Sayt test holatida ishlamoqda!
28 Dekabr, 2025   |   8 Rajab, 1447

Toshkent shahri
Tong
06:23
Quyosh
07:48
Peshin
12:30
Asr
15:20
Shom
17:05
Xufton
18:24
Bismillah
28 Dekabr, 2025, 8 Rajab, 1447

Caharlikda baraka bor

01.05.2020   5456   4 min.
Caharlikda baraka bor

Payg‘ambar alayhissalom: “Saharlik qilinglar, albatta saharlikda baraka bordir”, dedilar (Muttafaqun alayh).

Ushbu hadisi sharif orqali Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ro‘zadorlarni saharlik qilishga buyurmoqdalar va buning hikmatini bayon qilib “albatta saharlikda baraka bordir”, deya ta’kidlamoqdalar.

Baraka biror bir narsada ilohiy yaxshilikning ziyoda va bardavom bo‘lmog‘idir.

Ayrim ro‘zadorlarda saharlikka e’tiborsizlik qilish holatlari uchrab turadi. Ayrimlar taroveh namozlaridan so‘ng yoki uxlashdan avval bir yo‘la taomlanib oladi. Bu holat Rasululloh ko‘rsatmalariga nomuvofiqdir. Ba’zilar uyquni afzal ko‘rib shunday qilishsa, ayrimlar saharlikning xayr va barakasidan bexabar ekanliklari bois beparvo bo‘lishadi.

Quyida saharlikning hikmatlari va barakotlaridan ayrimlarini zikr qilamiz:

  • Saharlikka turgan inson eng avvalo Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning so‘zlariga itoat qilgan, sunnatlariga ergashgan bo‘ladi. Rasulullohga itoat qilmoq esa barcha muvaffaqiyatlarning kalitidir. Alloh taolo marhamat qiladi:”Kim Allohga va Uning payg‘ambariga itoat etsa, bas u ulug‘ baxtga erishibdi”. (Ahzob surasi 71-oyat)
  • Saharlik qilmoq musulmonlarning shiorlaridan bo‘lib, bu bilan boshqa dinlarning ro‘zalaridan ajralib turadi.
  • Saharlik qilmoq kun bo‘yi namoz, Qur’on tilovati, Allohni zikr qilish, ilm olish, halol kasb qilish kabi boshqa shar’iy amallarni ishtiyoq va tetiklik bilan amalga oshirishda yordam beradi. Saharlik qilmagan inson quvvati kamayib, zaiflashib qolishi sababli yuqoridagi kabi amallarni erinib, malollanib amalga oshiradi. Natijada ibodatlari va boshqa amallari nuqsonli bo‘lib qoladi.
  • Saharlik qilgan insonga Alloh va uning farishtalari salavot aytadilar. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam aytadilar: “Albatta Alloh va uning farishtalari saharlik qiluvchilarga salavot aytadilar” (Imom Tabaroniy va ibn Hibbonlar rivoyati). Allohning mo‘minlarga salavoti ularga rahmatini nozil qilishi, farishtalarning mo‘minlarga salavoti esa gunohlarini kechishini so‘rab Allohga istig‘for aytishlaridir.
  • Saharlik qilgan inson saharlik qilmagan insonda o‘ta ochlik va holsizlik sababidan paydo bo‘ladigan toqatsizlik va badjahllik kabi yomon fe’llardan omonda bo‘ladi.
  • Saharlik qilishga turgan inson duolar ijobat bo‘ladigan, so‘ralgan narsalar ato etiladigan, gunohlar kechiriladigan fursatga noil bo‘ladi. Zero, Rasululloh alayhissolatu vassalom marhamat qiladilar: ”Robbimiz tabaroka va taolo har kechaning uchdan biri qolganida dunyo osmoniga nozil bo‘lib, “Kim Menga duo qiladiki, qabul qilsam, kim Mendan so‘raydiki, unga bersam, kim Menga istig‘for aytadiki, uni mag‘firat qilsam”, deydi”. (Muttafaqun alayh). Shubhasiz, saharlik vaqti ana shu fazilatli fursatning bir qismidir.
  • Sahar chog‘i gunohlarga istig‘for aytish uchun eng afzal vaqtlardan biri hisoblanadi. Alloh taolo bunday bandalarini O‘z Kalomida “Saharlarda istig‘for aytuvchilar”, deya maqtagan. Saharlikka turgan inson istig‘for aytib, Qur’onda maqtalgan bandalar sifatiga ega bo‘ladi.
  • Saharlik qilgan inson uyqusi qochib, tetik holatga kelgani uchun jamoat namoziga chiqishi ham oson bo‘ladi. Ramazon oyida bomdod namozida masjidlarda jamoatning ko‘payib qolishi ham bunga dalildir.
  • Shariat ko‘rsatmasi, Rasulullohning amrlari degan niyat bilan saharlik qilinsa, saharlikning o‘zi ham ibodat bo‘ladi. Ya’ni, kun bo‘yi yemoq-ichmoqdan tiyilmoq shariatning ko‘rsatmasi bo‘lganidek, saharlikda yemoq-ichmoq ham shariatning ko‘rsatmasidir.
  • Saharlik qilgan inson ro‘zadan malollanmaydi, balki ertangi kun ro‘zasini intiqlik bilan kutadi. Aksincha, saharlik qilmagan inson mashqqatga uchrab, qiynalib qolgani uchun keyingi kun ro‘zasidan malollanish paydo bo‘ladi. Har qanday ibodatni malollanmasdan, tetiklik va xushhollik ila ado etmoq matlubdir.
  • Kunni saharlik qilish bilan boshlagan insonning kun davomida qiladigan ishlariga barakotlar ato etiladi.

