Sayt test holatida ishlamoqda!
17 Iyul, 2025   |   22 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:25
Quyosh
05:05
Peshin
12:34
Asr
17:39
Shom
19:58
Xufton
21:30
Bismillah
17 Iyul, 2025, 22 Muharram, 1447

Terror – Islom diniga yot g'oya

07.05.2022   1204   3 min.
Terror – Islom diniga yot g'oya

Terrorning asl maqsadi Islom niqobi ostida obod yurtlarni buzish va tinch aholini sarosimaga solish ekanini xalqimiz to'g'ri tushunib etgan. Shu sababli azal-azaldan diyorimizda turli diniy-siyosiy oqimlarga salbiy munosabatda bo'lib kelingan. Ularning yurtimizga kirib kelishi va aholi orasida yoyilishiga katta din ulamolari bilan bir qatorda oddiy xalq ham qattiq qarshilik ko'rsatgan. Bundan ajdodlarimiz muqaddas dinimizni chuqur va to'g'ri anglaganliklari va uning nozik jihatlariga bir tomonlama yondoshmaganliklari ma'lum bo'ladi.

Lekin bugungi kunimizda turli chetdan kelgan, mutaassib guruhlarning yolg'on ig'volari va yot g'oyalariga aldanib qolayotgan yoshlarning uchrab turishi achinarli holatdir. Muqaddas islom dinimizning sof ta'limotlaridan bexabar yoshlarimiz islomga g'araz ko'zi bilan qarayotgan, uni dunyoga yomon otliq qilib ko'rsatishga harakat qilayotgan, bu yo'lda har qanday jirkanch va yolg'ondan tiyilmayotgan kishilarning asl yuzlarini tanimasdan ularga ergashmoqdalar. Ular yoshlarimiz ongiga musulmonlar yashaydigan yurtni boshqarib turgan hukumat va uning fuqarolari kofir, islom o'lkalarini kufr yurt, u erlarda terrorchilik harakatlarini amalga oshirish mumkin, islom diniga kirmagan kishilarni o'ldirish halol, din yo'lida senga hamfikr bo'lmagan har qanday insondan, xoh u ota-onang bo'lsa ham voz kechishing kerak, degan noto'g'ri g'oyalarni singdirishmoqda. Eng achinarlisi ushbu g'oyalarni go'yo islom ko'rsatmasi sifatida talqin qilinishi kuzatilyapti.

Aslida Islom bag'rikenglik, kechirimlilik, muhtoj va etimlarga yaxshilik qilib, mehr-muruvvat ko'rsatish, qariyalarni qadrlash, qarindoshlar bilan silai rahmni mustahkamlash, ota-onaga hurmat kabi ezgu ishlarni olg'a suradi. Dinimizda yaxshilik yo'liga chaqirish qay tarzda amalga oshirilishini Qur'oni karim oyatlari va Payg'ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning sunnatlari quyidagicha belgilab qo'ygan:

Alloh taolo Qur'oni karimda: «Robbingizning yo'liga hikmat va chiroyli nasihat bilan da'vat eting….»,- deb marhamat kiladi.

Imom Buxoriy rivoyat qilgan hadisda Rasulullox sollallohu alayhi vasallam shunday deydilar: «Din nasihatdir».

Ya'ni, insonlar dinni bir-birlariga nasihat va samimiyat bilan tushuntirishidir.

Bashariyat ichida kechirimlilik, rahmdillik, mehr-shavqat kabi islomiy fazilatlarni o'zida mujassam etgan buyuk zot – Payg'ambarimiz sollallohu alayhi vasallam hayotlari davomida yuqoridagi gapimizga ko'plab tasdiqlarni ko'rishimiz mumkin. Makka fathi voqeasi esa bunga yaqqol misoldir. U zotga risolat kelganidan keyin atrofdagi odamlar dushmanlik nazari bilan qaray boshlaydi. U kishi ularning aziyatidan Madinaga hijrat qiladilar. So'ngra katta kuch to'plab Makkani fath qiladilar. Shaharga kirishdan oldin Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga dushmanchilik qilgan kishilarga quyidagicha amr qiladilar:

- Ulardan kim qurolini tashlasa o'ldirilmasin;

- Kim Ka'ba ichiga kirsa o'ldirilmasin;

- Kim Abu Sufyon uyiga kirsa o'ldirilmasin;

- Kim o'z uyiga kirsa o'ldirilmasin;

- Kim Hakim ibn Hizom uyiga kirsa o'ldirilmasin;

- Qochganlar ortidan quvilmasin;

- Yaradorlarga tegilmasin;

- Asirlar o'ldirilmasin;

Abu Sufyon Payg'ambarimiz sollallohu alayhi vasallamga ko'plab aziyatlar etkazgan, bir nechta g'azotlarda Nabiy sollallohu alayhi vasallamga qarshi urush olib borgan bo'lsa ham uni va uning uyidan boshpana topgan kishilarni avf etdilar.

Tolibjon Sharipov

MAQOLA
Boshqa maqolalar

“Odamlarni afv etadiganlar...”

16.07.2025   3097   4 min.
“Odamlarni afv etadiganlar...”

