Habar berganimizdek, shu kunlarda o'zbekistonlik ziyoratchilar Madinai munavvarada ibodatlarini ado etish bilan birga ushbu shahardagi minglab sahobalar abadiy qo'nim topgan “Baqi” qabristoni, “Qubo” va “Qiblatayn” masjidlari va Uxud tog'ini ham ziyorat qilishmoqda.

Hojilarimiz ziyoratlarni malakali ishchi guruhi va ellikboshilar hamrohligida amalga oshirishib, ushbu muborak joylar haqida batafsil ma'lumotlarga ega bo'lishmoqda.

Ziyorat asnosida muborak joylarni ko'rish nasib qilgani uchun Haq taologa hamdlar aytishib, yurtimiz tinchligi va xalqimiz farovonligini so'rab xayrli duolar qilishmoqda.

Hojilarimiz ziyorat qilgan muborak joylar: “Baqi” qabristoni, “Qubo”, “Qiblatayn” masjidlari va Uxud tog'i haqida quyida qisqacha ma'lumot berib o'tamiz:

Baqi' qabristoni Madinai munavvarada joylashgan eng qadimgi va eng mashhur katta qabriston bo'lib, u erga minglab sahobiylar, tobe'inlar va avliyolar dafn etilgan. U Masjidi Nabaviyning janubi-sharq tomonida joylashgan.

Baqi' qabristoni sharafli joy hisoblanib, u dunyodagi qabristonlarning eng afzalidir. Abdulloh ibn Umar roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Sizlardan kim Madinada vafot eta olsa, shunday qilsin. Chunki men bu erda vafot etgan kishini shafoat qilaman”, dedilar” (Imom Termiziy rivoyati). Ba'zi rivoyatlarga ko'ra, Baqi' qabristoniga dafn etilganlar qabr azobidan eminda bo'ladilar, deb ta'kidlangan.

***

“Qubo” masjidi esa Islomda birinchi qurilgan masjid hisoblanadi. Payg'ambarimiz sollallohu alayhi vasallam Madinaga ko'chib o'tayotgan paytlarida Madina yo'lida Qubo deb nomlangan joyga etib, o'sha bir necha kun turganlar. U erda birinchi bo'lib “Qubo” masjidiga asos solganlar va ilk marotaba o'sha masjidda jamoat namozini o'qiganlar. Masjid joylashgan o'rni e'tibori bilan “Qubo” deb nomlangan. U Madinadan taxminan uch mil[1] uzoqlikda joylashgan.

***

“Qiblatayn” masjidi ikki qiblasi bor ma'nosini anglatadi. Madinai munavvaraning g'arb tomonida, Bani Salmo tumanidagi “Baxratu vabra” deb nomlangan tepalikda joylashgan. Mazkur masjid rangi o'ta oqligi bilan mashhur.
Masjid hijratning ikkinchi yilida qurib bitqazilgan. Masjidni Savod bin G'anam bin Ka'b zurriyotlari xurmo shoxlari va barglaridan qurishgan. “Qiblatayn masjidi”ning arab va Islom tarixidagi ahamiyati katta. Payg'ambar alayhissalom davrida musulmonlar masjid al-Aqsoga qarab namoz o'qishayotgan edilar. Jarchi kelib, Rasululloh alayhi salomga vahiy nozil bo'lgani hamda qibla Haramga o'zgargani haqida xabar berdi. Baqara surasining 144-oyati nozil bo'lib, sahobalar tanalari bilan Makkadagi Harami sharifga yuzlandilar. Shundan buyon bu masjid ikki qiblali masjid deb atala boshladi.

***

Uhud tog'i Madinaning shimoliy tarafida joylashgan muborak bir tog'dir. Tog'ning uzunligi 7 kilometr, kengligi 2-3 kilometr, balandligi esa 350 metrga yaqin. Tog' Madinai Munavvaradan taxminan 4-5 kilometr uzoqlikda joylashgan. Uhud tog'ida bir necha g'or va daralar mavjud bo'lib, ba'zi g'orlarning balandligi bir yarim metrni, uzunligi esa o'n metrni tashkil etadi.

Ushbu tog' va uning atrofida ko'plab tarixiy voqealar bo'lib o'tgan. Ana shulardan biri Uhud g'azotidir. Bu g'azot Badr g'azotidan keyin, hijriy 3-yilda, musulmonlar bilan Quraysh qabilasi o'rtasida bo'lib o'tgan. Ushbu jangda ming nafar musulmonlar uch ming sonli Quraysh qo'shiniga qarshi kurashdilar.

Alloh taolo yurtdoshlarimizning safarlarini muborak qilib, ibodatu duolarini ijobat aylab, muborak joylarda duo qilishni barchamizga nasib etsin!

O'zbekiston musulmonlari idorasi Matbuot xizmati