Vatan tushunchasi juda ham keng tushuncha bo'lib, uni bir so'z bilan ifodalab bo'lmaydi. Vatan bu bizni o'z bag'riga olgan makon. Vatan u shunday bir maskanki, unda nafslar orom oladi. U bir bepoyon zaminki, unda dunyoga kelamiz, unda yashaymiz, oila quramiz, maqsad sari intilamiz va unda vafot etamiz va unga dafn qilinamiz. Dinimiz insonlarni vatanparvar bo'lib, yurtini sevishga, uni himoya qilib, obod etishga chaqiradi. Yurtini sevgan o'zini sevibdi. Mana shunday yurtini sevib ardoqlagan, uni sarhadlarini himoya qilish-la sharaf tuygan soha vakillaridan biri bu harbiylardir.
Hakimlar aytadilar: «Kishining vafodorligi uning o'z vatani uchun qayg'urishidan, birodarlarini sog'inishidan va umrining zoye ketkazgan lahzalariga o'kinib yashashidan bilinadi».
Alixon to'ra Sog'uniy esa : «Ona Vatanini sevish har bir kishining qalbida g'ayrat va shijoat uyg'otadi», deganlar. Biz mana shunday shijoatli va yurtini sevgan har bir yurtdoshimizga kirib kelayotgan vatan “Vatan himoyachilari kuni” muborak bo'lsin, deymiz.
Vatanini sevgan inson Vatan tushunchasini ham himoya qiladi. Dinimiz ta'limotiga ko'ra, vatanni himoya qilgan insonga ajr va savoblar berlishi aytilgan. Ibn Abbos roziyallohu anhudan rivoyat qilingan hadisda Payg'ambarimiz alayhissalom; «Ikki ko'z egasini do'zax otashi kuydirmas: biri bu – Allohdan qo'rqib yig'lagan, ikkinchisi – Alloh yo'lida poyloqchilik qilib uxlamagan kishini», – deb aytganlar (Termiziy rivoyati).
Yana bir hadisi sharifda Rasululloh sallolohu alayhi vasallam shunday marhamat qilganlar: «Alloh taolo roziligi yo'lida bir kun chegara hududida posbonlik qilish bir oy kechalari (nafl) ibodat qilib, kunduzlari nafl ro'za tutishdan afzaldir». Darhaqiqat vatanni himoya qilmoq uni sarhadlarini yovlardan asramoq ulug' jasorat va sharaf bo'lish bilan birga, yuksak ibodat hamdir.
Buyuk ajdodlarimizdan biri, tasuvvufda Kubroviya ta'limotining asoschisi Najmiddin Kubro mo'g'ullar bosqinidan xabar topgach, birinchilardan bo'lib Vatan himoyasiga otlandi. Mo'g'ul hukmdorlari Najmiddin Kubroning shijoati, xalq orasidagi obro'-e'tibori, himoyadagi harakatlarini ko'rib, o'z yaqinlari va safdoshlaridan istaganlari olib o'zi ixtiyor qilgan tarafga ketishni taklif qiladi.
Vatan ozodligini o'z hayotidan ustun ko'rgan Najmiddin Kubro bosqinchilarga qarshi tug' ko'tarib jangga kiradi va lashkarni olg'a boshlab borayotgan holatda shahid bo'ladi. U zot tug'ni shunchalar jon-jahdi bilan ushlagan ediki, dushman askarlari tug'ni uning qo'llarini kesgachgina olishga muvaffaq bo'ladi.
Aziz vatan posbonlari! Barchangizni yaqinlashib kelayotgan 14-Yanvar' — “Vatan himoyachilari kuni” bilan yana bir bor muborakbod etamiz!
Alloh taolo yurtimiz sarhadlarini sergaklik bilan qo'riqlayotgan, yurtdoshlarimizning tinchlik va xotirjaligi uchun tunu-kun xizmat qilayotgan siz azizlarni o'z panohida asrab, aziz diyorimiz osmonini musaffo, halqimiz hayotini bunda-da farovon aylasin.
