UMR O‘TMOQDA
Nelargadir intilaman, yetmoq istayman,
Yetay deyman, arg‘umog‘im jadal qistayman.
Yetib zo‘rg‘a qo‘l uzatsam o‘shal yarqiroq,
Sarob chiqar, dilginamni qiynaydi firoq.
Kunlar o‘tar, oylar o‘tar, umr o‘tmoqda,
Bobolarim mangulikka singib ketmoqda.
Qaylargadir yuguraman, tolib qolaman,
Manzilimga yetolmayin, horib qolaman.
Bir lahza tin olib-olmay yana manzilga
Talpinaman, chopqillayman, so‘lish olaman.
Yillar o‘tar, yo‘llar o‘tar, davr o‘tmoqda,
Momolarim mangulikka singib ketmoqda.
Izlanaman, shamoldan tez, suvdan-da tiniq
Mo‘jizaning sir-asrorin bilib olishga.
Urinaman sellarning ham jilovin olib,
El izmiga, yurt koriga jadal burishga.
Yellar o‘tar, sellar o‘tar, zamon o‘tmoqda,
Azizlarim mangulikka singib ketmoqda.
Tizgini yo‘q tuyg‘ularda titrab qolaman,
Yechim topmay goho og‘ir o‘yga tolaman.
Umr yo‘li qayga tutash, so‘yla, zamondosh,
Angladikmi – shu aziz el eng yaqin qo‘ldosh.
Angladikmi – insof-imon eng sodiq yo‘ldosh...
SOG‘INCH
O‘limi oldidan onam so‘zlari:
«Otangning yuziga tik boqma, bolam,
Nega ko‘rinmaydi, kenja nevaram!
Rozi bo‘l! Bu senga oxirgi nolam...»
So‘nggi nafasda ham onam rahmatli,
Otamni esladi, bo‘ldi mukarram.
Nevarasin suyib, taskinlar berib,
Boshida parvona bo‘lardi har dam.
Onajon, o‘lim haq, umr o‘tkinchi,
Yurganman, kulganman bo‘lib hazilkash.
Endi dunyolarga sig‘mas o‘kinchim
Siz uchun qora yer bag‘ri qazilgach.
Onajon, mehringiz hamon izlayman,
Nachora, topolmay tunlar bo‘zlayman.
Qo‘msayman, qaylardan izlay, onajon,
Sog‘inch dengizida o‘rtanadi jon...
Mahmud SHOMIRZAYEV
G‘allaorol
Otaning ovozi onaning ovozidan kuchli. Lekin gap uning balandligida emas... Oilada onaning ovozi baland chiqsa, u bilan farzandning muomilasi tez orada tiklanadi. Chunki onaning hissiyotlarini bola onaning qornidayoq his qila boshlagan, onaning kechinmalari qamrovini biladi. Ammo otaning ovozi baland chiqsa, endi bu boshqa hissiyot bo‘ladi...
Bolalar uchun ota hayotdagi tirgak, himoya vositasi dunyodagi barqaror hayot timsolidir. Ana shu maqom egasining ovozi baland ko‘tarilsa, g‘azabi kelsa, bu farzand uchun juda jiddiy masaladir.
Ayni paytda, masalaning ikkinchi tomoni ham bor. Bunda otalarga ham katta mas’uliyat tushadiki, ular oilada ovozlarini imkon qadar baland ko‘tarmasliklari lozim. Chunki bu bilan farzand nafaqat g‘amgin bo‘ladi, balki bunda qo‘rquv paydo bo‘lishi, u o‘z fikr va hissiyotlarini aytishga cho‘chib qolishi mumkin.
Otalar farzandlarining tushkunlikka tushib, siqilib qolishlariga sababchi bo‘lib qolmasligi lozim. Qolaversa, ota oiladagi muammoni ovozni baland ko‘tarish bilan hal qilaman, deb o‘ylasa, bu hol farzand uchun bora-bora oddiy holga aylanib qoladi. Kelajakda u ham shu yo‘lni tutadi. Hatto, kun kelib, ota-onasi bilan ham baland ovozda gaplashishi ehtimoli bor. Demak, haqiqiy otalik ovozning balandligida emas, balki mehribonlik ila haybat hosil qilishda.
Ba’zida ishdan uyga charchab kelganimizda farzandlarimizning sho‘xligi malol kelib qolsa, sabrli bo‘laylik. Ularga biz otalarning mehri va e’tibori juda kerakligini unutmaylik.
Akbarshoh RASULOV