Zero, nikoh ikki tomonning roziligi bilan tuziladi. Juvon bo‘lsa, u bilan ochiqcha gaplashiladi, bokira bo‘lsa, undan izn so‘raladi. Bokira (rozilik alomatlari bilan) sukut qilsa, bu uning nikohga izn bergani bo‘ladi.

Barcha fiqhiy manbalarimizda kelin va kuyov o‘z roziligini bildirishi (iyjob va qabul) nikohning asosiy rukni ekani bayon qilingan. Kelin-kuyovdan biri nikohga rozi bo‘lmasa, nikoh durust bo‘lmaydi.

Ota-onaning vazifasi esa farzandini boylik, mansab yoki boshqa g‘arazlar sababli ko‘r-ko‘rona uylanish yoki erga tegishga majburlash emas. Balki farzandiga juft bo‘layotgan yigit yo qizning diyonati, xulq-odobiga va kasb-hunariga e’tibor qilishdir.

O‘z o‘rnida turmush qurayotgan farzand ham ota-onasining tavsiyalari o‘rinli bo‘lsa, qabul qilishi, qaysarlik qilmay ularning hayotiy tajribalaridan foydalanishi kerak.

Xotin-qizlarni majburlab erga berish holatlarida Payg‘ambarimiz alayhissalomning ayolga nikoh yo ajralishni tanlash ixtiyorini berganlari ma’lum. Hatto bir holatda qiz kambag‘al yigitni, ota-ona esa boy yigitni tanlaganida, u zot qizning ixtiyorini ustun qo‘yib: 


لم ير للمتحابين مثل النكاح
«Bir-birini yaxshi ko‘rganlar uchun nikohdan yaxshisi yo‘qdir", dedilar (Imom Ibn Moja rivoyati). Vallohu a’lam"

O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.