Sayt test holatida ishlamoqda!
25 Noyabr, 2025   |   4 Jumadul soni, 1447

Toshkent shahri
Tong
05:59
Quyosh
07:23
Peshin
12:15
Asr
15:16
Shom
17:01
Xufton
18:18
Bismillah
25 Noyabr, 2025, 4 Jumadul soni, 1447
Maqolalar

Chumoli chaqishining foydalari

25.11.2025   1636   2 min.
Chumoli chaqishining foydalari

Chumoli eng mehnatkash jonzotlardan biri. Islomda chumoliga alohida e’tibor berilgan bo‘lib, Qur’onda ham zikr qilingan. Hatto bir suraning nomi “An-Naml” -  “Chumolilar” deb ataladi.

Hadislarda ham chumolining o‘ziga xos maqomi ta’kidlangan. Payg‘ambarimiz Muhammad sollallohu alayhi vasallam to‘rt xil jonzotni o‘ldirishni man qilganlar: chumoli, asalari, hudhud va surrodni (to‘rg‘ayga o‘xshash qush). (Imom Ahmad va Abu Dovud rivoyati).

Ko‘pchilik odatda chumoli chaqsa, darhol bosib o‘ldiradi. Aslida bu noto‘g‘ri. Chumolini o‘ldirmaslik kerak, chunki u ham tirik mavjudot va uni nobud qilish bekorga man qilinmagan. Qolaversa, chumoli chaqishi inson organizmi uchun bir qator foydalarga ega ekani ham aytiladi.

Chumoli chaqishining ba’zi foydalari:

  • Qon aylanishini rag‘batlantiradi. Chaqish natijasida qon aylanishi yaxshilanadi, qizil qon hujayralari ko‘payib, organizmda faollik ortadi;

  • Miya nerv hujayralarini uyg‘otadi. Chumoli chaqqanida yuz bergan sensor signallar miyaga yetib borib, ayrim neyronlarni jadalroq ishlashga undaydi.

  • Terini chidamli qiladi. Olimlarning fikricha, bir joyni bir nechta chumoli bir vaqtda chaqsa, o‘sha joydagi terining harorat va bakteriyalarga nisbatan chidamliligi mustahkamlanadi;

  • Qon ivishini faollashtiradi. Chaqish ayrim hollarda qonning tezroq ivishiga yordam beradi;

  • Toksinlarga chidamlilikni oshiradi. Chaqish natijasida hosil bo‘lgan qon qatlami tomirlarni zaharli moddalarga nisbatan chidamli qiladi, bu esa jigarga tushadigan yukni kamaytiradi;

  • Semirishga qarshi ta’sir. Urg‘ochi chumoli chaqish paytida chiqaradigan maxsus ionli shilliq miqdori chaqilgan joydagi yog‘ to‘qimalarini yo‘q qilishga yordam beradi. Masalan, chumoli qo‘lni chaqsa, ushbu modda qo‘l bo‘ylab tarqalib, yog‘larning katta qismini eritishda yordam beradi.

Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Bir chumoli payg‘ambarlardan birini tishlab oldi. Shunda chumolilar inlarini yondirishga buyurdi. Alloh taolo unga vahiy qildi: “Seni bir chumoli tishlasa, tasbeh aytadigan ummatni halok qilasanmi?”, dedilar. (Imom Muslim rivoyati).

Po‘latxon Kattayev,

Toshkent islom instituti katta o‘qituvchisi

Maqolalar
Boshqa maqolalar
Yangiliklar

Mahdumi A’zam qadamjosi yanada obod bo‘ladi

25.11.2025   1135   2 min.
Mahdumi A’zam qadamjosi yanada obod bo‘ladi

Prezidentimiz Oqdaryo tumani Dahbed shaharchasida joylashgan Mahdumi A’zam majmuasida amalga oshirilayotgan rekonstruksiya ishlari bilan tanishdi.

Davlatimiz rahbari shu yilning mart oyida Samarqand viloyatiga tashrifi chog‘ida Mahdumi A’zam qadamjosini obod qilishga oid loyiha bilan tanishgan edi.

Asli hozirgi Kosonsoy tumanida tug‘ilgan so‘fiy olim naqshbandiya ta’limotining rahnamolaridan biri bo‘lgan. Yoshlik chog‘larida Farg‘onadagi madrasada savod chiqarib, Samarqandda Xoja Ahror Valiyning shogirdi mavlono Muhammad Qoziy qo‘lida pirlik darajasiga yetishadi. Keyinchalik o‘zi tariqat ilmiga doir 30 dan ziyod asar yozgan, ko‘plab shogirdlar yetishtirgan.

Bu zotga ilm yo‘lidagi xizmatlari uchun Mahdumi A’zam unvoni beriladi. Ilm va din yo‘lidagi uzoq safardan so‘ng Samarqand viloyatida abadiy qo‘nim topgan.

Samarqand hukmdori bo‘lgan Yalangto‘sh Bahodir Mahdumi A’zam qabri ustida daxma qurdirgan hamda bu yerda yirik masjid, ilm toliblari uchun madrasa ham barpo qilgan. U vafot etganidan so‘ng o‘z vasiyatiga ko‘ra, shu yerda dafn etilgan. Umuman, ziyoratgohda 50 dan ziyod qabrtosh saqlangan bo‘lib, aksariyati kimning sharafiga qo‘yilgani aniqlangan. Bu yerda ko‘plab allomalar qatorida ikki nafar Afg‘oniston hukmdori (Shoh Hidoyat ibn Shoh Qosim (1668 yil), Shoh Saodat ibn Shoh Hidoyat) ham dafn etilgan.

Alloma mangu qo‘nim topgan ziyoratgohda loyiha doirasida keng ko‘lamli rekonstruksiya ishlari amalga oshirilmoqda.

Mahdumi A’zam ziyoratgohining umumiy maydoni qariyb 5 gektarni tashkil etadi. Bu maskanga keluvchi ziyoratchilar ham ko‘p. Ularga sharoitlarni yaxshilash maqsadida Mahdumi A’zam maqbarasi yonida uch qavatli zamonaviy avtoturargoh, kirish darvozasi, kushxona va ma’muriy binolar, tahoratxona, ming kishilik masjid va qo‘shimcha ayvonlar qurilmoqda.

Ta’mirlash ishlaridan so‘ng bir vaqtning o‘zida 35 ming ziyoratchini qabul qilish imkoniyati yaratiladi. Avvallari 5 ming ziyoratchi qabul qilingan.

Shuningdek, hududda ziyoratchilarga qo‘shimcha qulaylik yaratish maqsadida obodonlashtirish ishlari olib borilib, 40 dan ortiq savdo va servis obyektlari tashkil etiladi.

Allomaning ruhlari yodga olinib, Qur’on tilovati qilindi. Prezident ziyoratgohda daraxt ekdi.

Ziyoratgohni yanada obodonlashtirish, bog‘da asrlarga tatigulik daraxtlar barpo etib, tashrif buyuruvchilar uchun qulayliklar yaratish yuzasidan topshiriqlar berildi.

https://president.uz/uz/lists/view/8702 

Mahdumi A’zam qadamjosi yanada obod bo‘ladi Mahdumi A’zam qadamjosi yanada obod bo‘ladi Mahdumi A’zam qadamjosi yanada obod bo‘ladi Mahdumi A’zam qadamjosi yanada obod bo‘ladi Mahdumi A’zam qadamjosi yanada obod bo‘ladi Mahdumi A’zam qadamjosi yanada obod bo‘ladi
O'zbekiston yangiliklari