Sayt test holatida ishlamoqda!
06 Iyul, 2025   |   11 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:13
Quyosh
04:56
Peshin
12:33
Asr
17:42
Shom
20:03
Xufton
21:39
Bismillah
06 Iyul, 2025, 11 Muharram, 1447
Maqolalar

Qanday qilib o‘zingizga to‘g‘ri baho berishingiz mumkin?

17.12.2024   5255   2 min.
Qanday qilib o‘zingizga to‘g‘ri baho berishingiz mumkin?

Inson o‘ziga baho berishda to‘rtta jihatga alohida e’tibor berishi kerak:

• Moddiy baholash (qiz bolaning kiyim-kechaklari, taqinchoqlari va hokazo);
• Qobiliyatni baholash (muhim ishlarni qila olish. Masalan, darslarni o‘zlashtirish, ovqat pishirish, bozorlik qilish, oilani asrash va shunga o‘xshash hayotiy muvaffaqiyatlar);
• Ijtimoiy munosabatni baholash (oilaviy aloqalar, do‘stu birodarlar, hayotda muhim o‘rin tutadigan insonlar bilan aloqa);
• Allohga munosabatni baholash (ibodatlar, Allohga yetishishga tayyorgarlik).

Inson o‘ziga baho berishda mana shu jihatlarning hammasini e’tiborga olishi kerak. Birgina jihatini e’tiborga olib, o‘ziga baho berishi mutlaqo noto‘g‘ri. Masalan, bir qizning ijtimoiy aloqalari, hayotda tutgan o‘rni, mavqei – hammasi joyida, lekin tashqi ko‘rinishi unchalik jozibador emas. Bechora qiz «Hamma narsani tashqi ko‘rinish hal qiladi» deb biladi. Shuning uchun o‘ziga nihoyatda yomon baho beradi. Baxtga erishtiradigan juda ko‘p narsalarga ega bo‘lsa-da, o‘zini baxtsiz his qiladi.

Endi boshqa bir qizni olaylik. U nogiron, lekin o‘ziga yuqori baho beradi, chunki o‘zidagi afzalliklarning barchasini ko‘ra oladi. A’zolaridan yo‘qotganlarini ibodatlar bilan to‘ldiradi. Ruhiyatidagi kemtiklarni go‘zal ijtimoiy aloqalar bilan to‘yintiradi. Shuning o‘zi unga taqdirdan rozilik, baxt-saodat tuhfa qiladi.

Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bunday dedilar: "Mo‘min mo‘minani yomon ko‘rmasin, chunki undagi bir xulqni yoqtirmasa, biridan [yoki "boshqasidan"] rozi bo‘ladi" (Imom Muslim rivoyati).

Bu hadis – baxtli oila qurish tamoyillaridan biridir. Bu hadis erkaklarga o‘z ayoliga odilona munosabatda bo‘lishni o‘rgatadi, ayollarga ham o‘z eriga qanday munosabatda bo‘lishni ko‘rsatib beradi. Har ikki tomon juftining yaxshi xislatlarini ko‘rishga harakat qilsin. Yoqtirmaydigan biror fe’li bo‘lsa, shu sababli juftidan nafratlanmasin, darhol uning yaxshi taraflarini ko‘z oldiga keltirsin. Shunda tinchlanib, qalbiga osoyishtalik kiradi, natijada bu oila saodat qasriga aylanadi.

Yuqorida aytib o‘tilganidek, qiz bola o‘ziga, hayotiga go‘zal uslubda yondashishi kerak. O‘zida biror yoqimsiz jihatni ko‘rsa, bundan boshqa, hayotini go‘zallikka to‘ldiradigan ko‘plab yaxshi taraflari borligini yodga olsin. Shunda albatta baxtli bo‘ladi.

Abdulloh Abdulmu’tiy, Huda Sa’id Bahlulning
“Qulog‘im senda qizim” kitobidan G‘iyosiddin Habibulloh,
Abdulhamid Umaraliyev 
tarjimasi.

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Ashuro ro‘zasining fazilati

04.07.2025   2330   2 min.
Ashuro ro‘zasining fazilati

Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.

Salama ibn Akva’ roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi:

«Nabiy sollallohu alayhi vasallam aslamlik bir kishiga odamlar ichida «Kim biron narsa yegan bo‘lsa, kunning qolganida ro‘za tutsin, kim yemagan bo‘lsa, u ham ro‘za tutsin, chunki bugun Ashuro kuni», deb jar solishga buyurdilar».

Ikki Shayx va Nasaiylar rivoyat qilishgan.

Rubayyi’ bint Mu’avviz ibn Afro roziyallohu anhodan rivoyat qilinadi:

«Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ashuro kuni ertalab Madina atrofidagi ansorlarning qishloqlariga odam yuborib, «Kim ro‘za tutgan holda tong ottirgan bo‘lsa, ro‘zasini tugal qilsin. Kim og‘zi ochiq holda tong ottirgan bo‘lsa, kunining qolganini (ro‘za bilan) tugal qilsin», dedilar.

Shundan keyin biz uning ro‘zasini tutadigan va yosh bolalarimizga ham Alloh xohlaganicha tuttiradigan bo‘ldik. Masjidga borib, ularga yungdan o‘yinchoq qilib berar edik. Birortasi ovqat deb yig‘lasa, iftorgacha unga o‘shani berar edik».

Muslim rivoyat qilgan.

Ibn Abbos roziyallohu anhumodan rivoyat qilinadi:

«Men Nabiy sollallohu alayhi vasallamning ushbu kun – Ashuro kunining hamda ushbu oy, ya’ni Ramazon oyining ro‘zasidan tashqari biror kunni boshqasidan afzal ko‘rib, ro‘za tutishga qasd qilganlarini ko‘rmadim».

Ikki Shayx rivoyat qilgan.

Izoh: Ya’ni, Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam qachon Ashuro kuni kelar ekan, ro‘zasini tutsam, deb, intiq bo‘lib turar ekanlar. Boshqa biror kunning ro‘zasini tutish uchun bunchalik intizor bo‘lib kutmas ekanlar.

Shuningdek, Ramazon oyini ham qachon kelar ekan, ro‘zasini tutsam, deb, intiq bo‘lib kutar ekanlar. Boshqa biror oyning ro‘zasini tutishni bunchalik intizor bo‘lib kutmas ekanlar. U kishining ummatlari, ya’ni bizlar ham shunday bo‘lishimiz lozim.

Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi:

«Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Ramazondan keyingi eng afzal ro‘za Allohning oyi muharramdadir. Farz namozdan keyingi eng afzal namoz tungi namozdir», dedilar».

Muslim rivoyat qilgan.

Abu Qatoda roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi:

«Nabiy sollallohu alayhi vasallam: «Ashuro kunining ro‘zasi o‘zidan oldingi yilning gunohlariga kafforat bo‘ladi», dedilar».

Muslim rivoyat qilgan.