Sayt test holatida ishlamoqda!
16 Iyul, 2025   |   21 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:24
Quyosh
05:04
Peshin
12:34
Asr
17:40
Shom
19:58
Xufton
21:31
Bismillah
16 Iyul, 2025, 21 Muharram, 1447

Rukudan avval va rukudan keyin qo'l ko'tarish masalasi

07.09.2023   1016   3 min.
Rukudan avval va rukudan keyin qo'l ko'tarish masalasi

Hanafiy va Molikiy mazhab ulamolari namozda rukudan avval va rukudan keyin yoki ikkinchi rakatning qiyomiga turganda qo'l ko'tarilmasligini aytadilar (buni raf'ul-yadayn masalasi ham deyiladi). Bu so'zlariga quyidagi hadisni dalil qiladilar.
Jobir ibn Samura roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: «Rasululloh sollallohu alayhi va sallam bizning oldimizga chiqib: “Nimaga sizlarning ikki qo'llaringizni qaysar otning dumiga o'xshab ko'tarayotganingizni ko'ryapman?! Namozda sokin turinglar” dedilar» (Imom Muslim rivoyati).
Asvaddan rivoyat qilinadi: “Umar ibn Hattobning avvalgi takbirda ikki qo'lini ko'targanini ko'rdim.
Keyin buni qaytarmadi” (Imom Tahoviy rivoyati).
Imom Abu Ja'far Tahoviy aytadilar: “Aliy roziyallohu anhuning avvalgi takbirdan boshqa o'rinlarda qo'l ko'tarishni tark qilganlari sahihdir. Nabiy sollallohu alayhi va sallamdan keyin bu ishni qilishlari, u kishining nazdida namozda qo'l ko'tarish hadisining nasxligi (bekor bo'lgani) sobit bo'lganligi sabablidir”.
Termiziy rivoyat qiladi: «Osim ibn Kulayb otasidan, u Alqamadan rivoyat qiladi: “Abdulloh ibn Mas'ud roziyallohu anhu aytadi: “Sizlarga Rasululloh sollallohu alayhi va sallamning namozlarini o'qib beraymi?” deb namoz o'qidi. Ikki qo'lini birinchi martada ko'targandan boshqa ko'tarmadi”».
Biz hanafiylar takbiri tahrimadan boshqa o'rinlardagi qo'l ko'tarishni nasx (hukmi bekor) bo'lgan deb aytamiz. Ma'lumki, agar ikkita sunnat bir-biriga qarama-qarshi kelib qolsa, bu borada sahobalarning so'zlari va amallari ustun qo'yiladi. Agar ularning so'zlari va amallari ixtilofli bo'lsa, qiyos ustun qo'yiladi. Bu masalada qiyos qo'lni ko'tarmaslikni taqozo qiladi. Chunki namozda a'zolar sokin va xushu'li bo'lishi kerak. Alloh taolo Mo''minun surasida shunday marhamat qiladi:

“Mo'minlar najot topdilar, ular
namozlarida xushu' qilgan zotlardir”.
Ellikka yaqin sahoba namozning boshida, ya'ni takbiri tahrimada qo'l ko'tarishni rivoyat qilgan. Ular rukuda va rukudan bosh ko'tarishda qo'lni ko'tarishni
rivoyat qilmaganlar. Ibn Abbos raziyallohu anhumoning hadisida: “Qo'llar faqat etti o'rinda ko'tariladi” deyilib, jumladan, namozga kirishish paytidagi qo'l ko'tarish ham aytilgan.
Demak, hukmi sunnat bo'lgan masalada ixtilof chiqarmaslik kerak. Bunday ixtilof chiqarish harom bo'lib, kishining gunohkor bo'lishiga sabab bo'ladi.
Buning ustiga, raf'ul yadayn qilmasdan o'qish haqida ham hadislar, sahoba va tobeinlarning sahih so'zlari
bor. Ularga amal qilish ham ayni sunnatga amal qilishdir.

Bahodir SUYuNBAYeV
Guliston shahar «Guliston»
masjidi imom-noibi

MAQOLA
Boshqa maqolalar
Yangiliklar

Xorazmda hojilar aholi muammolarini hal etmoqda!

15.07.2025   2818   2 min.
Xorazmda hojilar aholi muammolarini hal etmoqda!

