Inson salomatligi hamda xotirjamligi uchun organizmda barcha vitaminlar va mineral moddalar me’yorda bo‘lishi zarur
U yoki bu moddaning yetishmovchiligidan inson tanasi xastalanib, bu haqda signal beradi.
Bu kalsiy moddasiga ham tegishlidir. Uning yetishmovchiligidan nafaqat bolalar va yoshi ulug‘ kishilar, balki mehnatga yaroqli yoshdagi aholi ham aziyat chekadi.
Bundan tashqari yoshligida yetarli miqdorda kalsiy moddasiga boy ne’matlardan iste’mol qilmaslik qariganda suyak va bo‘g‘im kasalliklariga chalinishga sabab bo‘ladi.
Quyida keltiriladigan tanadagi o‘zgarishlar kishini bu haqda ogohlantiradi:
- Tirnoq, soch va suyaklar mo‘rtligi.
- Tirnoq yupqalashib, sekin o‘sadi, lat yeyish va sinish hollari oson bo‘lib qoladi. Sochlarning rangi o‘chib, ko‘p to‘kiladi, uchlaridan sinishi ko‘payadi.
- Kalsiy yetishmovchiligidan tishlar zaiflashadi. Ular sinuvchan va shikastlanishga ta’sirchan bo‘lib qoladi.
- Kalsiy yetishmovchiligini boshidan kechirayotgan kishi asabiy va serjahl bo‘lib qoladi. Tez charchaydi, fikrlari tarqoq bo‘ladi. Shuningdek, badanda tez-tez titroq yuz berib turadi.
- Bolalarda o‘sishning sekinlashuvi kalsiy yetishmovchiligidan darak beradi.
Kalsiy yetishmovchiligi aniqlanganida shifokorlar bu holatni me’yoriga keltirishga o‘tishadi. Bunda avval parhez uslubi tavsiya etiladi. Organizmda kalsiy moddasini ko‘paytirish uchun shifokorlar kalsiyga boy bo‘lgan tabiiy ozuqaviy mahsulotlarni ko‘proq iste’mol qilishga asoslaniladi. Bunday ozuqaviy manbalar qatoriga sut mahsulotlari (tvorog, sut, yogurt, kefir, pishloq, qaymoq va boshqalar); yashil sabzavotlar karam, turp va rediska bargi bilan, yaproqli ko‘katlar (rayhon, petrushka, ukrop); dukkakli o‘simliklar (no‘xat, fasol); yong‘oqlar (pista, yong‘oq, bodom); kunjut, baliq konservalari va turli mevalarning yangi olingan sharbatlari kiradi.
Organizm kalsiyni o‘zlashtirishiga ma’danli gazlashtirilgan ichimliklar, kofe va alkogol to‘sqinlik qiladi.
Jaloliddin Nuriddinov
27 aprel 2017 yil
Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.
Sarmoyangiz umringizdir...
Alloma Ibn al-Javziy o‘zining «Mudahish» nomli kitobiga bunday yozadi:
Bir kishi bor edi, u bozorda muz sotardi. Ovozini chiqarib bunday derdi: “Sarmoyasi erib ketayotgan odamga rahm qilinglar!”.
Bu kishi odamlarning yuragini yumshatib, ulardan muz sotib olishlarini so‘rardi. Chunki u sotadigan muz — vaqt o‘tishi bilan erib ketardi. Agar u muzini tezda sotib ulgurmasa, butun sarmoyasi yo‘q bo‘lib ketadi. Shuning uchun u bor ovozi bilan: “Sarmoyasi erib ketayotgan odamga rahm qiling!”.
Muzlab qolgan suvning har bir tomchisi sizning tark etgan umr lahzangiz kabidir, u endi hech qachon qaytmaydi.
Hayotingizdagi sanoqli kunlardan foydalaning…
Solihlardan biri aytadi: «Men “Asr” surasini yigirma yil o‘qidim, lekin uning ma’nosini tushunmasdim. “Nima uchun Alloh inson tabiatan ziyonda deb aytyapti va buni qasam bilan ta’kidlayapti?” deb o‘ylardim.
Keyin esa Alloh ziyondan najot topganlarni to‘rtta sifat bilan istisno qiladi:
– iymon keltirganlar,
– solih amal qilganlar,
– haqqa da’vat etganlar,
– sabrni tavsiya qilganlar.
Shunda men “Asr” surasidagi qasamning ma’nosini angladim: “Dunyodagi eng katta sarmoya bu – umringiz. Umringizdan o‘tgan har bir lahza erib ketgan muz kabi qaytib kelmaydi. Shuning uchun sarmoyangizni ehtiyot qiling! U siz yashab turgan vaqtdir. Ajal yetishidan avval tiriklik fursatidan foydalaning».
Alloh umrimizni uzun va xotimamizni chiroyli qilsin.
Sarmoyangizni o‘g‘irlayotganlarga e’tibor bering!
Har birimiz sarmoyamiz ya’ni vaqtimizni kim yoki nimalar zoye qilayotganini yaxshi bilamiz.
Allohni zikr qilishdan yoki U Zotga va Rasuliga itoat qilishdan boshqa narsa bilan vaqtni zoye qilmang.
Unutmang, sarmoyangiz — umringiz!
Maqsudali domla QOSIMOV,
Xo‘jaobod tumani “Yetti chinor” jome masjid imom-xatibi.