muslim.uz
Даврий нашрларда: Икки нур шафоати
Абдуллоҳ ибн Амр розийаллоҳу анҳумодан ривоят қилинади: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам бундай марҳамат қилдилар: “Рўза ва Қуръон бандани Қиёмат куни шафоат қилади. Рўза: “Ё Раб, уни кундузлари таом ва шаҳватдан ман этдим. Мени унга шафоатчи қилгин”, дейди. Қуръон: “Мен уни кечалари уйқудан қолдирдим. Мени унга шафоатчи қилгин”, дейди. Кейин иккаласи шафоат қилади» (Имом Аҳмад ривояти).
Тийбий раҳимаҳуллоҳ бундай дейди: «Ҳадисдаги Қуръондан мурод таҳажжуд намозида ўқиладиган қироатдир. Сабаби, Исро сурасининг: “Ва Қуръанал фажри” (78-) оятидан “тонгги ўқиш”, яъни бомдод намозидаги қироат назарда тутилган. Ҳадисдаги: “Мен уни кечалари уйқудан қолдирдим” жумласи ҳам шунга далолат қилади».
Рўза ва Қуръоннинг шафоати ҳақида уламолар ихтилоф қилишган. Ибн Ҳажар раҳимаҳуллоҳ: “Рўза ва Қуръон жисм шаклига кириб, бандани шафоат қилади”, деган. Али Қори раҳимаҳуллоҳ: “Жисм шаклига кирмасдан, балки ҳолат тақозоси билан ҳам шафоат қилиши мумкин”, дейди.
Уламолар яна ҳадисдаги нозик бир нуқтага эътибор қаратишди. Аҳли сунна вал жамоа эътиқодига кўра, Қуръони карим Аллоҳ таолонинг азалий, абадий каломи бўлиб, махлуқ – яратилган эмасдир. Шу боис ҳадиси шарифда: “Ё Раб”, деб мурожаат қилмаяпти. Зеро: “Ё Раб”, деган хитоб мурожаат қилувчининг махлуқ эканига далолатдир. Бу фикрни Али Қори раҳимаҳуллоҳ “Мишкатул масобиҳ”га ёзган шарҳи “Мирқотул мафотиҳ”да баён қилган.
Ҳадисдаги хабар ғайб оламига тегишли бўлгани боис унинг таъвилига киришган ёки қандай бўлса шундайлигича қабул қилган олимлар ҳам бор. Хусусан, бу ҳақда Тийбий раҳимаҳуллоҳ бундай дейди: “Рўза ва Қуръоннинг шафоат қилишини изоҳлаш мумкин. Лекин уни шундайлигича қабул этиб, таъвилига киришмаган маъқул. Мана шу тўғри йўлдир. Сабаби, инсон ақли илоҳий оламни идрок этишдан ожиз”.
Уламолар ушбу ҳадиснинг шарҳида: “Рўза шафоати банданинг гуноҳлари кечирилиши, Қуръон шафоати эса даражасининг кўтарилишидир”, дейишган. Баъзи олимлар эса: “Икки шафоат ва уларнинг қабул этилиши Парвардигорнинг ғазаби сўниши, бандани раҳматига олиб, даражасини кўтариши ва Ўзининг ҳузурида муқарраблардан қилишидан башоратдир”, дейишади. Ушбу ривоятни Имом Байҳақий раҳимаҳуллоҳ “Шуъабул имон” китобида келтирган.
“Мирқот” асосида Зангиота тумани
“Мўмин ҳожи ота” жоме масжиди
имом ноиби Абдуллоҳ ҒОФУРОВ
тайёрлади.
Поль Погба: «Рўза тутиш футбол ўйнашимга салбий таъсир қилмайди»
«Манчестер Юнайтед» яримҳимоячиси Поль Погба мусулмонлар учун Рамазон ойида фарз амал ҳисобланган рўза тутиш ҳақида гапириб, бу унинг ўйинларига ҳеч қандай салбий таъсир қилмаслиги ҳақида айтиб ўтди. Бу ҳақда tribuna.uz манбаси хабар берди.
