Sayt test holatida ishlamoqda!
14 Avgust, 2025   |   20 Safar, 1447

Toshkent shahri
Tong
04:03
Quyosh
05:31
Peshin
12:33
Asr
17:21
Shom
19:28
Xufton
20:49
Bismillah
14 Avgust, 2025, 20 Safar, 1447

Imom Abu Dovud

27.07.2016   16089   2 min.
Imom Abu Dovud

Abu Dovud Sulaymon ibn Ash’as ibn Is'hoq al-Azdiy Sijistoniy hujjat bilan hukm qiluvchi, huffozlarning sayyidi, hadislarni tahlil etuvchi «Kitobi Sahih» deb tan olingan olti muhaddisning biridurlar. Nisbatlari Basra qishloqlarining biri bo‘lgan Sijistongadir.

 Bu zot 202  hijriy sana Basrada tavallud topdilar. Hadislarni to‘plashda Iroq, Xuroson, Shom, Misr, Arabiston Jazirasi kabi yurtlardagi ulamolar huzurida bo‘lib chiqdilar. 221 hijriy sanada Kufaga safar qildilar va ana shu yerdagi kishilardan ham hadislarni eshitib rivoyat qildilar.

 Ulamolar bu zotda bo‘lgan sifatlarni ko‘p zikr qilishadi. Amr ibn Ali Bohiliy: «Imom Abu Dovud duosi ijobat bo‘luvchi kishilardan edilar»-deb aytadi. Muhammad ibn Sa’d Zuhariy: «Bu zot obid, taqvoli, fozil, solih, pok kishilardan edilar»-deb aytadi. Abu Hotim ar-Roziy: Bu zotdek tazarru’li va bu kishidek hujjati ishonchli kishini ko‘rmaganman» - degan.

 Abu Dovudning «Sunan» kitoblari to‘g‘risida ham ulamolar g‘oyatda maqtov fikrlar bildirishgan: Zakariyo Soniy aytadi: «Qur’on Islomning asli, «Sunani Abu Dovud» Islomning ahdidir». Ulug‘ zotlardan Xattobiy: «Bu kitob ikkita sahih kitobdan ko‘ra faqihroq va hadis ilmida buning singari kitob tasnif etilmagan» -deb aytadi.

 Imom Abu Dovud hammasi bo‘lib 50000 hadis rivoyat qilib, bulardan 4800-ta sahih hadisni «Sunan» kitoblariga kiritdilar. Imom Abu Dovudning «Sunan» kitoblariga ko‘plab sharh va muxtasarlar yozildi.
Bu zot hadislarni Muslim ibn Ibrohim, Sulaymon ibn Xarb, Abu Umar Havziy, Abu Valid Tayolisiy, Abu Muammar al-Muaqqad, Abdulloh ibn Maslama al-Qa’nabiy, Ahmad ibn Hanbal, Usmon ibn Shayba, Amr ibn Avn, Hishom ibn Ammor Dimashqiy, Rabiy’ ibn Nofi’ Halabiy, Ahmad ibn Solih Misriy va boshqa bir nechta jamoat kishilardan eshitdilar.
Imom Abu Dovuddan Termiziy, Nasaiy, o‘g‘illari Abdulloh, Ahmad ibn Muhammad ibn Horun, Ali ibn Husayn ibn Abd, Muhammad ibn Muhammad ad-Davriy, Ismoil ibn Muhamad Saffor, Ahmad ibn Salmon Najjor va boshqa bir necha kishilar rivoyat qilishdi.

 Imom Abu Dovud hijratning 275 yili, Shavvol oyining 16-kunida Basrada vafot etdilar.

 

Hadisi sharif
Boshqa maqolalar

Gunohlarning eng kattasi

13.08.2025   3262   1 min.
Gunohlarning eng kattasi

حدثنا أبو مسلم البصري  حدثنا الرمادي نا سفيان بن عيينة نا الزهري أخبرني عامر بن سعد عن أبيه أن النبي صلى الله عليه وعلى آله وسلم قال: أعظم المسلمين في المسلمين جرما: من سأل عن أمر لم يحرم فحرم على الناس من أجل مسألته.

Omir ibn Sa’d otasidan rivoyat qiladi: “Nabiy sollallohu alayhi va ’alaa olihi vasallam: Musulmonlarning gunohi eng kattasiharom qilinmagan ish haqida so‘rayverib, uning harom qilinishiga sabab bo‘lgan kishidir”, dedilar”.


Abu Said Haysam ibn Kulayb Shoshiyning
“Musnadi Shoshiy” asaridan
Davron NURMUHAMMAD tarjimasi