«Yahyoxon To'ra»
jome' masjidi imom xatibi:
Nurulloxon Domla Jamalov
Xolid ibn Valid roziyallohu anhu yoshlari o‘tib, keksayib qolgan chog‘larida Mus'hafi sharifni olib, yig‘lab turib shunday der edilar: “Jihodlar bilan ovora bo‘lib seni o‘qiy olmay qoldik”.
Bu qandayin go‘zal uzr! Xo‘sh, biz o‘zimizni nima deb oqlaymiz?! Xolid ibn Valid roziyallohu anhu shundayin gap aytdilar, ammo biz nima deymiz?! Qiyomat kunida “Qur’oni karim o‘qishdan seni nima chalg‘itdi?!” – deb so‘ralsak, nima deb javob beramiz?! Toki u bizni zararimizga emas, foydamizga hujjat bo‘lishi uchun ko‘ksimizga bosib, kechayu kunduz tilovat qilib bormaymizmi?! Axir Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam: “Alloh taoloning zikrini lozim tut, Qur’oni karim tilovatida mahkam bo‘l. Chunki bu sening osmondagi ruhing, yerdagi zikringdir” [1], deganlar.
Quroni karim oyatlarini tadabbur qilmasdan, ma’nolari haqida fikr yuritmagan holda, hech qanday tushunchasiz ko‘p tilovat qilish asosiy maqsad emas. Agar inson bir necha oyatni tadabbur qilsa, tafsir kitoblariga murojaat etsa yoki tafsir darslariga qatnashsa, ma’nolarni o‘zlashtirsa va ularga amal qilsa, bu ishi o‘sha inson uchun ulkan yaxshilik, xayr-baraka bo‘ladi.
Imom G‘azzoliy hazratlari bunday deydilar: “Qur’on siz so‘rashingiz mumkin bo‘lgan va u sizning so‘rovlaringizga javob bera oladigan tirik Rasuldir. Siz unga quloq solsangiz, u sizni qondiradi”.
Qalblari iymon nuri ila qorishib ketgan zotlar uchun, albatta, Qur’onda shifo bordir. Yana Qur’oni karimda sarosima, shaytoniy vasvasalar, nafsu havoga ergashishdan saqlovchi shifo bor. Qur’on o‘qigan paytimizda bizni farishtalar qurshab oladi va ular ham bizga qo‘shilib Rahmon bo‘lgan Zotning oyatlariga quloq tutadi. Samo farishtalari tuni bilan Qur’onga qoim bo‘ladigan yer farishtalariga yaqinlashadilar. Endi ayting-chi, odamlar uxlayotgan paytda, tun qorong‘usida biz Qur’on tilovat qilyapmizmi?! Yeru osmonlar Robbi bizga quloq soladigan darajada oyatlarini tilovat qilyapmizmi?!
Alloh taoloning shifo oyatlari quyidagilardir:
«...Va mo‘min qavmlarning ko‘ngillariga shifo beradir» (Tavba surasi, 14-oyat).
«Ey odamlar! Sizga o‘z Rabbingizdan mav’iza, ko‘ksingizdagi narsaga shifo, mo‘minlarga hidoyat va rahmat keldi» (Yunus surasi, 57-oyat).
«Biz Qur’onni mo‘minlar uchun shifo va rahmat o‘laroq nozil qilurmiz...» (Isro surasi, 82-oyat).
«...U iymon keltirganlar uchun hidoyat va shifodir...» (Fussilat surasi, 44-oyat).
«...Unda (asalda) odamlar uchun shifo bordir...» (Nahl surasi, 69-oyat).
«Bemor bo‘lganimda menga shifo beradigan ham Uning O‘zi» (Shuaro surasi, 80-oyat).
Qur’oni karimni tilovat qilish, eshitish, amal qilish va har bir ishda undagi hukmlarga tayanib ish ko‘rishdan chetlashmang!
Hasson Shamsiy Poshoning
“Jannat bo‘stonidagi oilaviy oqshomlar” nomli kitobidan
G‘iyosiddin Habibulloh, Ilhom Ohund, Abdulbosit Abdulvohid tarjimasi.
[1] Imom Ahmad rivoyati.