Унинг таъкидлашича: «Узоқ йиллардан буён рўза тутиб келаётганим боис, машғулот ва ўйинлар пайтида ҳам бу менга салбий таъсир қилмайди. Қолаверса, бизда профессионал диетолог ҳам бор, у Рамазон ойи давомида кўпроқ нималар истеъмол қилиш зарурлигини тавсия қилиб келади. Айтайлик, машғулот ва майдонда етарлича кучга эга бўлиш учун кўпроқ оқсиллар ёки яна қандайдир маҳсулотлар истеъмол қилишимни назорат қилади. Яна бир жиҳати Манчестерда эканлигим ҳам омадим. Рамазон ойида бу ерда бошқа мамлакатлардек иссиқ эмас, ёмғир кўп ёғади. Шу боис рўза тутиш менга оғирлиқ қилаётгани йўқ», дейди франциялик яримҳимоячи клуб расмий сайтига.
Англия Премьер-лигаси 33-тури доирасида «Лидс»га қарши учрашув Погбанинг «МЮ»даги 200-ўйинига айланади.
«Лидс»га қарши баҳс менинг «Юнайтед»даги 200-ўйиним бўлади? Қойил, буни билмасдим. Бу жамоада 200 ўйинлик маррани забт этиш катта фахр. «МЮ» ва «Лидс» ўртасидаги тарихий қарама-қаршилик ҳақида жуда яхши хабардорман. Уларга қарши ўйинда майдонга тушишни интизорлик билан кутаяпмиз», - дейди Погба клуб расмий сайтига берган интервьюсида.
Маълумот учун, АПЛ 33-тури доирасидаги «Лидс» - «МЮ» учрашуви бугун, якшанба куни соат 18:00да бошланди.
islom.uz
Ойлар султони — Рамазон: Рўзадор тиш пастаси ишлатиши мумкинми? Эмизикли боласи бор аёллар қандай рўза тутади?
«Дарё» интернет-нашри ва Ўзбекистон мусулмонлари идорасининг «Muslim.uz» портали ўзаро ҳамкорликда муборак ойга бағишланган «Ойлар султони — Рамазон» лойиҳасини тақдим этади.
Лойиҳа доирасида таниқли уламолар ва диний соҳа ходимлари моҳи Рамазон фазилати тўғрисидаги ояти карималар, ҳадиси шарифлар шарҳи ҳамда рўза тутиш билан боғлиқ саволларга жавоб беради.
Навбатдаги суҳбат Ўзбекистон мусулмонлари идораси Фатво бўлими бош мутахассиси Абдуллатиф Турсунов билан уюштирилди.
Рўзадор одам тишини тиш пастаси билан ювса бўладими?
Рўзадор киши тишларини тозалашда тиш пасталаридан фойдаланиши макруҳ саналади. Агар пастадан ҳосил бўлган кўпикларни ютиб юборса, рўзаси очилади. Чунки паста билан тиш тозалаш бирор нарсани татиб кўришга ўхшайди.
Фиқҳий китобларда шундай дейилган: «Рўзадор бирор нарсани татиб кўрса, рўзани очувчи сурат ва моҳият топилмагани учун рўза очилмайди. Лекин бундай қилиш макруҳ ҳисобланади. Чунки бунда рўзани бузувчи омилга яқин келтириш бор» («Ҳидоя» китоби).
Шунга кўра кўпчилик замонамиз уламолари рўзадор ҳолда тиш пастасидан фойдаланмасликни, балки уни саҳарликдан аввал ёки ифтордан кейинга қолдиришни тавсия этади. Зеро, ибодат масаласида эҳтиётини олиш авло саналади.
Қолаверса, Рамазон ойининг кундузлари тишларни тоза сақлаш учун мисвоқдан фойдаланиш ҳам мумкин. Чунки мисвоқ ишлатиш билан рўза очилмайди. Бунга Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг рўзадор ҳолларида ундан кўп марта фойдаланганлари далил бўлади.
