Sayt test holatida ishlamoqda!
30 Iyun, 2025   |   5 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:08
Quyosh
04:53
Peshin
12:27
Asr
17:42
Shom
20:03
Xufton
21:45
Bismillah
30 Iyun, 2025, 5 Muharram, 1447
Maqolalar

Dinlarda zinoga munosabat

21.11.2024   6489   4 min.
Dinlarda zinoga munosabat

Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.

Zino nihoyatda og‘ir gunohdir. Barcha samoviy shariatlar bu gunohning yomonligi va og‘irligiga ittifoq qilgan. Yahudiy, Nasroniy va Islom shariatining ta’limoti bu borada ochiq-oydindir. Quyida ularning xulosasi taqdim qilinadi.

Yahudiy dinida zinoning yomonligi va uning jazosi

Yahudiy shariatida zinoning hukmi haromdir va uni nihoyatda og‘ir jinoyat deb qaror qilingan. Zino eng nopok va iflos qiluvchi amal deb tasdiqlangan. Tavrotda Allohning azobi zinokorlarga bo‘lishi aytilgan.

Alloh taolo juda ko‘p ummatlar va qavmlarni zinoga mubtalo bo‘lganlarida halok qilgan. Alloh taoloning Bani Isroilga, zino qilmanglar, yo‘qsa, sizlarni halok etib, barbod qilamiz, degan amri bor edi. Yahudiy shariatida zinoga og‘ir jazolari tayin qilingan. Tavrot hukmiga ko‘ra zinokorga qatl, toshbo‘ron va yoqib yuborish jazolari tayin etilgan. Zinoning yomonligi nazarda tutilib, nafaqat zino harom deb aytilgan, balki, uning sabab va vositalaridan ham qaytarilgandir. Shunga ko‘ra, badnazarlik, begona ayollar bilan hamsuhbat bo‘lish va hokazo ishlar man etilgan.


Nasroniy dinida zinoga munosabat

Nasroniy dinida ham zino gunohi kabiradir. Injilning juda ko‘p o‘rinlarida bu jinoyatdan qaytarilgan.

Insonlarga qilingan o‘n muhim vasiyatdan biri zino qilmaslik bo‘lgan. Unda zino Allohning g‘azabiga sabab bo‘ladi deyilgan. Nafaqat zinoning o‘zi, balki uning yo‘llari va sabablaridan ham voz kechish ta’kidlangan. Zinokorlar ila aloqa o‘rnatishlikdan qaytarilgan. Nasroniy dini ta’limotida bu mavzuga batafsil va jiddiy e’tibor qilingan.


Islom dinida zinoga munosabat

Dinimizda zino qat’iy harom deb aytilgan. Qur’on va hadis dalillarida zinoning shar’iy va aqliy yomonliklari oshkora bayon qilingan. Masalan, aroq (xamr) ba’zi maslahat (foyda)lar sababidan turli xil bosqichlarda harom qilingan. Lekin zinoni avval-boshdanoq, hech qanday rioyasiz, qat’iy va ochiq tarzda harom, behayolik, yo‘ldan chiqish va yomonlik deb hukm qilingandir. Isro surasining 23-oyatida avval zinodan, undan keyin nohaq qatl etishdan qaytarilgan. Bu tartibning hikmatini bayon qilar ekan. Imom Roziy rahmatullohi alayh shunday yozganlar: «Kufrdan keyin eng katta gunoh nohaq qatldir. Keyin zinodir. Lekin shunga qaramasdan, bu oyatda zinoning zikri qatldan avval keldi. Hikmati shuki, qaysi jamiyatda zino eshiklari ochilsa, unda qatl va talon-toroj keng tus oladi. Zino tufayli qotillik ochiq va oson bo‘ladi. Shuning uchun zino qatldan oldin zikr qilingan» («At-tafsirul kabiyr», 2/199).

Dinimizga ko‘ra, zino shunchalar yomonki, bu ishni qilgan odam iymon nuri va lazzatidan mahrum deb hukm qilingan. Uning duolari maqbul bo‘lmasligi aytilgan. Zino natijasida paydo bo‘ladigan ijtimoiy va shaxsiy musibatlar hamda mushkulliklarni zikr qilish bilan bu gunohning naqadar qabihligi ochiq- oydin ko‘rsatib berilgan.

Erkaklar zimmasiga oilasining obro‘yini saqlash yuklatilgandir. Iffat muhofazasi uchun hatto jon fido etishga ijozat berilgan va unga shahidlik maqomi va’da qilingandir. Oilasining sha’nini rashk qilmaydiganlar esa, dayus va gunohkor sanalgan.

Shuningdek, ayollarning zimmasiga farjlarini qat’iy muhofaza qilish yuklangan.

