Fotiha surasi yetti oyatdan, yigirma yetti so‘z va bir yuz qirq harfdan iboratdir. Ibn Abbos, Qatoda va Abul Oliya Fotiha surasi Makkada nozil bo‘lgan, deydi. Fotiha surasining nomi ko‘pligi uning sharafi va fazlining yuqoriligiga dalildir. Fotiha surasi bilan namozning har bir rakati avvalida o‘qilishi va Qur’oni karim u bilan boshlangani uchun “Fotiha” (ochuvchi) deb nomlanadi.
Anas, Hasan va Ibn Sirin bu surani “Ummul Kitob”, ya’ni Kitob (Qur’on) onasi deyishgan. Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Nabiy sollallohu alayhi vasallam: “Alhamdu lillahi Robbil a’lamiyn Qur’onning onasidir, Kitobning onasidir va yetti takrorlanuvchidir”, dedilar (Imom Abu Dovud, Imom Termiziy rivoyati).
Ushbu sura “Shifo” deb ham nomlangan. Abu Sa’id roziyallohu anhudan rivoyat qilingan hadisda: “Fotihatul Kitob – har bir zaharga shifodir”, deyilgan (Imom Dorimiy rivoyati).
Bu sura “Ruqiya” deb ham nomlanadi. So‘fyon ibn Uyayna Fotihani “Voqiya”, Yahyo ibn Abi Kasir esa “Kofiya” degan. Yana u “Namoz va xazina” ham deyiladi. Bu haqda Imom Zamaxshariy “Kashshof” tafsirida keltirgan. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam aytadilar: «Alloh taolo bunday marhamat qiladi: “Fotihatul Kitob – Arshimning xazinalaridan bir xazinadir”».
Sa’id ibn Jubayr roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Ibn Abbosdan roziyallohu anxudan: “Va, batahqiq, senga yetti takrorlanuvchi (yetti oyatli Fotiha surasi)ni va Buyuk Qur’onni berdik” oyati haqida so‘radim.
Ibn Abbos roziyallohu anhu: “U Qur’onning onasi. Alloh azza va jalla Rasululloh sollallohu alay hi vasallam ummati uchun xoslab, ular uchun saqlab qo‘ygan va ularga bergan. Rasululloh sollallohu alayhi va sallamdan oldin hech kimga bermagan” deb javob berdi (Imom Hokim rivoyati).
O‘zbekiston tashqi ishlar vaziri Baxtiyor Saidov Indoneziyaning yangi tayinlangan elchisi Siti Ruhaini Juhayatinni qabul qildi, deb xabar qilmoqda "Dunyo" AA muxbiri.
"Indoneziyaning O‘zbekistondagi yangi tayinlangan Elchisi Siti Ruhaini Juhayatin xonimdan ishonch yorliqlari nusxalarini qabul qildik, – deb yozdi O‘zbekiston TIV rahbari o‘zining telegram-kanalida. – Siyosiy muloqotdan tortib iqtisodiy diplomatiyagacha bo‘lgan barcha sohalarda ikki tomonlama aloqalar jadal rivojlanib borayotganini mamnuniyat bilan ta’kidladik. Shubhasiz, O‘zbekiston-Indoneziya o‘rtasidagi munosabatlarni rivojlantirish uchun ko‘plab sohalarda keng imkoniyatlar mavjud.
Elchi xonimning boy tajribasini qadrlaymiz va mamlakatimizdagi faoliyatida muvaffaqiyatlar tilaymiz".
Eslatib o‘tamiz, O‘zbekiston va Indoneziya o‘rtasidagi diplomatik munosabatlar 1992 yil 23 iyunda o‘rnatilgan. O‘zbekistonning ushbu mamlakatdagi yangi elchisi Oybek Eshonov 2024 yilning 4 noyabr kuni Indoneziya Prezidenti Subianto Prabovoga ishonch yorliqlarini topshirgan edi.
"Dunyo" AA olgan surat