Xabaringiz bor, 2025 yil hajga borgan yurtdoshlarimiz Arafot vodiysida muhtaram Prezidentimizga Qurbon hayiti tabrigini yo‘llab, yurtga qaytgach har bir hoji «Yangi O‘zbekistonning tinchlik va ma’naviyat targ‘ibotchilari» degan ezgu tashabbusni bir ovozdan olg‘a surgan edilar.
 

Ana shu ezgu tashabbus bugun amalga ko‘chib, hojilar, imom-xatiblar, mahalla faollari bilan birgalikda xonadonlarga, oilalarga kirib boryapti.


Bugun, 10 iyul kuni O‘zbekiston musulmonlari idorasi Xorazm viloyati vakili Xayrulla domla Abdullayev boshchiligida tuman bosh imom-xatiblari, hojilar, otinoyilar va mahalla faollari ishtirokida Xonqa tumanidagi «Sayid ota» jome masjidida sayyor yig‘ilish bo‘lib o‘tdi.

 


Tadbirdan so‘ng Xayrulla domla Abdullayev hududdagi bemor va nogironligi bor oilalar holidan xabar olib, moddiy ko‘maklar ko‘rsatdi hamda haqlariga xayrli duolar qildi.


Ishchi guruh a’zolari hamda imom-xatiblar, vakillik xodimlari, tuman bosh imom-xatiblari va otinoyilari, shuningdek, “Haj – 2025” ziyoratchilari, mahalla raislari ishtirokida tumandagi mahallalarga tashrif buyurdilar.


Mahalladagi oilalarga kirilib, ehtiyojmand, boquvchisini yo‘qotgan, kam ta’minlangan, nogironligi bor oilalar holidan xabar olindi. Shuningdek, er-xotin, aka-uka, ota-bola, qaynona-kelin, o‘rtasidagi kelishmovchilik va janjallar sababli notinch bo‘lib turgan oilalar o‘rganilib, ularga nasihat qilindi. Ajrim yoqasida turgan yoshlar yarashtirildi, spirtli ichimlikka ruju qo‘ygan kishilar bilan yakka tartibda suhbatlar o‘tkazilib, ularga yo‘l-yo‘riqlar ko‘rsatildi, tavsiyalar berildi.


Shuningdek, adashib aqidasi buzuq kimsalar tuzog‘iga tushib qolgan fuqarolar bilan ham suhbatlar o‘tkazilib, ularga islomning sof ta’limoti haqida ma’lumotlar berildi.


Shundan so‘ng ushbu sayyor uchrashuvda ishtirok etgan diniy soha xodimlari bilan tahliliy yig‘ilish tashkil qilindi. Unda tumandagi mahallalarda o‘rganilgan muammolar, diniy sohadagi yutuq hamda kamchiliklar muhokama qilinib, ijroga yo‘naltirildi. O‘tkazilgan tahliliy yig‘ilishda masjidning hujjat yuritish va obodonchilik bo‘yicha hamda aholining turli qatlamlaridan o‘rganilgan kamchilik va muammolar hamkor tashkilotlar bilan birgalikda ijroga yo‘naltirish choralari muhokama qilindi. Shuning bilan bir qatorda, diniy soha xodimlariga rahbarlar tomonidan aholi bilan yanada yaqinroq ishlash, sohaning rivojini yanada takomillashtirish hamda joylarda diniy vaziyatni yanada sog‘lomlashtirish va shu kabi dolzarb yo‘nalishlar bo‘yicha kerakli ko‘rsatma hamda topshiriqlar berildi.


Mazkur tadbirlardan so‘ng Allohdan yurtimiz tinchligi, osmonimiz musaffoligi, yurtboshimizning olib borayotgan ishlariga zafarlar so‘ragan holda xayrli duolar qilindi. 

 

Xorazm viloyati vakilligi

Matbuot xizmati

Xorazmda hojilar aholi muammolarini hal etmoqda! Xorazmda hojilar aholi muammolarini hal etmoqda! Xorazmda hojilar aholi muammolarini hal etmoqda! Xorazmda hojilar aholi muammolarini hal etmoqda! Xorazmda hojilar aholi muammolarini hal etmoqda! Xorazmda hojilar aholi muammolarini hal etmoqda! Xorazmda hojilar aholi muammolarini hal etmoqda! Xorazmda hojilar aholi muammolarini hal etmoqda! Xorazmda hojilar aholi muammolarini hal etmoqda! Xorazmda hojilar aholi muammolarini hal etmoqda!
O'zbekiston yangiliklari