Jamiyatni zino balosidan saqlash uchun har bir erkak va ayolning zimmasiga aniqlamasdan turib birovni buzuqlikda ayblamaslik, tuhmat qilmaslik amri yuklangan. Tuhmat qilib, isbot taqdim eta olmaydiganlarga qattiq jazo tayinlangan. Shuningdek, zinoning barcha holatlari, ko‘rinishlari, omil va sabablaridan hamda unga bog‘liq har qanday katta-kichik ishlardan nihoyatda qattiq va ochiq-oydin qaytarilgan. Maqsad shuki, jamiyat zinodan butkul pok va omonda bo‘lsin.

Yuqoridagi tafsilotlardan anglash mumkinki, zino juda halokatli, xatarli va og‘ir jinoyat ekan. Uning zararlari ko‘pligidan barchasini bayon qilishning imkoni yo‘q.

Aslida, zinoning zarar doirasi nihoyatda kengdir. U zararlar oxirat va barzax olamigacha ham yetib boradi. Insonning jasadidan oshib o‘tib, qalbi, botini va ruhiga, dini, axloq-odobi va siyratiga ta’sir qiladi. Oila va jamiyatlarni buzadi. Dunyolarni alg‘ov-dalg‘ov qiladi.

«Badnazarlik va zinodan saqlanish» kitobi asosida tayyorlandi

MAQOLA
Boshqa maqolalar

Luqmoni Hakimning hikmatli so‘zlaridan

27.06.2025   5589   3 min.
Luqmoni Hakimning hikmatli so‘zlaridan

1. Allohga taqvo qilishni tijorat deb bil, shunda u senga molsiz foyda keltiradi.

2. O‘zingni senga muhtoj bo‘lmagan, lekin sen unga muhtoj bo‘lgan kishining o‘rniga qo‘y.

3. Xarsang toshlarni joyidan ko‘chirish, ongsiz odamga anglatishdan osonroqdir.

4. Jannatni talab qilishda oliy himmatli bo‘l.

5. Allohdan shunday umid qilki, u bilan Uning makridan omonda bo‘lma va Allohdan shunday qo‘rqki, u bilan Uning rahmatidan umidsiz bo‘lma.

6. Men hech qachon sukutdan afsuslanmadim. Agar gap kumush bo‘lsa, sukut — oltin.

7. Hikmat kambag‘allarni podsholarning majlislarida o‘tkazgan.

8. “Yo Robbim, meni mag‘firat qil” — deb ko‘p takrorla, zero Allohning bir soati borki, u vaqtda so‘rovchi rad etilmaydi.

9. Kim yolg‘on gapirsa, yuzining suvini (obro‘yi) ketadi, kimning xulqi yomon bo‘lsa, g‘am-tashvishi ko‘payadi.

10. Allohdan qo‘rq, lekin qalbing fojir bo‘laturib, odamlar seni hurmat qilishlari uchun o‘zingni ularga Allohdan qo‘rqadigan qilib ko‘rsatma.

11. Amal faqat yaqiniy ishonch (e’tiqod) bilangina mukammal bo‘ladi, kimning e’tiqodi zaif bo‘lsa, amali ham zaif bo‘ladi.

12. Yolg‘on gapirishdan ehtiyot bo‘l, zero u pishirilgan chumchuq go‘shti kabi ishtahalidir, lekin ko‘p o‘tmay  egasini ichini yondiradi.

13. Majlisni ko‘zing bilan ko‘rib tanla, agar Alloh zikr qilinadigan majlis bo‘lsa, u yerda o‘tir. Agar olim bo‘lsang, ilming naf beradi, agar johil bo‘lsang, senga o‘rgatishadi, agar Alloh u majlisga rahmatini nozil qilsa, sen ham shu rahmatdan bahramand bo‘lasan.

14. Qarzdorlikdan ehtiyot bo‘l, chunki u kunduzi xorlik va tunda g‘amdir.

15. To‘qlik ustiga ovqat yemagin —  chunki unday taomni yegandan ko‘ra itga tashlagan yaxshiroq.

16. Agar shayton senga shubha va gumon orqali kelsa, uni yaqiniy ishonch va nasihat bilan yeng, agar u tanballik va zerikish tomonidan kelsa, qabr va qiyomatni eslab yeng, agar u xohish va qo‘rquv tomonidan kelsa, unga dunyo tark etiladigan va qoldiriladigan narsadir, deb ayt.

17. Tilingdan chiqqan gaplarga ehtiyot bo‘l, sukut qilgan kishi omonda bo‘ladi, faqat foydasi bor gaplarni gapir.

18. Yuzingni niqoblashdan (ya’ni shubhali qiyofadan) saqlan — chunki, u kechasi odamlarni qo‘rqitadi, kunduzi esa xo‘rlik keltiradi.

19. Men tosh, temir va og‘ir yuklarni ko‘tardim, ammo yomon qo‘shnidan og‘irroq narsani ko‘rmadim.

 

Homidjon qori ISHMATBЕKOV