Sayt test holatida ishlamoqda!
13 Iyul, 2025   |   18 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:20
Quyosh
05:01
Peshin
12:34
Asr
17:40
Shom
20:00
Xufton
21:33
Bismillah
13 Iyul, 2025, 18 Muharram, 1447

Bid'at nima?

11.05.2022   1367   2 min.
Bid'at nima?

Asli dindan bo'lmagan narsani dinga kiritish "bid'at" deyiladi.

"Bid'at" so'zi "yangi paydo bo'lgan narsa" ma'nosini anglatadi.

Shar'iy istilohda esa, din komil bo'lgandan keyin unda paydo qilingan narsa bid'atdir.

Dinga yangilik kiritish xarom sanaladi. Nega desangiz, Islom dini Alloh taolo ko'rsatgan yo'l-yo'riqlardan iborat. Banda o'z aqliga, havoyi nafsiga suyanib dinga biror narsa kiritsa, qattiq adashibdi. Zero, Payg'ambarimiz sollallohu alayhi vasallam bunday deganlar: "Dinda yangi paydo bo'lgan narsadan chetlaninglar. Har qanday yangi paydo qilingan narsa bid'at, har bir bid'at zalolatdir".
Yana bir hadisi sharifda: "Kim dinimizga-unda bo'lmagan narsani qo'shsa u qaytariladi" deyilgan.(buxoriy va muslim rivoyati)

Shuni ham aytib o'tish lozim: musulmonlar hayotida yangi paydo bo'lgan, Islom dini asosiga tegishli bo'lmagan narsalar bid'at hisoblanmaydi. Ya'ni dinga zid, din dalillariga, qoidalariga xilof har qanday bid'at rad qilinadi. Ammo dinga zid bo'lmagan, uning asoslariga tayangan xolda keyinchalik dinni ximoya qilish yoki musulmonlar hayotida qulaylik yaratish maqsadida joriy etilgan amallar rad etilmaydi.

Jarir ibn Abdulloh roziyallohu anhu rivoyat qilishicha, Rosululloh sollallohu alayhi vasallam bunday deganlar: "Kim Islomda yaxshi sunnat (ya'ni, yo'l) paydo qilsa, unga o'shaning, o'zidan keyin amal qilganlarning savobi kamaytirilmasdan beriladi" (muslim, nasoiy dorimiy rivoyati).

Bu erda aytilishicha, Islom shariatiga muvofiq yaxshi narsalarni joriy etish joiz. Uning savobi o'sha ishni boshlab bergan odamga yoziladi.

Bazilarimiz o'ylaganimizdek agar yangi paydo bo'lgan narsa bid'at bo'laversa, unda musulmonlar juda tang axvolda qolishardi. Zero, Payg'ambarimiz sollallohu alayhi va sallam davrlarida Qur'oni karim ham kitob shakliga keltirilmagan, madrasalar qurilmagan, turli ilmlar alohida bo'lib shakllanmagan, va kitoblar ham yozilmagan edi. Albatta bularning barchasi keyin paydo bo'lgan.
Alloh taolo hammamizni xaq yo'ldan adashtirmasin.

Mashhad mozor masjidi imom xatibi A. Tursunov. Manba asosida tayyorladi.

MAQOLA
Boshqa maqolalar

Dunyo va oxiratdagi tashvishlardan qutilish yo‘li

11.07.2025   2648   1 min.
Dunyo va oxiratdagi tashvishlardan qutilish yo‘li

 Alloh taolo aytadi: “Kim Allohga taqvo qilsa, U unga (tashvishlardan) chiqish yo‘lini (paydo) qilur”, (Taloq surasi, 2-oyat).

Izoh:
- Ibn Abbos roziyallohu anhu oyati karimaning “chiqish yo‘li” qismini “dunyo va oxiratdagi har turli tashvishlardan uni qutqaradi”, deb tafsir qilganlar.

- Ali ibn Solihga ko‘ra, “chiqish yo‘li” Alloh taoloning o‘sha bandaga rizq berish bilan uni xushnud etishidir. 

- Kalbiy oyatni bunday tafsir qiladi: “Kim musibat paytida sabr qilib, Allohdan qo‘rqsa, Parvardigor unga do‘zax otashidan jannat sari bir chiqish yo‘li ko‘rsatadi”.

- Abul Oliya oyatni: “Turli mashaqqat va tashvishlardan chiqish yo‘li”, deya sharhlagan bo‘lsa,

- Rabi’ ibn Haysam: “Odamni siqadigan hamma narsadan unga chiqish yo‘li ko‘rsatadi”, shaklida tafsir qilgan.

- Husayn ibn Fazlga ko‘ra, oyat tafsiri bunday: “Kim farzlarni ado etish borasida Allohdan qo‘rqsa, Alloh unga jazolanishdan qutulish yo‘lini ko‘rsatadi”.