www.muslimuz

www.muslimuz

Татаристон Республикаси мусулмонлари диний идораси раиси Рустам Валиуллин, таълим бўйича Тожикистон муфтийси муовини, Россия ислом институти ректори Рафиқ Муҳаметшин иштирокида мусулмон диний таълим муассасалари директорларининг учрашуви бўлиб ўтди.

Учрашув давомида касб-ҳунар таълими стандартларини жорий этиш масалалари кўриб чиқилди ва республика мадрасасида ўтказилган методик кунларнинг натижалари умумлаштирилди.

Азон интернет нашрининг маълум қилишича, Татаристон Республикасининг муфтийси Рустам Валиуллин Татаристон Республикаси Думасига бўйсунувчи таълим муассасаларининг раҳбарларини виждонан амалга оширган ишларига ташаккур билдирди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Европанинг ўнта мамлакатида бошқа дин вакилларининг Ислом дини ҳақида маълумот олишлари учун мусулмон ёшлари томонидан акция ташкил этилди. Унга кўра ёшлар кўчада дуч келган йўловчига атиргул ва Ислом ҳақида маълумот берувчи флаерлар совға қилишади.

Ушбу тадбир Миллий исломий жамият томонидан Германия, Нидерландия, Австрия, Белгия, Франция, Дания, Норвегия, Швеция, Италия ва Швейцария сингари мамлакатларда ўтказилмоқда.

Маълумотга кўра, бу тадбир ҳар йили ўтказиладиган "Салом, мен мусулмонман" шиори остидаги олтинчи тадбир экани айтилган.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

19 апрель куни Электрон оммавий ахборот воситалари миллий ассоциацияси раҳбари Фирдавс Абдухолиқов Катта Лангар Қуръонининг факсимиле нусхасини Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Усмонхон Алимов ҳазратларига тақдим этди.

Муфтий ҳазратлари Қуръони каримнинг ушбу нусхаси жуда ҳам табаррук экани, уни Ўзбекистон мусулмонлари идорасининг музей-кутубхонасига жойлаштирилишини билдирдилар. Шунингдек, муҳтарам Президентимиз томонидан Ислом дини қадриятларини асраб-авайлашга қаратилган ташаббусларига мос равишда миллий ассоциацияси раҳбари Фирдавс Абдухолиқов томонидан масжид-мадрасалардаги қадимий битикларни тадқиқ этиш ва халқимизга етказишда жуда катта ишлар қилинганини алоҳида қайд этдилар. Мана шундай ишларни амалга оширишда яқиндан ҳамкорлик қилишга Диний идора ва уламолар доим тайёр эканини муфтий ҳазратлари изҳор қилдилар.

Миллий ассоциацияси раҳбари Фирдавс Абдухолиқов улуғ мутафаккирларимиз ёзган, айни вақтда хориж мамлакатларида сақланаётган қадимий қўлёзма асарларнинг факсимиле нусхаларини юртимизга олиб келиш ва халқимизни баҳраманд этиш борасида саъй-ҳаракатлар олиб борилаётганини айтди. Катта Лангар Қуръонининг мазкур факсимиле нусхаси ушбу йўналишда бошланган ишларнинг илк натижаси эканини айтиб ўтди.

Ислом динининг асосий манбаси ҳисобланган Қуръони каримнинг энг қадимий нусхалари халқимизнинг бебаҳо мероси сифатида қадрланади. Юртимиздаги ана шундай маънавий мерослардан бири бўлган VIII асрга оид Катта Лангар Қуръонининг 13 та саҳифаси Ўзбекистон мусулмонлари идораси музей-кутубхонасида сақланмоқда. Эндиликда унинг ёнида қолган саҳифаларнинг факсимиле нусхаси ҳам ўрин оладиган бўлди.

 

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Ўрта асрларда жаҳондаги 7 шаҳарга диний марказ сифатида шуҳрат қозонганликлари учун “Шариф” унвони берилган.
Улар билан танишинг!
 
МАККА (араб. Уммул-Қуро, Уммул-Мадоин — шаҳарлар онаси) — Саудия Арабистонининг ғарбий қисмидаги шаҳар, Қизил денгиздан 70 км. узоқликда жойлашган. Ҳижоз вилоятининг маъмурий маркази. Макка қадимий шаҳар, асос солинган

photo5316669265178373191.jpg

йили номаълум.
 
Дастлаб Замзам булоғи атрофида аҳоли турар жойлари пайдо бўлган. Макка илк бор Птолемей асарларида Макораба деб қайд этилган.
 
Мил. авв. 2-1 минг йилликларда Макка араб қабилалари учун муқаддас жой ҳисобланган. Ислом пайдо бўлишидан аввал Шарқ билан Ўрта денгиз бўйи давлатлари ўртасидаги савдода муҳим ўрин тутган. МаккадагиАл-Масжид ал-ҳаром ва Байтуллоҳ ал-ҳаром-Каъба мусулмонлар учун муқаддас зиёратгоҳ. Макка аҳолиси, асосан, ҳажга келганларга хизмат кўрсатиш, ибодат қилувчилар учун диний буюмлар (махсус кийимлар, яъни эҳром, тасбеҳ, атирлар, Замзам суви учун идишлар) тайёрлаш билан шуғулланади. 
 
МАДИНА (араб, номи — Мадинат Расулиллоҳ ёки Мадинат ун-Наби пайғамбар шаҳри) — Саудия Арабистонидаги шаҳар, мамлакатнинг ғарбий қисмида, Ҳижоз вилоятида, Қизил денгиздан 250 км. Шарқдаги воҳада жойлашган. Шаҳарга асос солинган вақт маълумэмас.
 
photo5318940551258679964.jpgШаҳар Мадинаи-Мунаввара — Нурафшон шаҳар, ал-Ислом, Қалб ал-Ислом, Дор ал-Ислом, Дор ас-Сунна каби 95 дан ортиқ ном билан улуғланади. 
 
Қадимда Ясриб (Ятриб) деб аталган. Птолемей ўз “География”сида бу шаҳарни “Ятриппа”, византиялик Стефан эса “Ятриппа полис” деб берган. 
 
Ясриб номи билан у Қуръони каримда ҳам қайд қилинади. Асрлар давомида Мадина ўз аҳамиятини сақлаб келмоқда. Қуръони каримнинг энг катта суралари (Бақара, Оли-Имрон, Нисо, Моида ва б.) Мадинада нозил бўлган. 
 
 
 
МОЗОРИ ШАРИФ — Афғонистоннинг шимолийқисмидаги шаҳар. Балх вилоятининг маъмурий маркази. Балх воҳасида. Ўрта асрда Мозори Шариф ўрнида кичик Хайр қишлоғи (кейинчалик Хўжа-Хайрон) бўлган.photo5316669265178373192.jpg
 
Нақлга кўра, бу ерга ҳазрат Али дафн этилган. 1481-82 йилларда у ерга мақбара (форс, мозори шариф — муқаддас мозор; шаҳар номи шундан) қурилгач, зиёратгоҳга айланган. 
 
Мозори Шариф Бақтрия иқтисодий географик марказининг йирик ҳунармандчилик, савдо-саноат шаҳри ва транспорт йўллари пункти. Ҳунармандчиликда шойи ва ип-газлама, дўппи, уй-рўзғор буюмлари тайёрланади. 
 
Шаҳарда қоракўл тери, жун, дон, мева, ёнғоқ ва кўнчарим билан савдо қилинади. Мозори Шарифдан жануби Ғарбда йирик олтингугурт кони бор. 
 
 
БАҒДОД — Ироқнинг пойтахти (1921). Бағдод муҳофазасининг маъмурий маркази. 
photo5318940551258679965.jpgДажла дарёсининг ҳар икки соҳилида, Марказий ва Жанубий Осиё ҳамда Ўрта денгиз мамлакатларини бирлаштириб турувчи йўллар чорраҳасида жойлашган. Мамлакатнинг энг катта шаҳри. Бағдодда араблар (аксарият), курд, арман,турк, яҳудий ва форслар яшайди. 
 
Бағдодни 762 й. халифа Мансур (754 — 775) Мадинат ас-Салом (Тинчлик шаҳри) номи билан бино қилиб, Аббосийлар халифалиги пойтахтига айлантирган. 
 
Бағдод этимологияси тўғрисида бир неча ривоятлар бўлиб, шулардан энг кўп тарқалгани: Боғи Дод (Доднинг боғи) ва Бут (санам) туҳфаси. 9 асрда Бағдод ҳунармандчилик, савдо ва ўрта аср Шарқ маданиятининг маркази бўлган. 
 
 
ҚУДДУС, Иерусалим (араб. Ал-Қудс, қад. Яҳудий тилида Иерушалаим) — Фаластиндаги шаҳар, Ўлик денгизнинг ғарбидаги чала чўлли ясси тоғликда жойлашган. 
 
