Sayt test holatida ishlamoqda!
21 Iyul, 2025   |   26 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:30
Quyosh
05:08
Peshin
12:34
Asr
17:38
Shom
19:55
Xufton
21:25
Bismillah
21 Iyul, 2025, 26 Muharram, 1447

“Usmon Qur'onining qaytishi” hujjatli fil'mi suratga olindi

08.05.2022   1483   4 min.
“Usmon Qur'onining qaytishi” hujjatli fil'mi suratga olindi

O'zbekiston Kinematografiya agentligi, O'zbekiston madaniy merosini asrash, o'rganish va targ'ib qilish bo'yicha butunjahon jamiyati, O'zbekiston elektron ommaviy axborot vositalari milliy assotsiatsiyasi (O'zEOAVMA) va Sevimli telekanali hamkorligida suratga olingan “Usmon Qur'onining qaytishi” hujjatli fil'mida Toshkentdagi qadim Usmon mushafining hayratlarga boy tarixi so'zlanadi.

– Har bir musulmon uchun ulug' bo'lgan Ramazon oyida bunday loyihaning yaratilishi ramziy ma'no kasb etadi. Bu fil'mni O'zbekiston miqyosida qanchalik ko'p odam ko'rsa, shunchalik ko'p xursand bo'lamiz, Bu albatta, siz bilan navbatdagi katta loyihalarga qo'l urishimizga asosiy omil bo'ladi, – dedi Bi-bi-si o'zbek xizmati bosh muharriri Hayrullo Fayz.

Kinematografiya agentligi Axborot xizmati bildirishicha, 2019 yil Kinematografiya agentligi bosh direktori Firdavs Abduxoliqovning Londondagi Bi-bi-si o'zbek xizmatiga tashrifi davomida Usmon Qur'oni haqida fil'm yaratish taklifi berilgan edi. Ammo pandemiya sabab suratga olish ishlari ma'lum vaqt to'xtab qolgan loyiha nihoyasiga etib, tez kunda tomoshabinlar e'tiboriga havola qilinishi belgilangan.

– 2017 yil sentyabrda N'yu-Yorkda bo'lib o'tgan BMT Bosh Assambleyasining 72-sessiyasida Prezidentimiz Shavkat Mirziyoev tomonidan «Ma'rifat va diniy bag'rikenglik» maxsus rezolyutsiyasi ilgari surilgan edi. Unda bag'rikenglik va o'zaro hurmatni o'rnatish, diniy erkinlikni ta'minlash eng muhim masalalardan biri sifatida e'tirof qilingan.

“Usmon Qur'onining qaytishi” fil'mida ham davlatimiz rahbari ta'kidlaganidek, diniy bag'rikenglik tamoyillarini qaror toptirishga alohida urg'u berilgan. Fil'm nafaqat yurtdoshlarimiz, balki butun musulmon ahlini xursand qiladigan kinofil'm bo'ladi, desam adashmayman. “Usmon Qur'onining qaytishi” fil'mini Ramazon Hayiti arafasida yurtimiz telekanallarida namoyish etish rejalashtirilgan. Unda nafaqat fil'mning maxsus taqdimoti, balki fil'm bo'yicha ko'rsatuvlar, ijodiy suhbatlar tashkil etiladi. Ayniqsa, fil'mning muborak Ramazon oyida prem'era qilinishi xalqimiz uchun bayram tuhfasi bo'lishiga ishonaman, – dedi Kinematografiya agentligi “Hujjatli va xronikal fil'mlar kinostudiyasi” DUK direktori Furqat Usmonov.

G'oya muallifi va loyiha rahbari Firdavs Abduxoliqov, stsenariy muallifi va boshlovchisi Luiza Iskandariy, sahnalashtiruvchi rejissyor Mehrubon Alizoda, sahnalashtiruvchi operator Azizbek Normatov, rassom Alisher Umrzoqov. Tasvirga olish ishlari Toshkent, Buxoro, Samarqand, Qashqadaryo viloyatlari hamda Rossiyaning Sankt-Peterburg shahrida olib borilgan.

