وَإِن كُنتُمۡ فِي رَيۡبٖ مِّمَّا نَزَّلۡنَا عَلَىٰ عَبۡدِنَا فَأۡتُواْ بِسُورَةٖ مِّن مِّثۡلِهِۦ وَٱدۡعُواْ شُهَدَآءَكُم مِّن دُونِ ٱللَّهِ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ٢٣
O‘sha paytda arablar nihoyatda so‘zga usta, shoirtabiat, zukko va balog‘at bilan so‘zlovchi bo‘lishgan. Shu bois Muhammad alayhissalom Makka mushriklariga Qur’on oyatlarini tilovat qilganlarida ular "Muhammad ham bir shoir-da, bularni o‘zi yozgan bo‘lsa kerak" deya uning ilohiy vahiy ekaniga ishonishmagan. Shuning uchun Parvardigor aytyaptiki, Qur’oni karimning Alloh taolo tarafidan tushirilganiga shak-shubha qilsangiz, uning barobarida emas, balki kichik bir surasiga o‘xshash narsani keltiringlar-chi! Agar bandamiz va elchimiz Muhammadga (alayhissalom) tushirgan Kitob, ya’ni Qur’oni karim xususida shubha-gumonlarga borib, uni Payg‘ambarning o‘zi yozgan deb o‘ylayotgan bo‘lsangizlar, o‘zlaringiz ham uning birgina surasiga o‘xshagan narsani yozinglar-chi! Yoki rostgo‘ylik da’vosida bo‘lsangiz va Allohdan boshqa guvohlaringiz bo‘lsa, ularni ham guvohlikka chaqiringlar-chi!
فَإِن لَّمۡ تَفۡعَلُواْ وَلَن تَفۡعَلُواْ فَٱتَّقُواْ ٱلنَّارَ ٱلَّتِي وَقُودُهَا ٱلنَّاسُ وَٱلۡحِجَارَةُۖ أُعِدَّتۡ لِلۡكَٰفِرِينَ٢٤
Agar Qur’on suralariga o‘xshash bir sura keltira olmasangizlar (keltira olmaysizlar ham!), aniq bilingki, bu Allohning Kitobidir. Allohning azobidan najot topish uchun Unga shakkoklik qilmanglar. Aks holda Allohga va Uning Kitobiga kufr keltirgan kimsalar uchun hozirlab qo‘yilgan, yoqilg‘isi odamlar va toshlardan bo‘lgan do‘zax azobiga giriftor bo‘lasizlar. Qur’oni karim oyatlari ilohiy kalom bo‘lgani uchun unda insonlar har qancha tirishsa ham uddalay olmaydigan fikrlar musaffoligini, oyatlar musiqaviy ohangini, Qur’on tili fasohatli, ma’noga boy, tashbehlarga to‘laligini, undagi nutq ta’sirchanligini ko‘ramiz. Bunday fasohatli so‘z tizimi arab olamida Islomgacha ham, Islomdan keyin ham bo‘lmagan edi. Qur’on fasohati, uning inson aqli va tafakkurini ojiz qoldirishi, Allohning kalomidagi juda ko‘p fikr va kashfiyotlarning hozirgi asrimizga kelib ilm-fan kishilari tomonidan kashf etilishi ham u maxluq so‘zi emasligini ko‘rsatmoqda. Shuning uchun Qur’oni karimdagi birorta so‘zning o‘rnini almashtirish yoki boshqasini qo‘yish mumkin emas. Go‘yo har bir so‘z millionlarcha kalom ichidan har tomonlama o‘ylanib, taroziga solinib tanlab olinganday. Payg‘ambarimiz Muhammad alayhissalomdan Qur’on mazmuni haqida so‘rashganida bunday deganlar: "Unda (Qur’onda) sizdan oldin bo‘lgan narsalarning axbori va sizdan keyingi narsalarning xabari va o‘rtalaringizdagi narsalarning hukmi bor. U ajratuvchidir, hazl emasdir. Kim bir jabbordan qo‘rqib, uni tark qilsa, Alloh uni sindiradi. Kim Undan boshqadan hidoyat izlasa, Alloh uni zalolatga ketkazadi. U – Allohning metin arqonidir. U – hikmatli zikrdir. U – sirotul mustaqiymdir. U – uning ila havoi nafslar toymaydigan, U – uning ila tillar tutilmaydigan, U – ulamolar Undan to‘ymaydigan, U – ko‘p tarqalish bilan eskirmaydigan va ajoyibotlari tugamaydigan ilohiy kalomdir".
Ajdodlarimizning muqaddas xotirasini yod etib, ezgu ishlarini davom ettirish, safimizda yurgan keksalarni e’zozlash – odamiylikning oliy mezoni va xalqimizga xos azaliy qadriyat ekanligining dalolatidir.
9-may – Xotira va qadrlash kuni munosabati bilan muftiy Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlarining tashabbuslari doirasida O‘zbekiston musulmonlari idorasi tizimida xizmat qilib, nafaqaga chiqqan bir guruh faxriylar holidan xabar olindi.
Ziyorat davomida Diniy idora tizimida uzoq yillar samarali mehnat qilgan, yoshlarga ibrat bo‘lgan ustozlar uylariga borilib, ularga ehtirom bildirildi. Hadyalar ulashildi.
Shu bilan birga, shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusuf, Abdurashid qori Bahromov, Usmonxon domla Alimov, Abdurazzoq hoji Yunusov, Anvar qori Tursunov kabi marhum ulug‘larimizning xonadonlariga borilib, oila ahllari holidan xabar olindi.
Shuningdek, bunday tadbirlar joylardagi vakilliklar tomonidan ham amalga oshirilib, hech kim e’tibordan chetda qolmadi. Bunday tadbirlar orqali Islom dinida o‘tganlar xotirasiga ehtirom, tiriklarni qadrlash, ustozlar o‘gitlaridan bahramand bo‘lish kabi xayrli an’analar bardavom bo‘ladi.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati