Qur’on tilovatini tark etmaylik!
Qur’on oyatlarini ixlos bilan tilovat qilishlik yoki tinglashlik ham Allohning rahmatiga tezda olib boradi. Chunki Alloh taolo «Qur’on tilovat qilganda, uni tinglanglar va jim turinglar, shoyad, rahmatga erishsangiz», deb aytgan (A’rof, 204). Bunda Allohning «shoyad» degani bo‘lishi «aniq» dir, deb ulamolar tafsir qilishgan.
Qur’on xuddi suhbatdosh kabidir. U bilan qancha uzoq suhbat qursangiz, u sizga o‘z sirlarini ochadi. Shuning uchun ham Allohning kalomida insonlarning e’tibori Qur’on tilovatiga va undagi hikmatlarga amal qilishga jalb etiladi, xususan:
«Darhaqiqat, biz Qur’onni zikr uchun oson qildik. Bas, zikr qiluvchi bormi?!» (Qamar, 17)
«Bu (Qur’on) odamlar uchun qalb ko‘zlari, aniq ishonadigan qavm uchun hidoyat va rahmatdir» (Josiya, 20)
Shu o‘rinda, ulamolar Qur’on tilovatining quyidagi fazilatlarini aytib o‘tishadi:
Birinchisi, Qur’oni Karim shafoati. Imom Muslim rivoyat qilgan hadisda Rasululloh aytadilar: «Qur’onni doimo o‘qing, chunki u qiyomat kunida tilovat qilganlarni shafoat qiladi».
Ikkinchisi, Qur’oni Karim o‘z o‘quvchisini jannatda oliy maqomga olib chiqadi. Imom Termiziy rivoyat qilgan hadisda payg‘ambarimiz aytadilar: «Qur’on o‘z o‘quvchisiga shunday deydi: «O‘qinglar, o‘rningizdan turinglar va foniy dunyoda o‘qiganingiz kabi chiroyli tilovat qilinglar. Shunda oxirgi oyatni o‘qib tugatgan joyingiz, sizning oliy maqomingiz bo‘ladi».
Amr ibn Os: «Qur’ondagi har bir oyat jannatdagi daraja va uylaringizdagi chiroqdir».
Uchinchisi, Qur’oni Karim tilovatining yuksak fazilati va savobi. Imom Termiziy rivoyat qilgan hadisda Rasululloh aytadilar: «Kimki Allohning kalomidan bir harfni o‘qisa ham, unga o‘nta savobga teng yaxshilik qayd etilibdi. Shu o‘rinda, «Alif lom mim» oyatini bir harf demaymiz, balki «Alif» bir harf, «Lom» bir harf va «Mim» bir harf, deb ta’kidlaymiz».
To‘rtinchisi, Qiyomat kuni Qur’oni Karim o‘z o‘quvchisini chaqiradi. Imom Buxoriy rivoyat qilgan hadisda Muhammad (SAV) aytadilar: «Qiyomat kunida Baqara va Oli Imron suralari Qur’on ahlini chorlaydi».
Shu o‘rinda diniy ulamolar ta’kidlashadiki, «Qur’on kitobing bilan do‘st bo‘lgin, chunki qayta tirilganingda u o‘qiganlaringni so‘zlab beradi».
Beshinchisi, Qur’on tilovatchisining bu dunyodagi maqomi. Imom Muslim rivoyat qilgan hadisda payg‘ambarimiz aytadilar: «Mazkur kitob bilan Alloh qavmlarni yuksak qiladi». Ulamolar ta’kidlashadiki, «Qur’on - qalblarning tabibidir, uning zikri – gunohlarni mahv qiluvchidir, uning nuri esa g‘ayblar siridir».
Oltinchisi, Qur’oni Karim ilmini o‘rganish yaxshiligi. Imom Buxoriy rivoyat qilgan hadisda Rasululloh aytadilar: «Qur’oni Karimni va uning ilmini o‘rganish Sizlar uchun yaxshilik va xayr-barakot olib keladi».
Yettinchisi, Qur’oni Karimdan biror oyatni yodlamaslikdan qo‘rqish. Imom Termiziy rivoyat qilgan hadisda Muhammad (SAV) aytadilar: «Qur’onning xayri-barakoti bo‘lmagan inson vayron bo‘lgan uyga o‘xshaydi».
Umuman olganda, shuni bilish joizki, Qur’on kitobimiz ustidagi chang-g‘ubor qanchalik quyuqlashsa, qalblarimizda g‘am-tashvish va muammolar ham shunchalik quyuqlashaveradi.
Shuning uchun ham diniy ulamolar aytishadiki, «Ey Qur’on ahli! Yomg‘ir yerning bahori bo‘lgani kabi, Qur’on ham Mo‘minning bahoridir! Shuningdek, qalb xotirjamligiga erishmoqchi bo‘lsangiz, albatta, Qur’on o‘qing. Chunki, qalblar – bu idishlardir, ularni Qur’on bilan to‘ldirish lozim, yana xuddi chanqaganda suv ichilgandek, g‘amga botganda Qur’on o‘qishlik va Rahmonning zikri bilan mashg‘ul bo‘lishlik xotirjamlikka olib keladi.
Shunday ekan, keling birodar, «Albatta, Alloh zikr qilinsa qalblari titraguvchi, oyatlari tilovat etilsa iymonlari ziyoda bo‘lguvchi va robbilariga tavakkul qilguvchi mo‘minlar» (Anfol, 2), qatorida bo‘lishga intilaylik!!!
Baxtiyor ABDULLAYEV,
O‘zbekiston musulmonlari idorasi xodimi
Matbuot – jamiyat ko‘zgusi
Ommaviy axborot vositasi – jamiyat ko‘zgusi, millatning yuzi. Uning zimmasida keng jamoatchilikni fikrlashga chorlash, tarbiyalash, dunyoqarashni boyitishdek mas’uliyat turadi.
Keyingi yillarda mamlakatimizda huquqiy demokratik davlat va fuqarolik jamiyati barpo etishning muhim sharti bo‘lgan ommaviy axborot vositalarini rivojlantirish, ularning moddiy-texnik bazasi va kadrlar salohiyatini mustahkamlash, so‘z va matbuot erkinligini ta’minlash, soha vakillarini har jihatdan qo‘llab-quvvatlashga bo‘yicha keng ko‘lamli ishlar amalga oshirilmoqda.
Shu munosabat bilan bugun O‘zbekiston xalqaro islomshunoslik akademiyasida "Matbuot – jamiyat ko‘zgusi" mavzusida davra suhbati bo‘lib o‘tdi.
Mazkur tadbir 27 iyun – Matbuot va ommaviy axborot vositalari xodimlari kuni munosabati bilan tashkil etildi. Unda O‘zbekiston xalqaro islomshunoslik akademiyasi rektori Muzaffar Komilov, OAV vakillari, Akademiya o‘qituvchi va xodimlari ishtirok etdi.
So‘zga chiqqanlar so‘nggi yillarda yurtimizda so‘z erkinligiga bo‘lgan e’tibor yangi darajaga ko‘tarilganini qayd etishdi. OAV demokratik qadriyatlarni qaror toptirish, dunyoda va mamlakatimizda sodir bo‘layotgan ijtimoiy-siyosiy jarayonlar, voqea-hodisalar haqida tezkor va haqqoniy ma’lumotlar yetkazish, Yangi O‘zbekistonning demokratik qiyofasini shakllantirishda muhim rol o‘ynayotganini ta’kidlashdi.
Darhaqiqat, davlatimiz rahbari soha vakillarining mehnatini doimo e’tirof etar ekanlar, shunday fikrlarni bildirgan edilar:
"Biz bugun huquqiy demokratik davlat qurayotgan ekanmiz, jurnalistikaning butun dunyoda e’tirof etilgan, o‘zgarmas talab va mezonlariga amal qilishimiz zarur. Bu mezonlarning eng asosiysi – xolislik va haqqoniylikdir. Binobarin, matbuot maydoniga kirgan inson – u jurnalist bo‘ladimi, bloger bo‘ladimi, bundan qat’i nazar – ana shu qoidalarga amal qilishi shart".
Uchrashuv davomida "Yangi O‘zbekiston" va "Pravda Vostoka" gazetalari bosh muharriri Salim Doniyorov, "Jadid" gazetasi bosh muharriri Iqboljon Mirzaaliyev, Adliya vaziri maslahatchisi, bloger Shahnoza Soatova hamda "Ziyo" media markazi direktori Abduhamid Muxtorov so‘zga chiqib, o‘z fikr-mulohazalarini bildirdilar.
Shundan so‘ng yurtimizda diniy-ma’rifiy sohada amalga oshirilayotgan keng ko‘lamli islohotlar hamda yosh avlodning barkamol voyaga yetishi, xalqaro standartlar asosida ta’lim olishi, ilm-fan, kasb-hunar cho‘qqilarini egallashi hamda xalqimiz ma’naviy-ma’rifiy yuksalishi borasidagi yangilanishlarni keng jamoatchilikka samarali yetkazishda Akademiya bilan faol hamkorlik qilib kelgan bir guruh OAV xodimlarni bayram munosabati bilan taqdirlash marosimi o‘tkazildi.
Bir guruh jurnalistlarga tashakkurnoma va esdalik sovg‘alari topshirildi.
O‘zbekiston xalqaro islomshunoslik akademiyasi
Matbuot xizmati