Fil'mda ushbu nodir muqaddas qo'lyozmaning XIX asr oxirida Rossiyaga yuborilishi, Sankt-Peterburgdagi Imperator kutubxonasida saqlanishi va keyinchalik Ufa muftiyatiga topshirilishi bilan voqealar o'rganilgan. Arxiv hujjatlari asosida Usmon Qur'onining 1923 yilda O'zbekistonga qaytarilishi haqida hikoya qilingan. Fil'mda Usmon Qur'onining 1989 yilda O'rta Osiyo va Qozog'iston musulmonlari idorasiga topshirilishiga guvoh bo'lgan insonlarning hikoyalaridan ham foydalanilgan.

Ma'lumot uchun, YuNYeSKOning “Dunyo xotirasi” ro'yxatiga kiritilgan Qur'on kitobini ko'rgani Toshkentga har yili dunyoning ko'plab davlatlaridan yuz minglab musulmonlar va sayyohlar kelishadi. Usmon Qur'oni bu Qur'oni Karimning saqlanib qolgan eng qadimgi nusxasi hisoblanadi.

Jahon ekspertlarining fikricha, O'zbekiston o'ziga xos noyob mamlakat bo'lib, unda ikkita noyob Usmon Qur'oni saqlanmoqda. Birinchi Qur'on haqida ikki yil avval Bi-Bi-Si bilan hamkorlikda suratga olingan “Katta Langar qur'oni: sirlar va haqiqatlar” fil'mida hikoya qilingan.

 

O'zbekiston musulmonlari idorasi Matbuot xizmati

O'zbekiston yangiliklari
Boshqa maqolalar

O‘zbekiston Prezidentining madaniyat va ma’rifatga qaratgan e’tibori barcha musulmon mamlakatlari uchun namuna – Butunjahon Islom uyushmasi rahbari

16.07.2025   10896   5 min.
O‘zbekiston Prezidentining madaniyat va ma’rifatga qaratgan e’tibori barcha musulmon mamlakatlari uchun namuna – Butunjahon Islom uyushmasi rahbari

Saudiya Arabistonining Makka shahrida O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazi rahbari Firdavs Abduxoliqov hamda Butunjahon Islom uyushmasi Bosh kotibi Shayx Muhammad bin Abdulkarim al-Issa  ishtirokida uchrashuv bo‘lib o‘tdi. Ushbu uchrashuv va tashrif Butunjahon Islom uyushmasi taklifiga binoan amalga oshirildi. Unda O‘zbekistonning Saudiya Arabistonidagi favqulodda va muxtor elchisi Nodir Turg‘unov ham qatnashdi.

Do‘stona va samimiy ruhda o‘tgan uchrashuvda Markaz rahbari O‘zbekiston Prezidenti Shavkat Mirziyoyev tashabbusi bilan yurtimizda bunyod etilayotgan O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazi haqida jumladan, Markaz doirasida amalga oshirilayotgan tadbirlar, barcha ilmiy va tashkiliy ishlar haqida ma’lumot berdi.

– O‘zbekiston Islom ilmi, fiqh va hadis sohasida yuksak merosga ega. Bu zaminda mashhur ulamolar, buyuk faqihlar, muhaddislar, mutafakkirlar va san’atshunoslar yetishib chiqqan, – dedi Islom uyushmasi bosh kotibi. – Ushbu merosning Islom olamidagi ahamiyati va dolzarbligini ko‘rsatishda O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazi muhim o‘rin tutadi. Bu yurtning taniqli va mashhur allomalari tufayli Islom sivilizatsiyasining asl mohiyati xususan, insonparvarlik va bag‘rikenglik qadriyatlari bugungi kunga qadar saqlanib qolgan. Mazkur megaloyiha bu boy merosni jahon hamjamiyatiga tanitishda asosiy ahamiyatga ega. Biz Butunjahon Islom uyushmasi nomidan ushbu sa’y-harakatlarni to‘liq qo‘llab-quvvatlaymiz. O‘zbekiston Prezidentining madaniyat va ma’rifatga qaratgan e’tibori barcha musulmon mamlakatlar uchun namuna bo‘ladi. Markaz bilan hamkorlik qilishdan benihoyat mamnunmiz! – deya ta’kidladi Shayx Muhammad Abdulkarim Al-Issa.

