Sayt test holatida ishlamoqda!
22 Iyul, 2025   |   27 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:31
Quyosh
05:09
Peshin
12:35
Asr
17:37
Shom
19:54
Xufton
21:24
Bismillah
22 Iyul, 2025, 27 Muharram, 1447

Odam o'ldirishning gunohi

12.04.2023   2503   3 min.
Odam o'ldirishning gunohi

Islom shariati odam o'ldirishni qattiq qoralab harom qilgan va gunohi kabiralar qatoriga qo'shgan. Alloh kalomida marhamat qiladi :

{... وَمَا كَانَ لِمُؤۡمِنٍ أَن يَقۡتُلَ مُؤۡمِنًا إِلَّا خَطَـٔٗاۚ}

 

"Mo'min mo'minni o'ldirmas. Magar bilmasdan qilishi mumkin...." (Niso surasi 92-oyat)

{ وَمَن يَقۡتُلۡ مُؤۡمِنٗا مُّتَعَمِّدٗا فَجَزَآؤُهُۥ جَهَنَّمُ خَٰلِدٗا فِيهَا وَغَضِبَ ٱللَّهُ عَلَيۡهِ وَلَعَنَهُۥ وَأَعَدَّ لَهُۥ عَذَابًا عَظِيمٗا }

 

"Kim bir mo'minni qasddan o'ldirsa, uning jazosi jahannamdir. Unda abadiy qolur. Unga Allohning g'azabi va la'nati yog'ilur. Va Alloh unga ulkan azobni tayyorlagandir." (Niso surasi 93-oyat)

Mo'min kishini qasddan o'ldirish shunchalik katta jinoyat va gunohki, uni qul ozod qilish bilan ham, xun to'lash bilan ham yuvib bo'lmaydi. Mo'min mo'minni qasddan o'ldirishi bir beayb jonga qo'shib, iymondek ulug' ne'mat tufayli vujudga kelgan aqida qardoshligini ham o'ldirishdir. Shuning uchun ham qisqagina bir oyatda bu jinoyatchiga boshqa hech kimga tayin qilinmagan oliy jazolar–jahannamda abadiy qolish, Allohning g'azabiga va la'natiga duchor bo'lish va u zot tayyorlab qo'ygan ulkan azob va'da qilinmoqda. Payg'ambarimiz (s. a. v.) o'z hadislaridan birida: «Bir musulmonning o'ldirilishi Allohning huzurida dunyoning zavolidan ham og'irroqdir», deganlar. Mazkur jazolar qasddan mo'min odamni o'ldirganning oxiratidagi jazosidir. Ammo boshqa oyat va hadislardan kelib chiqib, unga bu dunyoda ham ma'lum jazolar belgilangan.

Ular xohlasalar, qotildan qasos olish maqsadida uni o'ldirishni talab qiladilar, xohlasalar kechib yuboradilar yoki xohlasalar kuchaytirilgan xun oladilar. Kuchaytirilgan xun esa, o'ttizta hiqqa, o'ttizta jazu'a va qirqta xalufa tuyalardan iborat.

Bu jazolar dunyodagi o'tkinchi jazolalardir. Lekin oxiratdagi jahannamda tayyorlab qo'yilgan jazolar muqarrardir va abadiy jazoga hukm qilingandirlar.

Muoviya roziyallohu anhu rivoyat qiladilar: «Rasululloh sollallohu alayhi vasallam aytdilar: «Alloh barcha gunohlarni kechirishi mumkin, ammo bir kishi kofir holida o'lgan bo'lsa, yoki bir kishi mo'minni qasddan o'ldirsa, bu gunohlarni kechirmaydi» (Nasoiy, Hokim rivoyati).

Rivoyat qilinishicha, «Kimki bir mo'minning qatl etilishiga yarimta so'z bilan yordam bersa, ikki ko'zi orasiga «Alloh rahmatidan noumid» deb yozilgan holida Allohga yo'liqadi».

Demak mo'min banda ikki dunyoning saodatiga erishmog'i uchun doimo Allohning buyruqlariga itoat qilishi kerak. Shaytonning hiylasiga uchib turli buzg'unchilarning fitnasiga aldanmasligi kerak. Alloh rahmli va mehribon Zotdir!

 

Sherov Shuhrat

Mir Arab oliy madrasasi 3-bosqich talabasi

MAQOLA
Boshqa maqolalar
Yangiliklar

Shahrisabzning Butunjahon merosi ro‘yxatidagi maqomini saqlab qolish bo‘yicha ijobiy qaror qabul qilindi

21.07.2025   2039   1 min.
Shahrisabzning Butunjahon merosi ro‘yxatidagi maqomini saqlab qolish bo‘yicha ijobiy qaror qabul qilindi

Parij shahrida YUNЕSKO Butunjahon merosi qo‘mitasining 47 sessiyasi o‘tkazildi. Sessiya yig‘ilishida Shahrisabz shahrining Butunjahon merosi ro‘yxatidagi maqomini saqlab qolish bo‘yicha ijobiy qaror qabul qilindi.


Madaniyat va san’atni rivojlantirish jamg‘armasi axborot xizmati O‘zAga ma’lum qilishicha, qo‘mita O‘zbekistonning ushbu obyektni asrash bo‘yicha sa’y harakatlarini yuqori baholab, YUNЕSKO Butunjahon merosi markazi hamda IKOMOS (Yodgorliklar va diqqatga sazovor maskanlarni asrash bo‘yicha xalqaro kengash)  bilan samarali hamkorlik muhimligini alohida qayd etdi.


Kelgusi bosqich sifatida O‘zbekistonga takroriy nominatsiyani tayyorlash uchun uch yil muddat berildi. Unda Shahrisabzning siyosiy, madaniy va diniy markaz sifatidagi betakror tarixiy rolini aks ettiruvchi temuriylar davri me’moriy merosiga alohida urg‘u qaratiladi.


Shaharning tarixiy qismi bufer hudud sifatida belgilanishi rejalashtirilgan, bu uning madaniy qiymatini yanada samarali asrash imkonini beradi. Mazkur qaror xalqaro hamkorlik doirasida olib borilgan tizimli va ochiq muloqotlar natijasi bo‘ldi.


Anjumanda O‘zbekiston Madaniyat va san’atni rivojlantirish jamg‘armasi raisi Gayane Umerova boshchiligidagi delegatsiya ishtirok etib, YUNЕSKO, IKOMOS va barcha xalqaro hamkorlarga bildirilgan ishonch va ko‘rsatilgan qo‘llab-quvvatlov uchun minnatdorlik bildirgan. 


Behruz XUDOYBЕRDIYEV,

O‘zA

O'zbekiston yangiliklari