Омир ибн Рабийъа розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Мен Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг рўзадор ҳолларида мисвоқ қилаётганларини санаб саноғига, ҳисоблаб адоғига ета олмайдиган даражада кўп кўрганман» (Имом Аҳмад ривоят қилган). Бунда, милклар қонаса ёки оғизга сув тўпланса, ютиб юбормаслик шарт қилинади.
Рўзадор сахарликда истеъмол қилган озуқаси оғиз ёпилгандан сўнг кекирганда томоқ йўли орқали оғзига қайтиб чиқса ва уни қайта юца, рўзаси бузиладими?
Рўзадор қасддан қайт қилмаса рўзаси очилмайди. Агар қасддан, ўзини-ўзи қайт қилдирса рўза очилади. Бунга Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган қуйидаги ҳадис далилдир: «Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: ‘Ким рўзадор бўлсаю, унга қайт ғолиб келса, қазо қилиш вожиб эмас. Агар ўз ихтиёри билан қайт қилган бўлса, қазо туцин’, деганлар» (Имом Термизий ривояти).
Агар қайт рўзадорнинг ихтиёрисиз ўзи ютилиб кетсаю, қайтнинг миқдори оғиз тўладигандан оз бўлса рўза бузилмайди. Агар қайтнинг миқдори оғиз тўладиган даражада кўп бўлса ва ўзи беҳосдан ютилиб кетса, рўза бузилади ва қазо вожиб бўлади. Валлоҳу аълам.
Рамазон ойида рўза тутишни ният қилгандим, аммо эмизикли болам бор. Бундай ҳолда рўза туцам бўладими?
Ҳомиладор ёки эмизикли аёл рўза тутганда болага ёки ўзининг саломатлигига зарар етишидан қўрқса, рўза тутмайди ва кейинчалик рўзанинг қазосини тутиб беради. Буни улар тажриба орқали билишлари ёки тажрибали, билимдон мусулмон (дин-диёнатли) тиббиёт ходими хабар бериши орқали аниқлаб олишлари мумкин бўлади. Имкон топганда қолдирилган кунларни ҳар бир кунига бир кундан қазосини тутиб беришлари вожиб бўлади.
Шуни ҳам таъкидлаб ўтиш керакки, ҳомиладор ва эмизикли аёллар рўза тутмаганлари учун фидя бермайди. Чунки улар келажакда рўзанинг қазосини тутишга қодир ҳисобланади.
Агар ҳомиладор ва эмизикли аёллар боласи ёки жонига зарар етмайдиган бўлса, рўза тутишлари шарт — юқоридаги рухсатлар уларга тегишли ҳисобланмайди. Айниқса болалари таом ейишга ўрганган эмизикли аёллар бу борада тақво билан иш тутишлари лозим бўлади. Валлоҳу аълам.
Маълумот учун: Сизда шаръий масалаларда саволлар бўлса, Ўзбекистон мусулмонлари идорасининг Telegram’даги @diniysavollar каналига, «savollar.muslim.uz» сайтига ёки фатво бўлимининг 78-150-33-44 рақамли колл-марказига мурожаат қилишингиз мумкин.
Америка компанияси Ўзбекистон ҳақида фильм суратга олмоқда
“Mystery Box” компаниясининг 6 нафар маҳоратли режиссор, оператор каби ходимларидан таркиб топган ижодий гуруҳ Ўзбекистон сайёҳлик салоҳиятини тасвирга олиб, уни АҚШ бўйлаб кенг тарғиб қилади.
Тасвирга олиш жараёнлари Пойтахтимизда жойлашган Тошкент телеминораси, "Жасорат" монументи, Амир Темур хиёбони, Ҳазрати Имом мажмуаси каби диққатга сазовор обектларидан бошланиб, Чорсу бозорида ҳам олиб борилди.
