Alloh taologa bitmas, tuganmas hamdu sanolar va janobi Payg'ambarimiz Muhammad Mustafoga salavotu salomlar bo'lsin.
Musulmonlar Ramazon va Qurbon hayiti kunlarini katta tantana bilan nishonlashadi. Ayniqsa, Qurbon hayiti kunlarida muqaddas Makka shahrida haj ibodatlarini bajarayotgan bo'ladilar. Haj ibodatlarini ichida qurbonlik qilishlik ham bor. Haj ibodatini bajara olmayotgan bo'lsada boylik nisobiga ega musulmonlarga qurbonlik qilish vojibdir.
Qurbonlik – so'zining o'zagi “qurbon”, arabchadan tarjima qilinganda “yaqinlashish” degan ma'noni bildiradi.
Demak, har bir qurbonlik qiluvchi musulmon kishi albatta Allohga yaqin kishilardandir.
Qurbonlik qilish – “Alloh taologa yaqin bo'lish niyatida maxsus vaqtda, xos bir hayvonni so'yish”dir.
Qurbonlik qilinadigan “maxsus vaqt” degani – Zulhijja oyining o'ninchi (ya'ni, qurbon hayiti kuni), o'n birinchi va o'n ikkinchi kunlaridir. Uning oxirgi vaqti Zulhijjaning o'n ikkinchi kuni quyosh botishi bilan nihoyasiga etadi.
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam aytadilar:“Kim qurbonlik qilishga qodir bo'lib, qurbonlik qilmasa, bizlarning masjidlarimizga yaqinlashmasin”.
Ahmad ibn Ishoq roziyallohu anhu aytadilar: “Kambag'al va kasalmand akam bor edi. Kambag'alligiga qaramay har yili Qurbon hayiti kunlari bir qo'yni qurbonlikka so'yardi. Akam vafot etganlaridan keyin ikki rakat namoz o'qib, Alloh taolodan akamni tushimda ko'rsatishini so'rab iltijo qildim. Uni tushimda ko'rsam, u bir yaxshi, kulrang otning ustida bo'lib, yonida yana ko'p zotdor otlar ham bor edi. Men: “Ey aka, Alloh sizga nima ato etdi?” deb so'radim. U: “Alloh taolo meni mag'firat etdi”, dedilar. Undan buning boisini so'radim. “Bir kuni bir qari kampirga Alloh yo'lida bir dirham sadaqa qilganim mag'firat etilishimga sabab bo'ldi”, deb javob berdilar. “Bu otlarni qayerdan oldingiz?” dedim. “Bular dunyoda qilgan qurbonliklarim bo'lib, minib turganim birinchi qilgan qurbonligimdir”, deb javob berdilar. “Qayerga ketayapsan?” deb so'rasam, u: “Jannatga”, deya ko'zimdan g'oib bo'ldilar.
Muhtaram azizlar, Alloh taoloni roziligini istar ekanmiz albatta Uning buyruqlariga so'zsiz itoat etaylik. Qurbonlik qilishga qurbimiz etsa albatta bu ibodatni ado qilaylik. Chunki mana qurbonlik sababli bir birimizga bo'lgan mehr-muhabbatimiz yanada ortadi va shu sababli Alloh taolo bizdan rozi bo'lib, darajamizni ikki dunyoda ham baland qilib qo'yadi.
Alloh taolo bu yilgi hojilarimizning haj ibodatlarini maqbul aylab, yurtimizga va oilalarining bag'riga ibodatlari qabul, gunohlari kechirilgan holda qaytishlarini nasib qilsin. Yurtimizni turli ofat-balolardan Yaratganning O'zi hifzu himoyasida asrasin.
Davronbek MAMBYeTOV,
Ellikqal'a tumani “Safo” jome masjidi imom-xatibi
O‘tgan solih zotlar jamoat bilan namoz o‘qiyolmay qolsalar, bir-birlariga ta’ziya izhor qilishar ekan. Shunday zotlardan biri Hotamul Asom aytadi: “Men jamoatga ulgurmay qoldim, shunda menga Abu Is'hoq Buxoriyning bir o‘zi ta’ziya bildirdi. Agarda o‘g‘lim o‘lib qolsa minglab odamlar ta’ziya izhor qilishadi. Buning sababi odamlar nazdida din musibati dunyo musibatlaridan ko‘ra arzimas sanalganidandir”.
Bugungi kunda oramizda qanchalab odamlar jamoat namozlarini o‘tkazib yuboradilar, jiddiy e’tibor qaratmaydilar. Ba’zida ish, g‘am-tashvishlarning ko‘pligini bahona qilamiz, to‘g‘rimi?! Yana ko‘plar tuni bilan uxlamasdan, bomdod namoziga yaqin uxlab qolishlari ham bor gap.
Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning “Zimistonda masjidlar sari odim tashlovchilarga qiyomat kunidagi tamomiy nurning xushxabarini beringlar”[1] deganlarini nahot eshitmagansiz?!
Shayton sizning ustingizdan g‘alabaga erishib, namozda xotirjamligingizni ketkazishiga imkon bermang!
Omir ibn Abdulloh o‘lim to‘shagida yotganlarida azon ovozini eshitib: “Meni qo‘limdan tutinglar”, dedilar. Omir ibn Abdullohga “Axir siz betobsiz-ku”, deyishganida: “Allohning chaqirig‘ini eshitib turib, unga rioya qilmaymanmi”, dedilar. Keyin u kishini qo‘lidan ushlab turg‘izishdi. Masjidda imom bilan shom namozining bir rakatini o‘qidilar va jon taslim qildilar.
Yana bir misol: Sufyon ibn Uyayna azon aytilishidan ilgari namozga borishga ishtiyoqmand bo‘lganlar va doim: “Namozga azon aytilmagunicha masjidga kelib turmaydigan yomon qul bo‘lma. Chunki yomon qul chaqirmaguningcha kelmaydi”, der edilar.
Oisha roziyallohu anho onamiz aytadilar: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bilan suhbatlashib o‘tirardik, u zot ham biz bilan gaplashib o‘tirardilar. Bordi-yu, namoz vaqti kirib qolsa, bir-birimizni tanimaganday bo‘lib olardik”[2].
Shukrki, oramizda masjidda birinchi safga joylashish uchun g‘ayrat qiluvchilar ko‘payib bormoqda. Nabiy alayhissalom: “Agarda odamlar azonda va birinchi safda nimalar borligini bilishsa edi, unga erishish uchun qur’a tashlashdan boshqa chora bo‘lmasa, albatta, qur’a tashlagan bo‘lardilar”, deganlar.
Said ibn Musayyab aytadi: “Men ellik yildan beri biror marta birinchi takbirni o‘tkazib yubormaganman. Ellik yildan buyon namozda birorta kishining boshining orqasiga qaragan emasman”.
Hasson Shamsiy Poshoning
“Jannat bo‘stonidagi oilaviy oqshomlar” nomli kitobidan
G‘iyosiddin Habibulloh, Ilhom Ohund, Abdulbosit Abdulvohid tarjimasi.
[1] Imom Termiziy va Imom Abu Dovud rivoyati.
[2] Mursal hadis. Iroqiyning “Ihyo”ga yozgan taxrijiga qarang (1, 205).