Eng yaxshi sovg'a – kitob, eng foydali mashg'ulot – ilm olishdir. Ulug' ajrlar va'da qilingan muqaddas Ramazon oyida poytaxtimizning Yakkasaroy tumanidagi “Rahim hoji ota” jome masjidi ma'muriyati tashabbusi bilan oliy o'quv yurtlari talabalariga kitoblar ehson qilingani nihoyatda xayrli va ibratli ishlardan biri bo'ldi.
Ta'kidlash joiz, ushbu tadbir yoshlarning tanlovidan kelib chiqib amalga oshirildi. Ya'ni masjid ma'muriyati Alisher Navoiy nomidagi Toshkent davlat o'zbek tili va adabiyoti universiteti, Nizomiy nomidagi Toshkent davlat pedagogika universiteti, Toshkent to'qimachilik va engil sanoat instituti bilan hamkorlikda talabalar o'rtasida “Kitobxonlarni qiziqtiruvchi kitoblar” nomli so'rov o'tkazilib, ularning taklif va qiziqishlari asosida ro'yxat shakllantirildi. Ushbu ro'yxat bo'yicha har bir oliygoh axborot resurs markazlariga saxovatpesha homiylarni jalb qilgan holda o'n million so'm miqdoridan ortiqroq qiymatdagi o'quv qullanmalari, badiiy va tarixiy asarlar va hamda diniy adabiyotlar taqdim qilindi.
Jumladan, “Rahim hoji ota” jome masjidi imom noibi Muhammad Zarif domla va Toshkent davlat pedagogika universitetining Boshlang'ich ta'lim fakul'teti talabalari ishtirokida bo'lib o'tgan ushbu sovg'ani topshirish marosimi chinakam ma'rifiy suhbat tusini oldi.
– Muqaddas dinimizda ilm-ma'rifat yuksak darajada ulug'lanadi, har bir mo'min-musulmon banda uni egallashga da'vat etiladi, – deydi Muhammad Zarif domla. – Anas roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Payg'ambar sollallohu alayhi va sallam: “Ilm talab qilish har bir musulmonga farzdir”, dedilar. Kelgusida bolalarga harf tanitish, ularda dastlabki o'qish va yozish, qolaversa, axloq-odob ko'nikmasini o'rgatish bilan shug'ullanuvchi mutaxassislikni egallayotgan siz talabalar bu borada katta mas'uliyatga egasiz. Ya'ni zimmangizga jajji qalblarda o'rganish, ilm olish havasini uyg'otish, bilim poydevorini mustahkam qo'yish vazifasi yuklanadi. Buning uchun keng bilim va dunyoqarashga ega bo'lish talab etiladi. Ishonamizki, biz tuhfa etayotgan kitoblar ham bu borada sizlarga yaxshi ko'makchi bo'ladi.
Mazkur kitoblar jamlamasida Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusufning “Hadis va hayot”, Muhammad Said Tantoviyning “Payg'ambarlar tarixi”, Imom Shamsiddin Zahabiyning “Mashhur daholar siyrati” kabi islom ma'rifatidan saboq beruvchi qimmatli asarlar, shuningdek, mumtoz va zamonaviy o'zbek adabiyoti namunalari, jahon adiblarining asarlarini ko'rish mumkin. Aytish joizki, ushbu tuhfa talabalarga katta quvonch bag'ishladi. Yoshlarning yuz-ko'zlarida tuhfa qilingan kitoblarga katta qiziqish, ularni tezroq qo'llariga olib o'qish ishtiyoqi sezilib turardi.
Darhaqiqat, ilm-ma'rifat insonni etuklikka erishtiradi. O'tmishda buyuk allomalar etishtirib bergan xalqimiz hayotida kitob muhim o'rin egallagan. Bugun ham qadimiy ezgu an'analar tirilib, turli mol-matoh o'rniga kitoblar sovg'a qilishga odatlansak, ma'naviy olamimizda juda katta o'zgarish sodir bo'lardi.
