Alloh taologa bitmas, tuganmas hamdu sanolar va janobi Payg'ambarimiz Muhammad Mustafoga salavotu salomlar bo'lsin.
Musulmonlar Ramazon va Qurbon hayiti kunlarini katta tantana bilan nishonlashadi. Ayniqsa, Qurbon hayiti kunlarida muqaddas Makka shahrida haj ibodatlarini bajarayotgan bo'ladilar. Haj ibodatlarini ichida qurbonlik qilishlik ham bor. Haj ibodatini bajara olmayotgan bo'lsada boylik nisobiga ega musulmonlarga qurbonlik qilish vojibdir.
Qurbonlik – so'zining o'zagi “qurbon”, arabchadan tarjima qilinganda “yaqinlashish” degan ma'noni bildiradi.
Demak, har bir qurbonlik qiluvchi musulmon kishi albatta Allohga yaqin kishilardandir.
Qurbonlik qilish – “Alloh taologa yaqin bo'lish niyatida maxsus vaqtda, xos bir hayvonni so'yish”dir.
Qurbonlik qilinadigan “maxsus vaqt” degani – Zulhijja oyining o'ninchi (ya'ni, qurbon hayiti kuni), o'n birinchi va o'n ikkinchi kunlaridir. Uning oxirgi vaqti Zulhijjaning o'n ikkinchi kuni quyosh botishi bilan nihoyasiga etadi.
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam aytadilar:“Kim qurbonlik qilishga qodir bo'lib, qurbonlik qilmasa, bizlarning masjidlarimizga yaqinlashmasin”.
Ahmad ibn Ishoq roziyallohu anhu aytadilar: “Kambag'al va kasalmand akam bor edi. Kambag'alligiga qaramay har yili Qurbon hayiti kunlari bir qo'yni qurbonlikka so'yardi. Akam vafot etganlaridan keyin ikki rakat namoz o'qib, Alloh taolodan akamni tushimda ko'rsatishini so'rab iltijo qildim. Uni tushimda ko'rsam, u bir yaxshi, kulrang otning ustida bo'lib, yonida yana ko'p zotdor otlar ham bor edi. Men: “Ey aka, Alloh sizga nima ato etdi?” deb so'radim. U: “Alloh taolo meni mag'firat etdi”, dedilar. Undan buning boisini so'radim. “Bir kuni bir qari kampirga Alloh yo'lida bir dirham sadaqa qilganim mag'firat etilishimga sabab bo'ldi”, deb javob berdilar. “Bu otlarni qayerdan oldingiz?” dedim. “Bular dunyoda qilgan qurbonliklarim bo'lib, minib turganim birinchi qilgan qurbonligimdir”, deb javob berdilar. “Qayerga ketayapsan?” deb so'rasam, u: “Jannatga”, deya ko'zimdan g'oib bo'ldilar.
Muhtaram azizlar, Alloh taoloni roziligini istar ekanmiz albatta Uning buyruqlariga so'zsiz itoat etaylik. Qurbonlik qilishga qurbimiz etsa albatta bu ibodatni ado qilaylik. Chunki mana qurbonlik sababli bir birimizga bo'lgan mehr-muhabbatimiz yanada ortadi va shu sababli Alloh taolo bizdan rozi bo'lib, darajamizni ikki dunyoda ham baland qilib qo'yadi.
Alloh taolo bu yilgi hojilarimizning haj ibodatlarini maqbul aylab, yurtimizga va oilalarining bag'riga ibodatlari qabul, gunohlari kechirilgan holda qaytishlarini nasib qilsin. Yurtimizni turli ofat-balolardan Yaratganning O'zi hifzu himoyasida asrasin.
Davronbek MAMBYeTOV,
Ellikqal'a tumani “Safo” jome masjidi imom-xatibi
Savol: Masjidul haromda namozlarni jamoat bilan o‘qib, keyingi namoz vaqtini kutib o‘tirganimizda, ayrim hojilarimiz yotgan holda uxlab qolib, keyingi namozga azon aytilganda, tahorat qilmay namoz o‘qishayotganiga guvoh bo‘ldim.
Buning xukmi dinimizda qanday? Chunki uxlash tahoratni buzadi deb o‘qiganmiz va shunga amal qilamiz. Yoki masjidul haromda ayrim hukmlar o‘zgaradimi?
Javob: Bismillahir rohmanir rohiym. Hanafiy mazhabiga ko‘ra, biror narsaga suyanib, yoki yonboshlagan holda uxlash tahoratni sindiradi. Bu hukm masjidul haromga ham tegishli. Siz aytgan hojilar yerga yonboshlagan holda uxlagan bo‘lsalar, tahoratlari sinadi. Lekin ko‘zini yumib, uxlamasdan, zikr qilib yotadiganlar ham bo‘ladi. Agar shunday qilgan bo‘lsalar, tabiiyki tahoratlari sinmaydi.
Masjidul haromda dunyoning turli nuqtasidan kelgan ziyoratchilar ibodat qiladi. Ularning ichida ilmli insonlar bilan bir qatorda ibodatga endi kirgan, shar’iy hukmlarni yaxshi o‘zlashtirmaganlar ham bo‘ladi. Ularning qilayotgan ishini ko‘rib, anavilar qilyapti-ku, demak, noto‘g‘ri emas ekanda, deb qilib ketavermaslik kerak.
Qolaversa, u yerda turli mazhab odamlari ibodat qiladi. Ayrim mazhablarda uxlash, badandan qon chiqish kabi ishlar tahoratni sindirmaydi. Ammo bizning mazhabimizda har ikkisi ham tahoratni buzadi va bunga ulamolarimiz bir qancha hadislarni dalil o‘laroq keltirganlar.
Shu bois, ulug‘ makonlarga ibodatga otlanayotgan odamlar: xoh erkak, xoh ayol kishi bo‘lsin, shar’iy hukmlarni bilib olishi yoki biladigan odam hamrohligida borishi maqsadga muvofiq bo‘ladi. Aks holda ibodat qilaman deb, gunohga botishi hech gap emas. Vallohu a’lam.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.