Uchrashuv davomida Shayx Muhammad Abdulkarim Al-Issa O‘zbekistonda olib borilayotgan islohotlar xususan, Islom sivilizatsiyasi markazining barcha tadbirlari, rejalashtirilgan turli anjumanlarga qiziqish bildirib, bu borada olib borilayotgan ishlarni yuksak baholadi va mamnuniyat bilan e’tirof etdi. Islom sivilizatsiyasi markazining ochilish marosimi  qanchalik ahamiyatli ekanligiga esa alohida to‘xtaldi. Shu o‘rinda Shayx Muhammad Abdulkarim Al-Issa O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasining 72-sessiyasida so‘zlagan nutqidan quyidagi iqtiboslarni keltirdi: “Biz butun jahon jamoatchiligiga islom dinining asl insonparvarlik mohiyatini yetkazishni eng muhim vazifa, deb hisoblaymiz. Biz muqaddas dinimizni azaliy qadriyatlarimiz mujassamining ifodasi sifatida behad qadrlaymiz. Islom dini bizni ezgulik va tinchlikka, asl insoniy fazilatlarni asrab-avaylashga da’vat etadi. Islom sivilizatsiyasi markazining faoliyati ham shu maqsadga xizmat qiladi”. Shayx Muhammad Abdulkarim Al-Issa O‘zbekiston Prezidenti tomonidan BMT minbaridan turib ilgari surilgan mazkur ulkan tashabbus Butunjahon Islom uyushmasi nomidan qo‘llab-quvvatlashini ta’kidlab o‘tdi.

Islom sivilizatsiyasi markazi rahbari O‘zbekiston Prezidenti tashabbusi bilan Markaz tarkibida Arab-islom xattotlik maktabini ochish yo‘lga qo‘yilganini ma’lum qildi. Shayx Muhammad Abdulkarim Al-Issa ushbu loyihani to‘la-to‘kis qo‘llab-quvvatladi:

– Yangi O‘zbekiston loyihasi bo‘lmish bu xattotlik maktabi orqali Qur’oni karimning har bir surasini maxsus arab xatida, bezaklar bilan boyitilgan tarzda qo‘lda ko‘chirish maqsadga muvofiq, – deya taklif qildi Bosh kotib, – O‘zbekistondagi bo‘lajak Arab-islom xattotlik maktabi faoliyatini yo‘lga qo‘yishda, shuningdek, jahon miqyosida mashhur bo‘lgan katta tajribaga ega xattotlarni ushbu markazga jalb etish, xattotlarning ish faoliyati samarali bo‘lishi uchun ularni rag‘batlantirish va umuman maktab faoliyatini rivojlantirishda astoydil hamkorlik qilishga   tayyormiz.

Delegatsiya a’zolari Makka shahrida joylashgan Hiro madaniyat dahasi, Vahiy muzeyi, “Burj as-sa’a” minorasida joylashgan shu nomdagi muzey, Ka’ba kisvasi uchun qirol Abdulaziz majmuasi va Madina shahridagi “Bo‘ston” muzeyi, Payg‘ambarimiz (s.a.v) siyratlari  va Islom sivilizatsiyasi muzeyi, Jidda shahridagi Islom san’ati muzeyi va kutubxonasiga tashrif buyurdi va hamkorlik bo‘yicha muzokaralar olib bordi.

Bundan tashqari, Islom sivilizatsiyasi markazi delegatsiyasi a’zolari muzey va kutubxonalarga qilgan tashriflari jarayonida Payg‘ambarimizning faoliyat va turmush tarzlarini ifodalovchi videolavhalar O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markaziga taqdim etilishi masalasini ham ko‘rib chiqishdi. 

Shuningdek, uchrashuvda O‘zbekiston Prezidenti tashabbusi bilan Samarqandda yangidan bunyod etilayotgan Imom Buxoriy majmuasi ziyoratchilari uchun qulay shart-sharoitlar yaratish masalasida ham fikr almashildi. Bu borada Saudiya Arabistoni tajribasidan foydalanish maqsadida Butunjahon Islom uyushmasi Tadbirlar va konferensiyalar bo‘limi boshlig‘i Shokir Saloh al-Advaniy bilan muloqot o‘tkazildi. Muloqot davomida Islom uyushmasi vakili bu  masalada Saudiya Arabistonining yetakchi tashkilotlaridan biri “Ilm” kompaniyasi ko‘mak berishini bildirdi. Keyingi muhokamalar videokonferensiya shaklida davom ettirilishiga kelishib olindi. 

Islom sivilizatsiyasi markazi