– Talabalarimiz juda ilmga chanqoq, – deydi Boshlang'ich ta'lim fakul'teti dekanining yoshlar bilan ishlash bo'yicha o'rinbosari Komiljon Abdullayev. – O'qib-o'rganish ularning bugungi kundagi vazifasi hisoblanadi. Talabalarda bilim olishga rag'batni kuchaytirish maqsadida turli tadbirlar uyushtiryapmiz. Mazkur uchrashuv bu borada muhim ahamiyatga ega bo'ldi.
– Bizga sovg'a qilingan ilm-ma'rifat xazinasi bo'lgan bir-biridan qiziqarli, hikmatga to'liq kitoblarni ko'rib xursand bo'ldim, – deydi talaba Nigora Eshto'xtarova. – Ularning hammasini o'qib chiqish niyatidaman. Chunki bu asarlar bizning bilimimizni boyitadi, dunyoqarashimizni kengaytiradi. Haqiqiy muallim bo'lib etishishimiz uchun bu narsa juda zarur.
Tadbirda talabalar islomiy masalalarga oid, turmushda duch kelinadigan turli muammolar echimiga bergan savollariga batafsil javob olishdi.
Bundan tashqari, muborak oyda masjid ma'muriyati sa'y-harakati bilan mahallalardagi yolg'iz yashovchi, nogiron, kam ta'minlangan insonlar, yotoqxonalarda yashovchi ijtimoiy ximoyaga muhtoj, nogiron, ko'zi ojiz talabalarga iftorlik oziq-ovqat jamlanmasi hadya sifatida etkazib berildi.
To'lqin ShYeRNAYeV
Bismillahir Rohmanir Rohiym
Savol: Men tush ko‘rdim va uyg‘onib Ibni Sirinning "Tushlar ta’biri" kitobini ko‘rsam yomonroq chiqdi va siqilib qoldim. Tush ta’biri masalalariga musulmon inson qanday qarashi kerak?
Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Avvalo shuni aytishimiz kerakki, Ibn Siriyn rahimahullohga nisbat berilgan “Tushlar ta’biri” kitobi u zotga tegishli emas. Shuning uchun bu kitobni u zotga nisbat berib bo‘lmaydi. Dinimizga ko‘ra tushlar uch xil bo‘ladi:
– Alloh taolo tomonidan bo‘lgan, tahorat bilan yotilganda, tongga yaqin ko‘riladigan, solih tushlar.
– Shaytondan bo‘lgan, aniq esda qolmaydigan, kayfiyatni tushiradigan, alahsirashga o‘xshash yomon tushlar.
– Kasbiga yoki qiziqqan narsasiga taalluqli tushlar.
Dinimizda tush ko‘rganda nima qilish kerakligi borasida aniq tavsiyalar kelgan. Agar rost tushlar shariatga mos kelsa, amal qilish mumkin, agar zid kelsa, qat’iy amal qilinmaydi. Yomon tush ko‘rgan kishi tushini birovga aytmasligi va tushning yomonligidan Alloh taolodan panoh so‘rashi kerak. Bu haqida Abdulloh ibn Qatoda roziyallohu anhu otasidan rivoyat qilgan hadisda Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam: “Rost tush Allohdan, yomon tush shaytondan. Birortangiz qo‘rqinchli tush ko‘rsa, chap tomoniga tuflab qo‘ysin va tushning yomonligidan (Allohdan) panoh so‘rasin. Shunda yomon tush zarar qilmaydi”, deganlar (Imom Buxoriy rivoyati).
Ya’ni yomon tush ko‘rgan kishi chap tomonga yengilgina tuflab: “Robbim! Ko‘rgan tushimni yomonligidan panoh so‘rayman”, deb qo‘yadi.
Ba’zi ulamolar imkon bo‘lsa o‘rnidan turib, tahorat olib, ikki rakat nafl namoz o‘qigani hamda biroz sadaqa qilib qo‘ygani yana ham yaxshi, deyishgan.
Shuningdek, tush inson taqdirini belgilamaydi. Tushga ortiqcha baho berib, uni hayot mezoniga aylantirish to‘g‘ri emas. Biz dinimiz ko‘rsatmalariga og‘ishmay amal qilsak, ham moddiy, ham ruhiy tarafdan sog‘lom, irodamiz mustahkam bo‘ladi. Vallohu a’lam!
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.