Транспорт йўллари чорраҳаси. Саноат, савдо-транспорт ва маданият маркази. photo5318940551258679966.jpg
 
Тўқимачилик, кўн-пойабзал, металлсозлик, фармацевтика, полиграфия, радиотехника саноати корхоналари мавжуд. Олмосга ишлов берилади. 
 
Ҳунармандчилик ривожланган. Қуддус — мусулмон, яҳудий ва христианларда “муқаддас шаҳар” ҳисобланади.
 
 
ДАМАШҚ (араб.— Димишқ; тарихий номлари — Шом, Дамаскус) — СурияАраб Республикасининг пойтахт шаҳри. 
 
photo5318940551258679967.jpgДамашқ муҳофазасининг маъмурий маркази. Барада дарёси водийсида, 690 м баландликда жойлашган. 
 
Қадимда Миср, Фаластин, Ироқ, Арабистон ярим оролига карвон йўллари Дамашқ орқали ўтган. Дамашқнинг беш минг йилдан ортиқ тарихи бор. 
 
Қадимда у Тимаски, Темасги, Димаска, Каранаски деб ҳам юритилган. 
 
Ўрта аср тарихчилари уни “Дунё жаннати”, “Шар жаннати” деб аташган.
 
 
 
БУХОРОЙИ ШАРИФ (Шарофатли Бухоро) — қад. Бухоронинг кенг тарқалган номларидан бири.
 
Бухоро қадимдан турли номлар билан аталиб келинган. photo5316669265178373193.jpg
 
Айниқса,Араб халифалиги ва сомонийлар даврида шаҳар юксалган. Бухоронинг номларидан “Фохира” (“Фахрли шаҳар”) атамаси Наршахийнинт таърифи бўйича ислом динининг барқарорлиги йўлида қон тўккан шаҳидлар шарафига нисбат қилиб берилган. 
 
Шаҳар исломни тарғиб қилиш ва қарор топтириш йўлида ҳам муҳим роль ўйнаган. Бухородан исломият ва ҳадис илмларининг йирик тарғиботчилари ва таснифчилари (Имом Бухорий ва б.) етишиб чиқди. Бухоронинг ислом дини, мусулмон ахлоқи, маданияти ва ҳуқуқшунослигининг Шарқдаги кучли марказларидан бирига айланиши туфайли унга 9 аср бошларидаёқ “Қуббат ул-ислом” — “Ислом динининг гумбази” деган сифат ҳам берилади. 
 

 

 
 
 
 
 
 
 
манба: Нозима Баҳромова, ЎзА

Шуни алоҳида таъкидлаш жоизки, юртимиз қорилари қарийб барча халқаро Қуръон мусобақаларида фаол қатнашиб келмоқдалар.

2019 йилнинг 15-20 апрель кунлари Куала-Лумпур шаҳрида ўтказилган 61-халқаро қорилар мусобақасида юртимиздан икки нафар қорилари иштирок этди.

16 апрель куни Имом Бухорий номидаги Тошкент ислом институти талабаси М.Сайдалиева, 17 апрель куни эса “Саййид Муҳйиддин махдум” ЎМИБЮ талабаси У.Исаков мусобақада ўз маҳоратларини намойиш этдилар. Мусобақа ташкилий қўмитасининг берган маълумотига кўра, бугун Куала-Лумпур шаҳрида ўтказилаётган мусобақа иштирокчиларга дипломларни топшириш маросими бўлиб ўтади.

Мусобақа натижалари бугун Тошкент вақти билан соат 17:00 да эълон қилиниши маълум бўлди. Аллоҳдан иштирокчиларимизга зафарлар тилаб, уларнинг ҳаққига дуода бўлишингизни сўраб қоламиз.

Эслатиб ўтамиз, мазкур халқаро мусобақада 71 давлатдан жами 107 та қори ва қориялар иштирок этди.

Яна бир ҳамюртимиз ТИИ Таҳфизул Қуръон кафедраси ўқитувчиси Зафар қори Маҳмудов 10-18 апрель кунлари Ал-Қувайт шаҳрида бўлиб ўтадиган 10-халқаро Қуръон мусобақасининг тиловат йўналиши бўйича иштирок этди. Зафар қори Маҳмудов 160 та қори иштирок этган Қуръон мусобақасида фахрли ўнталикдан ўрин олишга муваффақ бўлди.

Шунингдек, ўзбек қорилари Эрон Ислом республикасида бўлиб ўтган халқаро Қуръон мусобақасида ҳам фаол қатнашганлар. Мусобақаларда қатнашаётган барча қориларимизга Аллоҳдан илмларини янада зиёда қилишини сўраб қоламиз.

 

Манба: Islom.uz 

Мақолалар

Top