Demak, har bir musulmon Ramazon oyining ulug‘ tuhfalaridan bo‘lgan saharlikka jiddiy e’tibor qilib, undagi ilohiy rahmat va barakotlarga musharraf bo‘lmoqqa intilmog‘i lozim ekan.

 

Shavkatjon ALIBOYEV

Chirchiq shahar “O‘rta mahalla”

jome masjidi imom-xatibi

 

Ramazon-2020
Boshqa maqolalar
Maqolalar

Ilmga tikilgan sarmoya va uning mevasi

27.12.2025   1030   3 min.
Ilmga tikilgan sarmoya va uning mevasi

Fazilatli shayx Muhammad Avvoma hafizahulloh aytadilar:
"Hindistonlik ulamo Shayx Abdulhay Laknaviy rohimahulloh haqida eshitgansizlar. Shayx Abdulhay Laknaviy rohimahulloh hind ulamolari orasida nihoyatda mashhur olim bo‘lgan. U zot rohimahulloh qirq yoshga yetmasdan, ya’ni o‘ttiz to‘qqiz yarim yoshda vafot etgan, qirqqa kirib ulgurmagan. Shunga qaramay, u juda ulkan ilmiy meros qoldirgan: uning yozgan asarlari 115 dan ortiq! Ularning ichida kichik risolalar ham, katta kitoblar ham bor. Ammo o‘sha kichik risolalarning o‘zi ham katta bir kitobning o‘rnini bosa oladigan darajada edi, chunki ularning har birida ma’lum bir ilmiy masala nihoyatda puxta va mukammal tarzda yoritib berilgan.

 Buning sababi quyidagicha: Bir kuni o‘sha paytdagi Laknav amiri shayxning ilm bilan mashg‘ul bo‘lib, unga chuqur sho‘ng‘ib ketgani va aqlbovar qilmas iste’dodi haqida xabar topadi va uni o‘z huzuriga chaqirtiradi. Shayx amirning oldiga borgach, amir u zotga shunday deydi…
 Uning shayxga nima deganini aytishdan avval ushbu voqeani hikoya qilib bergan hind ulamosi menga aytgan yana bir gapni zikr qilib o‘tay: "Biz olti kishidan iborat oila edik: ota-onam va to‘rt nafar farzand - jami olti kishi. Oyiga to‘rt rupiy bizga kifoya qilar edi". Mazkur ulamo Shayx Abdulhay Laknaviy vafotidan o‘ttiz yil o‘tib tug‘ilgan. Ya’ni, o‘sha davrda to‘rt rupiy hozirgidan ancha katta xarid quvvatiga ega bo‘lib, avvallari bu pulga bugungi kundan ko‘ra ko‘proq narsa sotib olish mumkin edi. Shunga qaramay, bu kishi: "Bizning oilamizga oyiga to‘rt rupiy yetardi", deyapti...
  
Endi avvalgi gapimizga qaytsak: Shunday qilib Laknav amiri Shayx Abdulhayni huzuriga chaqirtirib, u zotga: "Men sizga o‘z hisobimdan oyiga to‘rt yuz rupiy maosh tayinlayman. Siz ilm bilan mashg‘ul bo‘lib, o‘zingizni ilmga bag‘ishlang!" deydi.

Shayx bu voqeadan keyin ilmga butkul berildi va ana shunday buyuk natijaga erishdi! Ey yoshlar, e’tibor bering, aytilgan raqamlarni mulohaza qiling! To‘rt yuz rupiy shayx uchun naqadar katta mablag‘ bo‘lgan. Nega? Ayni mana shu narsa uchun - men sizlarga aytmoqchi bo‘lgan narsa shu: Tolibi ilmni o‘z kafilligiga olish, ya’ni ilm talab qiluvchini moddiy jihatdan ta’minlash!

Bu uning ilmga bo‘lgan ta’siridir. Tarix bizga buni real voqelik misolida ko‘rsatib bermoqda. Shu bois ushbu ishni barcha musulmonlar orasida, jumladan, boy-zodagonlar va ulamolar o‘rtasida yana qayta tiriltirishimiz kerakki, ular o‘zaro hamkorlik asosida shar’iy ilmlar uchun vaqf qo‘llab-quvvatlovini qayta tiklasinlar".

Muhaddis Muhammad Avvoma suhbatlaridan

HIM talabasi
Nazirxonov Hasanxo‘ja tarjimasi

MAQOLA