28 Декабр, 2025, 8 Ражаб, 1447
28 Декабр, 2025, 8 Ражаб, 1447
Тоғрайҳон тоғ ёнбағирлари, ўтлоқлар ва ўрмонларда ўсади. Бир юз элликка яқин тури бор. Уни тоғ қора райҳони, ўрмон ялпизи, себинак ҳам дейишади. Хушбўй, манзарали гул сифатида ҳам экилади. Табобатда унинг шохчалари, япроғи, уруғи ишлатилади. Таркибида эфир мойи, геранил ацетат, аскорбин кислота, тимол, карвакрал, ошловчи моддалар, уруғида ўттиз фоизгача мой бор. Тоғрайҳоннинг барги, гули, шохчалари пазандаликда, жумладан, бодринг, қўзиқорин, помидор тузлаб ёпишда қўлланилади. Қуритиб майдаланган тоғрайҳон ўсимлиги қуруқ меваларга, гуручга, кийимларга сепиб қўйилса, зараркунандалар келмайди.
Тоғрайҳон дамламаси иштаҳани очади, овқат ҳазмини яхшилайди. Юқори нафас йўллари шамоллаганида, асаб касалликларида яхши даводир. Ўсимликнинг дамлама ва қайнатмаси турли яраларни тузатишда ишлатилади. Рахит касалига учраган болаларни чўмилтиришда, ўткир ва сурункали меъдаичак касаллигида, ярали қуланж, ўткир ва сурункали йўтал, ўт пуфаги тош хасталигида, сафро ҳайдовчи сифатида, қорин дам бўлганида фойда беради. Томоқ оғриғида дамламаси ажойиб доридир.
Тоғрайҳондан қон босими ошганида пайсатирувчи, паришонхотирлик, буйрак ва жигар, нафас йўли, ўпка касаликларини даволаш воситалари тайёрланади. Тоғрайҳон дамламаси жиғилдон қайнаши, ҳиқичоқ, кўнгил айнашини тўхтатади.
Ўттиз грамм тоғрайҳонни бир литр қайнаган сувга солиб, икки соат дамлаб қўйинг. Сўнг эллик грам асал қўшиб, яхшилаб аралаштиринг. Ҳар куни овқатдан кейин чорак, ярим стакондан ичиб турсангиз, бу моддалар алманишувини яхшилайди, қон ҳосил бўлишига ижобий таъсир қилади.
Дамлама тайёрлашнинг яна бир усули: икки ош қошиқ майдаланган тоғрайҳонни икки пиёла қайноқ сувга солиб, оғзи берк идишда ярим соат дамланади. Сўнг докадан ўтказилади. Икки-уч ош қошиқда кунига уч-тўрт марта овқатдан ўн беш дақиқа олдин ичилади.
Чўмилтиришда: уч юз грамм тоғрайҳон уч литр сувга солинади. Паст оловда ярим соатча қайнатилади. Докадан ўтказилиб, катта идишдаги сувга солинади.
Ҳомиладор аёлларга, меъдаси ё ўн икки бармоқ ичагида яраси бор ҳамда қон босими паст кишиларга тоғрайҳон муолажалари тавсия қилинмайди.
Мирзамир МИРЗАШАРИПОВ
тайёрлади
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Банда бирор касалликдан азоб чекаётганда, шифо сабабларини излаши шартдир. Бу борада шифокорга мурожаат этиш, дори-дармонларни қабул қилиш, сабрли бўлиш, шунингдек, касалликнинг олдини олиш талаб этилади.
Ривоят қилинишича, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Абу Қатода розияллоҳу анҳунинг ҳаққига бундай дуо қилганлар: “Аллоҳим, унинг юзини янада гўзал қилгин, сочлари ва танасини қувватли қилгин”. Қатода розияллоҳу анҳу 75 ёшида вафот этганида ўн беш ёшли йигитга ўхшарди.
Бир куни Имом Қосим Кушайрий раҳимаҳуллоҳнинг ўғли касал бўлиб қолди. Ота фарзандининг касаллигидан қаттиқ ғамга ботди. Кунларнинг бирида тушида Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламни кўради ва ўғлига шифо тилаб дуо сўрайди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам унга: “Ўғлингга шифо оятларини ўқи”, дейдилар. Қосим Қушайрий раҳматуллоҳи алайҳи уларни ўқийди ва ўғли тузалиб кетади.
Шифо оятларига қуйидагилар киради:
وَيَشْفِ صُدُورَ قَوْمٍ مُؤْمِنِينَ
“(Аллоҳ) мўминлар қавми қалбларига шифо беради” (Тавба сураси, 14-оят).
يَا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءَتْكُمْ مَوْعِظَةٌ مِنْ رَبِّكُمْ وَشِفَاءٌ لِمَا فِي الصُّدُورِ وَهُدًى وَرَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنِينَ
“Эй, одамлар! Сизларга Роббингиздан ваъз (насиҳат), диллардаги нарса (ширк ва бошқа иллатлар)га шифо ва мўминларга ҳидоят ва раҳмат келди” (Юнус сураси, 57-оят).
يَخْرُجُ مِنْ بُطُونِهَا شَرَابٌ مُخْتَلِفٌ أَلْوَانُهُ فِيهِ شِفَاءٌ لِلنَّاسِ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآَيَةً لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ
“Уларнинг (асалариларнинг) қоринларидан одамлар учун шифо бўлган турли рангдаги шарбат (асал) чиқур. Албатта, бунда фикр юритадиган қавм учун аломат бордир” (Наҳл сураси, 69-оят).
وَنُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآَنِ مَا هُوَ شِفَاءٌ وَرَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنِينَ
“(Биз) Қуръондан мўминлар учун шифо ва раҳмат бўлган (оят)ларни нозил қилурмиз” (Исро сураси, 82-оят).
وَإِذَا مَرِضْتُ فَهُوَ يَشْفِينِ
“Касал бўлганимда, Унинг Ўзи менга шифо берур” (Шуаро сураси, 80-оят).
قُلْ هُوَ لِلَّذِينَ آَمَنُوا هُدًى وَشِفَاءٌ
Айтинг: “(Ушбу Қуръон) иймон келтирган зотлар учун ҳидоят ва (дилдаги маънавий иллат учун) шифодир” (Фуссилат сураси, 44-оят).
Даврон НУРМУҲАММАД
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа 