Lotin tilidagi “surrogat” so‘zi o‘zbekchada “boshqasining o‘rniga qo‘yilgan” degan ma’noni bildiradi.  Mohiyatiga ko‘ra, surrogat – biror narsaning o‘rniga ishlatiladigan, lekin uning o‘rnini bosa olmaydigan, uning xossalarigagina ega bo‘lgan narsadir. Masalan, saxarin – qandning surrogati, u qandning xossalariga ega bo‘lsa-da, uning o‘rnini bosa olmaydi.

Dunyoda surrogat onalik degan narsa paydo bo‘lganiga ancha vaqt bo‘lgan esa-da, buni ko‘pchilik davlatlar qo‘llab-quvvatlamaydi. Chunki surrogat onalik insoniyatning nasliga xavf soladi. Shu jihatini hisobga olib  yaqinda Turkiyada surrogat onalik uchun jinoyat ishi qo‘zg‘atiladigan bo‘ldi.  Bu tashabbusni “Organlarni va to‘qimalarni o‘stirish, saqlash va ko‘chirib o‘tkazish” to‘g‘risidagi qonunga o‘zgartirish kiritish tarafdori bo‘lgan sog‘liqni saqlash vazirligi ilgari surdi. 

Qonunni buzgan shaxslar 2 yildan 5 yilgacha qamalishi mumkin. Qonun loyihasida, asosan, homilaga olib keladigan urug‘lantirilgan tuxum hujayralarini surrogat onaga joylashtirish taqiqlanishi ko‘zda tutiladi.  Sun’iy homilaga faqat, istisno tarzida qonuniy nikohda turgan er-xotinlarga “uchinchi shaxsning ishtirokisiz” ruxsat etiladi. 

Robiya JO‘RAQULOVA tayyorladi