Payg‘ambar alayhissalomning zavjalari bo‘lishdek ulug‘ sharafga ega bo‘lgan onalarimiz islom dini rivoji va ravnaqi uchun katta hissa qo‘shganlar. Birgina Oisha roziyallohu anho Rasululloh sollallohu alayhi vassallamdan 2210 ta hadis rivoyat qilganlar. Ushbu hadislarda ibodat, muomalot, xususan, ayollarga tegishli ko‘plab fiqhiy masalalar bayon qilingan.
Alloh taolo tomonidan onalarimiz haqida oyati karima ham nozil qilingan. Ahzob surasining 32-34 oyatlarida shunday deydi:
“Ey, Payg‘ambar ayollari! Agar taqvodor bo‘lsangiz, (o‘zga) ayollarning birortasi kabi emasdirsiz. Bas, sizlar (nomahram erkaklarga) mayin so‘z qilmangiz, aks holda qalbida buzuqlik bo‘lgan kimsa (sizdan) tama qilib qolur. Yaxshi (to‘g‘ri) so‘zni so‘zlangiz! O‘z uylaringizda qaror topingiz, (ko‘chaga chiqqaningizda) ilgarigi johiliyat (davri) yasanishidek yasanmangiz! Namozni barkamol ado etingiz, zakotni beringiz hamda Alloh va Uning payg‘ambariga itoat etingiz! Ey, (Payg‘ambarning) xonadon ahli! Alloh sizlardan gunohni ketkazishni va sizlarni obdon poklashni istaydi, xolos”.
Islom tarixiga nazar solsak, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam kamtarona hayot kechirishni ixtiyor etganlarini ko‘ramiz. Bu imkon yo‘qligi yoki noilojlikdan emas, faqirona kun ko‘rishni afzal bilganlaridan edi. Agar xohlasalar butun dunyo ziynatlari oyoqlari ostida muhayyo qilinardi, lekin buni ixtiyor etmadilar.
Payg‘ambarimiz alayhissalom bilan bir yostiqqa bosh qo‘ygan onalarimiz ham qanday qiyinchilik, mashaqqat bo‘lmasin, sabr qildilar, bu bilan barcha muslima ayollarga o‘rnak bo‘ldilar. Ular yer yuzidagi eng ulug‘ zot bilan birga oila qurib yashayotganlarini juda yaxshi bilar edilar. Ularning uyida eng ulug‘ kalom - Qur’on oyatlari tushib turar edi. Onalarimiz nafaqat mol-dunyoga, ayshu ishratga berilmaslikda, balki, mas’uliyatni sezishda ham, oxiratni bu dunyodan ustun qo‘yishda ham boshqalardan farq qilishlari lozim edi. Shunday bo‘ldi ham. Jamiki soliha ayollarga namuna va ibrat bo‘lib qoldilar.
“Ko‘kaldosh” o‘rta maxsus islom bilim yurti talabasi
Oybek MA’RUPOV.
"Kelajak uchun" istiqbolli tashabbuslar forumi qizg‘in pallaga kirdi. O‘tgan qisqa davrda kelajakuchun.gov.uz platformasiga fuqarolardan 100 dan ortiq takliflar kelib tushdi.
Ular orasida tadbirkorlik, raqamli texnologiyalar, energetika, tibbiyot va ta’lim, ekologiya, suv xo‘jaligi, sud-huquq sohalari bo‘yicha qiziqarli g‘oyalar bor.
Misol uchun, qashqadaryolik fuqaro A.J. "aqlli" havo tozalovchi panel yaratish va uni havo sifati yomonlashgan shaharlarda o‘rnatish taklifini yuborgan.
Navoiylik yurtdoshimiz N.H. paxta va g‘alladan kam hosil beradigan yerlarda tez o‘suvchi yog‘ochbop daraxt plantatsiyalarini tashkil qilish loyihasini ilgari surgan. Uning fikricha, bu orqali daromadni 5 barobargacha oshirish, tomchilatib sug‘orish orqali suv sarfini 5 barobarga kamaytirish mumkin.
Bunday qiziqarli g‘oya va tashabbuslar ko‘p.
Eslatib o‘tamiz, forum O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2025 yil 14 iyuldagi "Islohotlarni amalga oshirishda istiqbolli tashabbuslarni yanada qo‘llab-quvvatlash bo‘yicha qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida"gi Farmoniga muvofiq o‘tkazilmoqda.
Ya’ni, barcha jarayonlar ishonchli va tizimli tashkil etilgan. Xususan, One ID orqali ro‘yxatdan o‘tishning ahamiyati shundaki, tashabbus egasining mualliflik huquqi ta’minlanadi.
Forumda g‘olib deb topilgan loyihalar:
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentiga taqdimot qilinadi;
moliyalashtiriladi va tijoratlashtiriladi;
butun respublikada joriy qilinadi.
Tashabbus mualliflari:
o‘z salohiyatini yuzaga chiqarish imkoniyatiga ega bo‘ladi;
istiqbolli kadrlar ro‘yxatiga kiritiladi;
10 – 50 million so‘m miqdorida pul mukofotlari bilan taqdirlanadi.
Forumga tashabbuslar yo‘llash davom etmoqda. Hech bir fikr e’tibordan chetda qolmaydi. Forumda qatnashing. Batafsil kelajakuchun.gov.uz saytida tanishing.