Шунингдек, ижодий жамоа Қашқадарё вилоятининг Китоб ва Шаҳрисабз туманларидаги диққатга сазовор манзиллари, жумладан, қадимий Ипак йўлининг муҳим йўналишларидан саналган Тахтиқорача довони ва Шаҳрисабзнинг тарихий маркази каби турли туризм обектларида тасвирга олиш ишлари олиб борилди.
Саҳналаштирувчи режессёр Уильям Геррит Кампенҳоут бошчилигидаги “Mystery Box” компанияси вакиллари Самарқанд вилоятидаги Амир Темур мақбараси, Регистон майдони, Бибихоним масжиди, Улуғбек расадхонаси каби манзилларда ҳам бўлишди. Шунингдек, Навоий вилоятидаги, «Чашма» мажмуаси, Нурота табиати ва антик-археологик ёдгорлик – Нур қалъаси тасвирга олинди.
Эндиликда тасвирга олиш жараёнлари Хива ва Бухоро вилоятларининг қадимий масканларида давом эттириш режа қилинган, хабар бермоқда uzbektourism.uz.
Маълумот ўрнида: Американинг “Mystery Box” – Утаҳ (АҚШ)да жойлашган бўлиб, турли фильм, жумладан, ҳужжатли фильм, телевизион саҳна, реклама, мусиқий клип, сюжетли видео, веб-сайтлар яратиш каби кўплаб видео хизматлар кўрсатишга ихтисослашган компания. Жумладан, UltraHD + ҳамда 8К форматларида ҳам сифатли контент ишлаб чиқаради. Компания ҳозирда «“Mystery Box” Sony, Dell, Vizio, nVidia, Samsung, SES ва Harmonic каби йирик компаниялар билан муваффақиятли ҳамкорлик алоқаларини йўлга қўйган.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати
Рамазон - Қуръон ойи: Мулк сураси фазилатлари
Таборак (Мулк) сурасида ер, осмон ва бошқа мавжудотларни яратишдаги ҳикматлар, Аллоҳнинг қудрати, бу дунёда имонсиз ўтганларнинг охиратдаги афсус-надоматлари, ризқ-рўз талаб қилиш, табиий офатлар – ер ютиши, осмондан бало ёғилиши хавфи, ҳидоят, залолат каби масалалар баён этилган.
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Қуръонда ўттиз оятдан иборат бир сура бор. Ким уни ўқиса, гуноҳлари кечирилгунича шафоат қилади. У Таборак сурасидир”, деганлар (Имом Абу Довуд, Имом Термизий, Имом Насоий ривояти).
Таборак сураси “шафоатчи” номи билан машҳур. Шу сабаб бўлса керак, кўп мусулмон диёрларида, хусусан бизнинг юртда маййит дафн этилгандан кейин Таборак сураси ўқилади.
Саҳобалар бу сурани “қутқарувчи” деб аташган. Зеро, Таборак сураси бандани шафоат қилиши ҳақида ривоятлар келган.
Анас розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадиси шарифда: “Қуръондаги ўттиз оятдан иборат сура соҳибини жаннатга киритгунча тортишади. Бу Таборак сурасидир”, дейилган (Имом Табароний ривояти).
Анас ибн Нуфайлдан ривоят қилинишича, қиёмат куни бир банда тирилтирилади. У биронта ҳам гуноҳни қолдирмай ҳаммасини қилганди. Бироқ Аллоҳни ягона деб билар, Қуръоннинг фақат битта сурасини ўқирди. Уни дўзахга киритиш буюрилади. Шунда ўша кишининг ичидан бир нарса учқундек отилиб чиқиб: “Ё Аллоҳ! Мен Пайғамбаринг алайҳиссаломга нозил қилганинг (Қуръондан) бир сураман. Мана бу банданг мени ўқирди”, дейди. Ўша сура бандани жаннатга киритгунича шафоат қилади. Таборак сураси (Аллоҳнинг изни билан бандани азобдан) қутқаради (Имом Дайламий ривояти).
Севикли Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Мен (Таборак сураси) умматимдан ҳар бир мўмин банда қалбида бўлишини хоҳлардим”, деганлар (Имом Ҳоким ривояти).