Sayt test holatida ishlamoqda!
15 Iyul, 2025   |   20 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:22
Quyosh
05:03
Peshin
12:34
Asr
17:40
Shom
19:59
Xufton
21:32
Bismillah
15 Iyul, 2025, 20 Muharram, 1447

Sunnatga amal qilishda olimlardan o‘rnak olaylik

24.06.2018   6514   2 min.
Sunnatga amal qilishda olimlardan o‘rnak olaylik

Salaf solihlarning hayotiga nazar tashlaydigan bo‘lsak, ular sunnatga amal qilish borasida bizlarga go‘zal namuna bo‘lishgan.

Ahmad ibn Hanbal rahmatullohi alayh: "Qaysi hadisni yozib olgan bo‘lsam, unga amal qilganman", deganlar. Shuni eslatib otish lozimki u kishi yig‘gan hadis to‘plamidagi hadislarnng soni 40 minga yetadi. Demak shuncha hadisga amal qilganlar degani, kelib chiqadi.

Sunnatga amal qilish borasida Ahmad ibn Hanbal: "Agar payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam sochlarini mana bunday qirganlar, degan ma’nodagi hadisni eshitsang, sochingni bir tolasini bo‘lsa ham xuddi payg‘ambarimiz qirganlaridek qirgin ", deganlar.

Inson bir kun bo‘lsada o‘z suyukli payg‘ambari bilan birga yashab, so‘zida, amalida, yurish -turishida, insonlar bilan bo‘lgan muomilasida, unga ro‘paro bo‘lgan muammoni yechimida u zotdan o‘rnak olib, sunnatlariga ergashib yashasa qanday ham ulug‘ baxt bo‘ladi. Axir nimaga ulug‘ baxt bo‘lmas ekan, u insoniyatning afzali bo‘lmish payg‘ambarimizdek ulug‘ zotga o‘xshab yashashga urundi, u zot qilgan ishlarni qildi. Agar shuni baxtu saodat demasak unda nimani baxt deyish mmkin?!

Sizchi, siz aziz dindosh birodarim? Bir sinab ko‘ring! Hech bo‘lmaganda umringizning bir kunini Olamlarga rahmat bo‘lib kelgan zot payg‘ambarimizdek o‘tkazing!

Valiy zotlardan biri uyiga kelganida ayoli xomush bo‘lib, "Uyimizda hechvaqo qolmadi", deganda haligi valiy zot xursand bo‘lib Allohga hamd aytgan ekan.  Bu holatdan ajablangan ayoli: "Uyda hech vaqo qolmadi desamu, sizning xursand bo‘lishingiz nimasi", deb so‘rabdi. Valiy zot ko‘zida quvonch yoshlari bilan: "Allohga shukrki bir kun bo‘lsada uyimiz payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning uylariga o‘xshadi", degan ekan.                        

 

Nurmuhammedova Vasila

Siyrat va islom tarixi
Boshqa maqolalar

Majburlab erga berish durustmi?

11.07.2025   5732   1 min.
Majburlab erga berish durustmi?

Bismillahir Rohmanir Rohiym

Savol: Ota-onam meni majburlab erga bermoqchi, bola bilan ko‘rishdim va ko‘nglim g‘ash bo‘lib qoldi. Keyin istixora o‘qishni boshladim va baribir ko‘nglim yumshamadi. Uydagilarga tushuntirdim, lekin meni eshitishmayapti. Men qanday yo‘l tutsam bo‘ladi?

Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Dinimizda xotin-qizlarni majburlab erga berishdan man qilingan. Zero, nikoh ikki tomonning roziligi bilan tuziladi. Juvon bo‘lsa, u bilan ochiqcha gaplashiladi, bokira bo‘lsa, undan izn so‘raladi. Bokira (rozilik alomatlari bilan) sukut qilsa, bu uning nikohga izn bergani bo‘ladi.

Barcha fiqhiy manbalarimizda kelin va kuyov o‘z roziligini bildirishi (iyjob va qabul) nikohning asosiy rukni ekani bayon qilingan. Kelin-kuyovdan biri nikohga rozi bo‘lmasa, nikoh durust bo‘lmaydi.

Ota-onaning vazifasi esa farzandini boylik, mansab yoki boshqa g‘arazlar sababli ko‘r-ko‘rona uylanish yoki erga tegishga majburlash emas. Balki farzandiga juft bo‘layotgan yigit yo qizning diyonati, xulq-odobiga va kasb-hunariga e’tibor qilishdir.

O‘z o‘rnida turmush qurayotgan farzand ham ota-onasining tavsiyalari o‘rinli bo‘lsa, qabul qilishi, qaysarlik qilmay ularning hayotiy tajribalaridan foydalanishi kerak.

Xotin-qizlarni majburlab erga berish holatlarida Payg‘ambarimiz alayhissalomning ayolga nikoh yo ajralishni tanlash ixtiyorini berganlari ma’lum. Hatto bir holatda qiz kambag‘al yigitni, ota-ona esa boy yigitni tanlaganida, u zot qizning ixtiyorini ustun qo‘yib: 


لم ير للمتحابين مثل النكاح
«Bir-birini yaxshi ko‘rganlar uchun nikohdan yaxshisi yo‘qdir", dedilar (Imom Ibn Moja rivoyati). Vallohu a’lam"

O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.