Sayt test holatida ishlamoqda!
17 Iyul, 2025   |   22 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:25
Quyosh
05:05
Peshin
12:34
Asr
17:39
Shom
19:58
Xufton
21:30
Bismillah
17 Iyul, 2025, 22 Muharram, 1447

Yaxshilikni kichik sanamang!

05.05.2022   1528   3 min.
Yaxshilikni kichik sanamang!

Salim ibn Jobir Hujaymiy roziyallohu anhu Rasululloh sollallohu alayhi va sallamning huzurlariga kelib dedi:

– Ey Allohning Rasuli! Menga vasiyat qiling!

Rasululloh sallollohu alayhi va sallam unga dedilar:

– Allohga taqvo qilgin! Idishingdagi suvni boshqaning idishiga bo'shatib berish, birodaringga ochiq yuz bilan gapirish kabi bo'lsada, yaxshiliklardan biror-bir ishni kichik sanama. Izoringni osiltirib yurishdan saqlan. U kibrdandir. Uni Alloh yaxshi ko'rmaydi. Agar bir kishi seni sendagi biladigan narsasi ila ayblasa, sen uni undagi biladigan narsang bilan ayblama. Uni o'z holiga qo'y. Gunohi o'ziga, ajri senga bo'ladi. Hech kimni so'kib haqoratlama!

Yaxshilikni kichik hisoblamang. Sizni qaysi amalingiz jannatga olib kirishini bilmaysiz!

Oddiygina mushuk o'tib ketishi uchun mashinangizni to'xtatib turishingiz ham yaxshilikdir. Bir qariyani qo'lidan tutib yo'ldan o'tkazib qo'yishingiz ham yaxshilikdir. Nogiron insonning nogironlik aravachasini etaklashingiz ham yaxshilikdir. Ko'chada ishlab yurgan ishchiga bir idishchada suv berishingiz ham yaxshilikdir. Bir qariyaga og'irlik qilib turgan yukini uning qo'lidan olishingiz ham yaxshilikdir. Bir er-xotinning o'rtasini yarashtirib qo'yishingiz ham yaxshilikdir. Hotiningizning ayblarini ko'rmaslikka olishingiz ham yaxshilikdir. Farzandlaringizni kechirishingiz ham yaxshilikdir. Qo'shningizga biror narsa hadya qilishingiz ham yaxshilikdir. Bir bemorning davolanishi uchun yordam berishingiz ham yaxshilikdir!

Yaxshilikning nihoyasi yo'q. Holiqqa olib boradigan yo'lning soni xaloyiqning nafasi miqdorichadir. Oldida shuncha ko'p yo'l bo'laturib undan yurmaganlar naqadar baxtsizdir!

Axloqingiz uchun insonlarni mezon qilib olmang. Menga yaxshilik qilsa men ham unga yaxshilik qilaman, demang. Agar yomonlikka yomonlik bilan javob beraversak yomonlik qachon tugaydi?!

Dunyoda bir ajib xulq bor. Uning nomi “o'zni baland tutish”dir. Hech kimga sizni o'zining axloqi darajasiga tushirishiga ruxsat bermang. Har qanday janjalga aralashavermang. Oldingizda paydo bo'lib qolgan har-bir urushga qatnashavermang. Kundalik hayotimizdagi ko'p janjallar arzimas maqsadlar uchun bo'ladi. Unda g'alaba qozonsangizda, g'olib bo'la olmaysiz. Ammo mag'lub bo'lsangiz mag'lubiyat alamini tortasiz. O'z axloqidan voz kechgan kishi bilan tenglashish uchun biz ham axloqimizdan voz kechsak undan nima farqimiz qoladi?!

Aqlli inson o'zi uchun baho deb faqatgina jannatni biladi. Jannatga olib bormaydigan har qanday muammoni qo'ying. Ana shunda natija qanday bo'lmasin, siz g'olib bo'lasiz. Banda birodarini avf qilsa, Alloh uning izzati va qudratini ziyoda qiladi!

Kunlar aylanaveradi. Oxirida baribir haq sohiblari g'olib bo'lishadi. Botil egalari mag'lub bo'lishadi. Bu narsa zamindagi Allohning qonunidir. Yusuf alayhissalomni quduqqa tashlagan qo'llar kuni kelib u kishidan egulik so'rab cho'zilgan edi!

Rasululloh sallollohu alayhi va sallamni jinni, yolg'onchi deganlar Fath kunida rahm qilishlarini so'rab “Sen oliyjanob kishining o'g'li oliyjanob kishisan!”, deyishgan edi!

Abdulqodir Polvonov

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Namozdan keyingi zikrlar qanday aytiladi?

16.07.2025   1590   2 min.
Namozdan keyingi zikrlar qanday aytiladi?

Bismillahir Rohmanir Rohiym

Savol: Namozdan keyin imom «Oyatal kursiy»ni boshidan o‘qiganda jamoat qolganini ichida davom ettiradimi yoki boshidan boshlaydimi? Zikrlarni aytishdachi?


Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Namozdan keyin oyatal kursiy va tasbehlarni aytish mustahab amal sanalib, ularni imom ham, jamoat ham o‘qishlari mandub, ya’ni go‘zal va savobli ish hisoblanadi. Shuning uchun imom boshlab berganidan keyin jamoatdagilar ham oyatal kursiyni boshidan o‘qiydilar.

Shuningdek, tasbehlarni 33 tadan aytadilar. Imom ularni ovoz chiqarib boshlab berishining sababi jamoatga aytiladigan zikrni eslatish uchundir.

Payg‘ambarimiz alayhissalom farz namozlardan keyin «Oyatal kursiy»ni o‘qishning fazilati haqida bunday deydilar: “Kim har bir farz namozidan keyin Oyatal kursiyni o‘qisa, keyingi namozgacha Alloh taoloning zimmasida bo‘ladi” (Imom Tabaroniy rivoyatlari).

Boshqa bir hadisi sharifda bunday deyiladi:

“Kim har bir farz namozning ortidan Oyatal kursiyni o‘qisa, uni jannatga kirishdan faqatgina o‘lim to‘sib turadi” (Imom Nasoiy rivoyati).

Namozdan keyin tasbehlarni aytish borasida Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilingan hadisda: Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: Kim har namozdan keyin o‘ttiz uch marta Allohga tasbeh aytsa, o‘ttiz uch marta Allohga hamd aytsa, o‘ttiz uch marta Allohu akbar, desa hammasi to‘qson to‘qqiz bo‘ladi. Yuzinchisida Laa ilaha illallohu vahdahu laa shariyka lahu lahul mulku va lahul hamdu va huva ala kulli shayin qodiyrni aytsa, uning gunohlari dengiz ko‘piklaricha bo‘lsa ham mag‘firat qilinadi”, deyilgan (Imom Muslim rivoyati).

Shunga ko‘ra imom domla Subhanalloh, Alhamdulillah, Allohu akbar deyishi o‘zi uchun hisobga o‘tadi. Jamoatdagi namozxonlar 33 tadan o‘zlari aytishlari kerak bo‘ladi. Vallohu a’lam.

 

O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.