Sayt test holatida ishlamoqda!
26 Iyul, 2025   |   1 Safar, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:36
Quyosh
05:13
Peshin
12:35
Asr
17:36
Shom
19:50
Xufton
21:19
Bismillah
26 Iyul, 2025, 1 Safar, 1447

Fatvolar to'plami – ilm manbai

20.02.2024   2557   2 min.
Fatvolar to'plami –  ilm manbai

O'zbekiston musulmonlari idorasi huzuri­dagi Fatvo markazi tomonidan tayyorlanib chop etilgan “Fatvolar to'p­lami. 500 savolga 500 javob” nomli kitobni o'qib g'oyat quvondim.

To'plamda berilgan savol-javoblar har bir mo'min-musulmon uchun nihoyatda foydalidir. Uni o'qigan kishi e'tiqod, bid'at-xurofot, tahorat, namoz, zakot, ro'za, haj va umra, qurbonlik, savdo, nikoh, taloq, emizish, qasam, nazrlar, ijara, meros, ruhiy tarbiya, zikr kabi turli muhim mavzularda zaruriy bilimlarga ega bo'ladi.

Kitobda to'g'ri fatvo berish orqali in­sonlarni yaxshilikka yo'llash, yomon­liklardan qaytarish savobli, ilmsiz, asossiz berilgan har qanday fatvo xatarli, noto'g'ri ekani, etarli bilim va tajribaga ega bo'lmay turib fatvo berish og'ir gunohga yo'l ochishi, odamlarni ixtilofga solib qo'yishi misol va dalillar asosida yoritilgan.

Ayrim kishilar ilmni “dunyoviy ilm”, “diniy ilm” deb ajratishlari kuzatiladi. Islom di­ni esa insonlarni har qanday foydali ilmni o'r­ganish­ga targ'ib qiladi. Zero, ilm bo'lmagan joyda qoloqlik, jaholat, to'g'ri yo'ldan adashish bo'ladi.

To'plam turli tahdidlar kuchayib borayotgan ho­zirgi murakkab jarayonda g'oyatda kerakli manba bo'lib xizmat qiladi. Ayniqsa, bugungi kunda diniy qadriyatlarimizga qarshi qaratilgan ijtimoiy tarmoqlarda tarqatilayotgan uydirma axborotlar, etti yot begonalarga ko'r-ko'rona ergashishlar, yoshlarni zalolatga boshlovchi “jozibali” tasvirlar, mazhabsizlik kabi illatlarning asli puch, zararli ekanini ko'rsatib berishi o'quvchini o'ziga yanada ko'proq jalb etadi.

Zabardast ahli ilmlar hozirlagan ilmiy manbalarni o'qib, “Biz boshqalarga ergashuvchi emas, aksincha, doim ergashtiruvchi xalq bo'lib kelganmiz”, degan faxrni tuydim.

Sultonxoja ARIPHO'JAYeV,

mehnat faxriysi

MAQOLA
Boshqa maqolalar

Alloh azza va jallaga nisbatan yolg‘on so‘zlamayman

21.07.2025   4421   1 min.
Alloh azza va jallaga nisbatan yolg‘on so‘zlamayman

وحدثنا إسحاق بن إبراهيم بن جبلة نا عبيد الله بن موسى أنا إسرائيل، عن سماك أنه سمع موسى بن طلحة يحدث عن أبيه قال: مررت مع النبي صلى الله عليه وعلى آله وسلم في نخل فرأى قوما في رءوس النخل يلقحون النخل فقال: ما يصنع هؤلاء؟ قالوا: يجعلون الذكر في الأنثى قال: ما أظن ذلك يغني شيئا فبلغهم ذلك فتركوه فنزلوا عنها فبلغ ذلك النبي صلى الله عليه وعلى آله وسلم فقال: إنما هو ظن ظننته، إن كان يغني شيئا فاصنعوه، فإنما أنا بشر مثلكم وإن الظن يخطئ ولكن ما قلت لكم: قال الله تعالى فلن أكذب على الله عز وجل.


Muso ibn Talha otasidan rivoyat qiladi: “Nabiy sollallohu alayhi va ’alaa olihi vasallam bilan birga (Madina) xurmozorlari orasidan o‘tdim. U zot xurmolar ustiga chiqib olib, changlatayotgan odamlarni ko‘rib: “Anavilar nima qilishmoqda?” dedilar.

Odamlar: “(Xurmoning) erkagini urg‘ochisiga qo‘shmoqda”, dedi.

U zot: “Menimcha, undoq qilish biror foyda bermas, deb gumon qilaman”, dedilar.

Haligi odamlarga buning xabari yetib borganda, ular u(changlatish)ni tark qildi va xurmolardan tushdi. Rasululloh sollallohu alayhi va olihi vasallamga bu haqda xabar berilganda: “U mening bir gumonim, agar o‘sha narsa ularga manfaat bersa, uni qilaversin! Albatta, men ham sizlar kabi basharman. Albatta, gumon xato qiladi. Lekin sizlarga “Alloh taolo bunday dedi”, deb biror narsa aytsam, zinhor Alloh azza va jallaga nisbatan yolg‘on so‘zlamayman”, dedilar.

 

Abu Said Haysam ibn Kulayb Shoshiyning
“Musnadi Shoshiy” asaridan
Davron NURMUHAMMAD