Abdurrazzoq San’oniy aytadi: Ali ibn Husayn roziyallohu anhum namoz uchun tahorat qilayotgan edi. Shu payt suv quyib turgan joriya qo‘lidan obdasta tushib ketib, uning yuziga ozgina shikast yetkazdi. Ali ibn Husayn boshini ko‘tarib, joriyaga qaradi. Joriya vaziyatni yumshatish maqsadida Qur’oni karim oyatlaridan o‘qidi: “... G‘azablarini yutadigan... (Oli Imron surasi, 134-oyat). Ali ibn Husayn roziyallohu anhum jimgina javob berdi: “G‘azabimni bosdim”.

Joriya oyatning davomini o‘qidi: ...odamlar-ni (xato va kamchiliklarini) afv etadiganlardir....

U kishi dedi: “Men seni afv etdim”.

Joriya oyatning oxirini o‘qidi: Alloh ezgulik qiluvchilarni sevar”.

Ali ibn Husayn roziyallohu anhum dedi: “Bor, sen Allox yo‘lida ozodsan”.

Abdulloh ibn Ato aytadi: “Ali ibn Husaynning bir g‘ulomi (quli) xatoga yo‘l qo‘ydi va jazoga loyiq bo‘ldi. Ali ibn Husayn qamchini oldi. So‘ng u zot bunday oyatni o‘qidi: (Ey Muhammad!) Imon keltirgan kishilarga ayting, ular Alloh kunlari (qiyomat)dan umid qilmaydigan kimsalarni kechirib yuboraversinlar! Shunda (u sabrli) kishilarni qilgan ishlari (kechirishlari) sababli mukofotlagay! (Josiya surasi, 14-oyat).

Qul esa dedi: “Men bunday emasman, men Allohning rahmatidan umidvorman va uning azobidan qo‘rqaman”.

Ali ibn Husayn roziyallohu anhum qamchini tashlab yubordi va dedi: “Sen Alloh yo‘lida ozodsan”.

Muso ibn Dovud aytadi: Ali ibn Husayn xizmatkorini ikki marta chakirdi, u javob bermadi. Uchinchi marta chaqirgach javob qildi. Ali ibn Husayn unga dedi: “Ey o‘g‘lim, ovozimni eshitmadingmi?”.

Xizmatkor: “Eshitdim”, dedi.

Ali ibn Husayn so‘radi: “Nega javob bermading?”.

Xizmatkor: “Sizning shafqatingizga ishondim”, dedi.

Abdulg‘ofir ibn Qosim aytadi: Ali ibn Husayn masjiddan chiqib ketayotgan edi. Bir odam kelib uni haqorat qildi. Shunda Alining xizmatkor va qullari unga tashlanishdi.

Ali ibn Husayn ularni to‘xtatdi va bunday dedi: “Bas qilinglar, uning holatiga qaranglar”.

So‘ngra o‘sha odamga dedi: “Bizda siz bilmagan yana ko‘p narsalar bor. Agar sizga yordam kerak bo‘lsa, ayting, yordam beraylik”. O‘sha odam xatosini anglab, uyaldi va ortiga qaytdi.

Ali ibn Husayn uni yoniga chaqirib, o‘zi kiyib turgan chakmonini yelkasiga tashladi va ming dirham pul berdirdi.

Abu Ya’qub Muzaniy deydi: Hasan ibn Hasan bilan Ali ibn Husayn o‘rtasida bir oz noxushlik bo‘lib qoldi. Hasan bir kuni masjidda Ali ibn Husaynning yoniga keldi, uni turli so‘zlar bilan haqorat qildi. Ali ibn Husayn esa unga bir og‘iz ham javob qaytarmadi.

So‘ngra Hasan chiqib ketdi. Kechasi u alining uyiga bordi va eshigini qoqdi. Ali ibn Husayn eshikni ochib chiqdi. Hasan unga:

- Ey aka, agar siz haqiqatan ham men aytganlarimdek bo‘lsangiz, Alloh meni mag‘firat qilsin. Agar men yolg‘onchi bo‘lsam, Allox sizni mag‘firat qilsin, dedi va ketdi.

Ali ibn Husayn ortidan borib, yetib oldi va uni og‘ushiga oldi. Ikkovi yig‘lab yuborishdi. Shunda Hasan:

- Qasamki, endi siz xafa bo‘ladigan biron ish qilmayman, - dedi.

Ali esa unga: - Sen ham menga aytgan so‘zla ring uchun halollikdasan,- dedi.

Ibn Abi Dunyo rivoyat qiladi: Ali ibn Husaynning xizmatkori shoshgan holda oshxonadan temir pechni olib kelayotgan edi. Kutilmaganda temir pech tushib ketdi ketdi va narigi tomondan pastga tushib kelayotgan Ali ibn Husayn o‘g‘lining boshiga tegib, jarohat yetkazdi. Oqibatda u halok bo‘ldi. Mehmonlar bilan suhbatlashib o‘tirgan Ali ibn Husayn o‘rnidan sakrab turib, xizmatkorga dedi: “Sen ozodsan. Bu ishni qasddan qilmaganingni bilaman”. So‘ngra Ali ibn Husayn mayyitni dafn etish tadorigini ko‘rdi.

Shayx Mahmud MISRIYning “Solih va solihalar hayotlaridan qissalar”
nomli asaridan Ilyosxon AHMЕDOV tarjimasi.