Alloh taolo insonni O'zining erdagi xalifasi bo'lishini iroda qildib, uni barcha mahluqotlardan ustun qilib yaratdi. Unga aql, imonu-e'tiqod ato etib, o'zaro hamjihatlik, mehr-shafqat, muruvvat va salohiyat kabi sifatlar bilan ziynatladi.
Musulmon odam har-qanday zulm, fitna-fasod, birovni molini nohaq yo'l bilan eyish va joniga qasd qilish kabi botil ishlardan tiyilishi lozim. Muqaddas dinimiz ta'limotining asosi bo'lmish Qur'oni karim va hadisi shariflarning aksarida insoniy fazilatlarni ulug'lashga va unga amal qilishga chaqiriladi. Shayton yo'lidan qaytariladi. Alloh taolo shunday marhamat qiladi: «Ey odamlar! Yer yuzidagi narsalardan halol-poklarini englar va shayton izidan ergashmanglar, chunki u sizlarga ochiq dushmandir. Albatta, u sizlarni yomon va fahsh ishlarga hamda Allohga qarshi bilmagan narsangizni gapirishingizga buyuradi» (Baqara, 167, 168).
Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning hadislarida ham zulm, zo'ravonlik va adovat katta gunoh ekani ta'kidlanib, shunday marhamat qiladilar: "Ey odamlar, Allohdan qo'rqinglar! Allohga qasamki, qaysi bir mo'min boshqa bir odamga zulm qilsa, qiyomat kuni Alloh taolo mazlumga undan qasos olib berur". Boshqa hadisda esa Rasululloh sallolohu alayhi vasallam: "Birodaringizga hoh u zolim bo'lsin, hoh mazlum bo'lsin, yordam bering, dedilar, dedilar. Shunda (sahobalar): "Mazlumga-ku yordam beramiz, zolimga yordam berishlik qanday bo'ladi?", deb so'rashganida U zot sallolohu alahi vasallam: "Uni zulm qilishdan to'xtatib qolsangiz, shu unga qilgan yordamingiz bo'ladi", deb javob berdilar.
Demak, yuqoridagi ta'limotlardan shu narsa ma'lum bo'ladiki, o'zini musulmon deb sanagan har-bir inson, o'zgalarga yomonlik qilishdan, zulmu-tajovuzkorlikdan tiyilishga undaydi. Ayniqsa bugungi kundagi zulmning bir ko'rinishi bo'lmish ijtimoiy tarmoqlar orqali sodir etilayotgan o'zgalarning sha'ni, or-nomusi, iffatiga nibatan tajavvuz, haqorat va tahdid qilishdan tiyilishi lozim. Aks holda, qiyomat kunida Robbisining huzurida qilgan har-bir zulmi uchun javobgar bo'ladi.
Muhammadxonov Mutallibxon
Pop tuman "Chinor" jome masjidi imom-xatibi
Bismillahir Rohmanir Rohiym
Sobit ibn Ibrohim tahorat ola turib ariqda oqib kelayotgan bir olmaga ko‘zi tushadi va olmani olib yeydi. Olmaning yarmini yeb bo‘lganida, uning haqqi haqida o‘ylab qoladi. Shu xayolda Sobit ibn Ibrohim ariq chetidan yurib olma oqib chiqqan bog‘ga kiradi va bog‘ egasiga:
– Yeb qo‘ygan yarimta olmam uchun haqqingizni halol eting. Qolgan yarmi mana, oling, – deydi.
– Mayli, haqqimni halol etaman, faqat bir shartim bor, – deydi bog‘ egasi yigitning halol, taqvoli ekanini anglab.
– Shartingizni ayting, – deydi Sobit ibn Ibrohim.
Shunda bog‘ egasi:
– Bir qizim bor, uni nikohingga olasan. Lekin rozi bo‘lishingdan avval uning holatidan seni ogoh etishim lozim. Qizimning ko‘zi ojiz, hech narsani ko‘rmaydi, soqov – gapirmaydi va yana qulog‘i eshitmaydi – kar, qimirlamaydi – shol, – deydi.
Bog‘ egasining gaplarini eshitgan Sobit ibn Ibrohim lol bo‘lib qoladi. Yeb qo‘ygan yarimta olmaning haqqidan qo‘rqib, qizga uylanishga rozi bo‘ladi va:
– Mayli, taklifingizni qabul qildim, zora shu bilan Allohning roziligiga erishsam, – deydi.
Ota qiziga oq fotiha beradi. To‘y-tomoshalar o‘tgach, Sobit ibn Ibrohim salom berganicha qizning yoniga kiradi. Qiz salomga alik qaytargancha qo‘li ko‘ksida qulluq qiladi.
Yigit bo‘layotgan ishlardan hayratlanadi: “Bu juda g‘alati-ku, soqov emas ekan-da, salomimga javob berdi. Tik turibdi, demak shol ham emas. Qo‘li ko‘ksida, bundan chiqdi ko‘zlari ham ko‘radi”.
Yigit shoshgancha tashqariga chiqadi va qizning otasiga: “Bu menga va’da qilingan qiz emas-ku, ko‘r, soqov, kar va shol deganingizning boisi ne?!” – deydi.
“Nega endi?” – izoh beradi qizning otasi: “Bu o‘sha qiz. Ko‘zi ojiz deganim – uning ko‘zlari Alloh harom qilgan narsaga boqmagan, qulog‘ining karligi – Alloh harom qilgan narsalarga quloq tutmagan, soqovligi ham rost, chunki tili Allohning zikrigagina aylangan, sholligi – yomon ishga yurmagan”.
Sobit ibn Ibrohim birovning haqqidan qo‘rqqanligi evaziga oliy mukofotga erishadi. Vaqt o‘tishi bilan uning ayoli yer yuzini ilm va fiqhga to‘ldirajak bir zotga, buyuk Imom Abu Hanifaga homilador bo‘ladi.